De Ondergewaardeerde 30 met Marco Raaphorst

De ‘Ondergewaardeerde 30’ is onze non-hitlijst en wordt samengesteld door muzikanten en DJ’s. Liedjes die in hun oren nog steeds ondergewaardeerd zijn. Elke laatste donderdag van de maand is er een nieuwe bijdrage.

Eigenlijk was het alleen de vraag wannéér we muzikale duizendpoot Marco Raaphorst naar zijn ondergewaardeerde 30-bijdrage zouden vragen. Niet waarom. Marco heeft zo verschrikkelijk veel gedaan, maar dat is mogelijk aan veel mensen onopgemerkt voorbijgegaan. Louter omdat Marco veelal áchter de schermen werkt, al is ie (logisch) apetrots op zijn palmares.

Chronologisch. Na Braziliaanse muziek (Xangô) en jazz (North Sea Jazzfestival), trad Marco in ’91 toe tot MAM, bekend van het lied Maternité. Naast het gitaarspel, nam hij op het laatste album de arrangementen, samples, computer-editing en achtergrondzang voor zijn rekening. Speelde daarna met Pieter Bon, ook ex-MAM en richtte in 2003 de Melodiefabriek op, waarmee hij tot op de dag van vandaag podcasts edit, aan sound design doet (voor podcasts, apps, film en video) én componeert; instrumentale muziek als een symbiose tussen hi- en lo-fi.

Marco werkte ook mee aan Flick Radio, een dramaproductie voor radio (later voor televisie bewerkt). Hij hielp Tommy America bij de heruitgave van Tjielp Tjielp, maakte de muziek voor een Metropolis-uitzending, stond op het Blog-Artfestival in Den Haag (2009), componeerde muziek voor Jacques Bral’s theaterstuk Blonde Dolly en de time-lapse video Portrait Of Lotte 0 to 16 years. Ook werkte hij samen met Wim de Bie aan diens podcasts Bie’s Warboel en Wim de Bie: de radiojaren – van uitlaat tot podcast.

Sinds 2018 maakt hij de podcast Vervormer over dwaaltochten door de muziek en in datzelfde jaar nam hij met anderen The Record Man op, een ode aan Ron Kane. In 2019 nam hij de EP De Thuisreis op, speelde hij in 2021 met Tommy America in On Stage, het VPRO-muziekprogramma op NPO 3. Oh ja, hij gaf ook nog een sample workshop, voor diezelfde VPRO. Tja, met zo’n staat van dienst waren wij zeer nieuwsgierig naar zijn meest ondergewaardeerde liedje.

Het meest Ondergewaardeerde liedje aller tijden volgens Marco Raaphorst: R. Stevie Moore – The Winner (1975)

R. Stevie Moore laat er geen misverstanden over bestaan in zijn lied The Winner: de winnaar is een loser. Het zou zomaar op zijn vader, Bob Moore, kunnen slaan met wie hij een zeer slechte verstandhouding had. Vader Bob was sessiemuzikant (contrabas) voor onder meer Pat Boone, Elvis Presley en Roy Orbison. Die zeer slechte verstandhouding resulteerde erin dat R. Stevie een ander pad koos dan zijn pa, weliswaar in de muziek maar voor altijd ver weg bleef van de mainstream en de gebaande paden.

R. Stevie Moore wordt beschouwd als de ‘godfather of home recording’ en is één van de pioniers van het lo-fi genre. Niet dat R. Stevie er ooit ook maar één moment bij stilgestaan heeft om lo-fi te willen klinken. Het was simpelweg het gevolg van de methode waarmee R. Stevie zijn muziek opnam. Veel van zijn werk nam hij als multi-instrumentalist al pingpongend met twee taperecorders op. Niet gehinderd qua liedjesdrift en arbeidsethos resulteerde dat vanaf 1966 in bijna 2000 liedjes en meer dan 400 dubbelalbums. Sinds 2020 labelt de man zichzelf als ‘RETIRED’, een woordgrapje.

Heel charmant aan hem vind ik dat zijn muziek extreem divers is, zeg maar gerust: genreloos. En wat ik het meeste van hem bewonder zijn zijn ijzersterke popliedjes. Niet al zijn muziek is op de streamingdiensten te vinden maar je komt met gemak tot een lijst van honderd meesterwerken. Hoewel vrijwel niemand hem kent, moeten we R. Stevie Moore wat mij betreft beschouwen als één de allergrootste songwriters ooit. Ongehoord goed qua melodievoering en bizar origineel qua akkoordprogressies en arrangementen.

Mijn keuzenummer is The Winner, maar dat had makkelijk ook een van die honderd andere tracks kunnen zijn. Dit lied klinkt als een demo (wat je als een compliment moet zien, f#ck de brave netheid van de studiosound!), heeft een uitermate originele akkoordprogressie met daar bovenop een melodie die zich vastvreet in je kop en je nooit meer zal verlaten.

Wie uit mag is A/T/O/S –  Strong Thing. Ik vind de song wat magertjes en qua productie te weinig onderscheidend ten opzichte van de aanvoerders in dit genre: Massive Attack. Lekkere vibe, zeker wel, maar het kabbelt ook teveel wat mij betreft.

*Cursief = niet op Spotify

De huidige Ondergewaardeerde 30 is samengesteld uit bijdragen van Bazz, Blaudzun, Jaap Boots, Ronny Borgsteede, Breaking The Surface, Marcus Bruystens, Johan Buurke, Cashmyra, Dead Elvis, Seb Dokman, Tessa Douwstra, Chris Fallen, Pascal Griffioen, Lenny Helsing, Specs Hildebrand, Ruud Houweling, Kim Janssen, Danique van Kesteren, Lavalu, Yorick van Norden, Remco Prins, Marco Raaphorst, Hugo Remmelt, Aafke Romeijn, Ollie Schmitz, Arjan Snijders, Ilona Stoker, Rick Treffers, Ad Vanderveen, Peter Visser, Rob Wijtman en Paul Zoontjes.