Ik vond ze te gek, de zonnebrillen met de vrijwel rechthoekige monturen, zo kenmerkend voor de sixties. Roger McQuinn (The Byrds) bijvoorbeeld, droeg hem op foto’s in de muziektijdbladen van die tijd, maar ook Mike Ratledge van Soft Machine. Zag je Ratledge, zag je dat lange steile haar, die brede snor en die donkere bril. Gek genoeg leerde ik zijn muziek later pas echt kennen, nadat ik Softs, het negende album van Soft Machine had gekocht. Al had Ratledge toen juist de band verlaten, waardoor ik hem ook miste bij het enige optreden dat ik van ze zag, kort na het verschijnen van Softs, in de Doelen in Delft. Die zaal is al lang ter ziele. Mike Ratledge sinds 5 februari ook.
Ratledge kreeg in Maidstone (Kent) klassieke muziek met de paplepel binnen gegoten. Iets anders werd er bij hem thuis niet gedraaid. Hij begon met piano en klarinet. Via vrienden kwam hij in contact met Daevid Allen (later Gong) die hen de jazz leerde kennen. Ratledge speelde daarop enige tijd in het Daevid Allen Trio, maar besloot eerst zijn studies psychologie en filosofie af te maken. In 1966 begonnen zijn vrienden een nieuwe band die zij vernoemden naar een boek van William S. Burroughs: The Soft Machine.
Mike sloot zich bij hen aan en was uiteindelijk het langst zittende originele bandlid (die overigens nog steeds bestaat). Australiër Daevid Allen zat er ook in doch mocht na een bezoek aan Frankrijk Engeland niet meer in en verdween zo na korte tijd al uit de band. Soft Machine werd hierdoor een trio: Robert Wyatt, Kevin Ayers en Mike. Gedrieën vormden zij met hun mix van psychedelica, avant garde en jazz het begin van wat later de Canterbury Scene werd genoemd.
Na Softs kocht ik voorganger Bundles, het laatste album waarop Ratledge te horen is. Beide albums zijn pure jazzrock, met een grote rol voor de gitaar (Allen Holdsworth op Bundles en John Etheridge op Softs). Daarvoor was dat anders, meer aandacht voor toetsen en blazers, meer jazz dan rock, meer Canterbury. Ratledge verliet in 1976 Soft Machine voor een solocarrière. Die bleef helaas beperkt tot filmscores, theaterproducties en commercials.
Eigenlijk werd Mike Ratledge niet meer gesignaleerd in de muziekwereld tot hij met Carl Jenkins in 1995 Adiemus uitbracht, een kruising tussen klassiek en wereldmuziek. Jenkins, ook oud-lid van Soft Machine, de componist, Ratledge de arrangeur. Gek genoeg kregen de heren zo, beiden inmiddels de vijftig gepasseerd, alsnog een hit. Maar Mike Ratledge is voor mij de Mike die over de toetsen van zijn fuzzorgel raast. Luister naar Hope for Happiness, waar ik eerder over schreef.
Mike Ratledge stierf na een kort ziekbed. Hij werd 81. Om hem te eren kies ik het gewijde A Certain Kind, wat eigenlijk gewoon een verdomd mooi kleingehouden liefdesliedje is. Dit horend zie ik Mike op zijn als een interlude in een kerk klinkende orgelklanken zijn laatste tocht maken. Met bril? Rest In Peace Mike Ratledge.