Wat was er eerder? De kip of het ei? Het ei of de kip? De bandnaam of de songtitel? De songtitel of de bandnaam? Wat bezielt een band om een liedje naar zichzelf te noemen? Of om de band te noemen naar een eigen liedje? Voorbeelden? Living in a Box van Living in a Box, Wilco (the song) van Wilco of Mano Negra van Mano Negra. Of Doop van Doop of Las Ketchup met The Ketchup Song.
De bloggers gaan op onderzoek uit: waarom heet de band naar de songtitel? Of heet een liedje naar de band? Acht prachtige Living in a Box-voorbeelden.
Keuze Hans Dautzenberg: Kool & The Gang – Kool & The Gang (1969)
Jetzt geht die Party richtig los!
Als platenarcheoloog heb ik heel wat spitwerk verricht. Daarbij weet je dat je voor het bereiken van prachtige vondsten altijd door enorme bakken met ‘scherven’ moet graven. Honderden elpees van James Last zijn dan ook door mijn vingers gegaan. Vrijwel allemaal in het genre ‘non-stop dancing’, met per plaatkant handzaam in elkaar overlopende songs. Kortom: feestmuziek.
Dat brengt mij bij Kool & The Gang. Kool & The Gang is op zich niet erg ondergewaardeerd, maar laten we toch even hun debuut in het zonnetje zetten: het nummer Kool & The Gang, te vinden als eerste liedje op het album Kool And The Gang. Tevens de eerste single. Een betere manier om de naam tussen de oren van het publiek te rammen is er niet.
Best een geslaagde poging ook. En: je weet meteen dat alle ingrediënten voor het kenmerkende geluid van de band vanaf het begin aanwezig zijn: lekker veel blazers, vette James Brown licks en een algehele partysfeer. De enige zang bestaat uit feestkreetjes. Partyyyyy!
Keuze Willem Kamps: Motörhead – Motörhead (1977)
Het Lemmy lemma
Het lemma Lemmy zegt er niets over, maar mij stond bij dat Lemmy naast Hawkwind een hobbybandje had. Geen idee waar ik dat vandaan of gelezen heb. Niet zo gek, want het is bijna vijftig jaar geleden. In het Lenny lemma van Wiki en ook op andere sites is Lemmy uit Hawkwind gegooid vanwege zijn nog excessievere drugsgebruik dan dat van de andere bandleden, om vervolgens Bastard op te richten. Omdat deze naam volgens de manager nooit tot een hit kon leiden, maakte Lemmy er Motörhead van, naar het laatste liedje dat hij voor Hawkwind schreef.
Het debuutalbum van Motörhead heet ook Motörhead. Daarop dus feitelijk een cover van zijn eigen nummer Motorhead en hier uiteraard ook voorzien van de umlaut, bedacht om de bandnaam een gemener aanzien te geven. Lemmy heeft voor deze plaat trouwens nog meer geput uit zijn Hawkwindverleden. Zo staan The Watcher (Doremi Fasol Latido) en Lost Johnny (Hall of the Mountain Grill) erop. Later speelde hij met Motörhead ook Hawkwinds enige hit Silver Machine. Niet zo gek want hij deed daarop de leadvocals.
Het lied Motorhead was het B-kantje van de Hawkwind single Kings of Speed en werd later toegevoegd als bonustrack aan hun album Warrior on the Edge of Time. De Hawkwind-versie wordt gedomineerd door de vioolsolo van Simon House, terwijl op die van Motörhead gitarist “Fast” Eddie Clarke lekker tekeer mag gaan op de Motörhead passende heavy rock ’n roll-uitvoering. Ik kocht de plaat meteen. Hij stond bij mijn weten tussen de nieuw binnengekomen punkreleases, maar misschien klopt dat net zo min als van dat hobbybandje. Tja, ruim vijftig jaar geleden hè.
Keuze Leendert Douma: Madness – Madness (1979)
Wij zíjn die gekkigheid
Het nummer Madness van de band Madness is niet zomaar gelijknamig, dit is waar het in 1979 allemaal mee begon voor de nutty boys uit Londen. De song is oorspronkelijk uit 1963 en werd geschreven door de Jamaicaanse ska- en rocksteadypionier Prince Buster. De tekst gaat over de chaos en waanzin in de maatschappij die toen net zo actueel was als in 1979 (en als nu in 2025).
Propaganda ministers
I’ve a-got a heavy due
I’m gonna walk all over you
‘Cause
Madness, madness, they call it madness
Zanger Suggs zanger zingt Madness met een heerlijk ruige, bijna spottende intensiteit. De heren van Madness hielden zich verder strikt aan het oorspronkelijke nummer, ze brachten het alleen wat sneller en puntiger. Dat is helemaal in de geest van het 2Tone label eind jaren zeventig, want bands als Bad Manners en The Specials deden precies hetzelfde met ska-klassiekers uit de vroege jaren zestig.
Zie het nummer Madness maar als een vrolijk eerbetoon aan Prince Buster, die ze ook honoreerden met eigen nummers als The Prince en het veelvuldige gebruik van het woord ‘buster’. Maar eigenlijk is het ook een trots punkstatement: ‘Wij zíjn die gekkigheid… hier zijn de nutty boys. One step beyond!’ De rest is geschiedenis.
Well, if this is madness
Then I know I’m filled with gladness
It’s gonna be rougher
It’s gonna be tougher, pa-da-da, pa-da-da
Keuze Naomi Mertens: They Might Be Giants – They Might Be Giants
Wat zouden ze kunnen zijn?
They Might Be Giants is ontzettend ondergewaardeerd, behalve door de liefhebbers van absurdistische, creatieve en vreemde muziek. In 1986 brachten zij hun debuutalbum uit, dat (ook) They Might Be Giants heet. Maar daar komt het gelijknamige nummer niet op uit: dit verschijnt pas vier jaar later op het album Flood. Het nummer zou zo van een album voor kinderen kunnen komen (voor wie de band overigens ook muziekvoorstellingen componeerde). Volgens Wikipedia is het juist dit album dat hun reputatie als college rockband bewerkstelligde. In het nummer steekt de band echter flink de draak met zichzelf:
They might be giants!
They might be brain
They might be washed
They might be Dr. Spock’s back-up band
Met 2’46” is het een relatief lang nummer: veel nummers halen de twee minuten maar net en zo passen er al snel 19 liedjes op een plaat die net 43 minuten lang is. Als je het mij vraagt allemaal pareltjes die nog eens verder moeten worden toegelicht!
Keuze Jeroen Mirck: Body Count – Body Count (1992)
Grofgebekte hiphop met gierende gitaren
Heel vaak je eigen naam roepen is het handelsmerk van de hiphop. Het is dan vooral bedoeld als opschepperij, maar het kan ook iets bezwerends hebben. Goed voorbeeld van dat laatste effect is het metal-uitstapje van rapper Ice-T. De grofgebekte hiphop-pionier uit Los Angeles wilde eens wat anders en richtte in 1990 een band op die heavy metal combineerde met hardcore punk. Hiphop was aanvankelijk nauwelijks aanwezig in dit project Body Count, al noemde Ice-T het gelijknamige debuutalbum een rockplaat met hiphop-mentaliteit.
Op dat debuut was de brainstorm over de bandnaam uitvoerig te horen, met drie tracks die de naam prominent in zich dragen. Het meest veelzijdige nummer van die drie heet simpelweg Body Count en start voor de afwisseling eens niet kneiterhard. Ice-T mijmert over een fantasiewereld die lijkt op The Cosby Show, waar de politie je kat uit een boom haalt en waar je vrienden sterven van ouderdom.
But you see, I live in South Central Los Angeles
And unfortunately… shit ain’t like that!
Daarom brandt het nummer los met gierende gitaren en ratelde drums. We krijgen een verhandeling over bende-geweld en racistische agenten, het alomvattende thema van dit debuutalbum. De cynische boodschap stemt alles behalve vrolijk, maar het speelplezier spat er van af. Het hele album Body Count is een aanrader, maar qua opbouw is het titelnummer de kers op de taart. Zeker nadat de signature song Cop Killer al binnen een jaar van het album werd verwijderd vanwege platenzaak-boycots.
Keuze Quint Kik: Madrugada – Madrugada (2002)
De vroege uren
Ze werkte voor de Noorse toezichthouder op mediaconcentraties. Als onderzoeker voor de Nederlandse mediawaakhond kruiste mijn pad het hare op een internationaal congres. Kort daarop bracht een werkbezoek Catharina en haar collega’s naar Hilversum. Behalve een onfortuinlijke ervaring met snus leverde die uitwisseling mij een inkijkje op recente muzikale ontwikkelingen in haar thuisland.
Mijn muzikale kennis van Scandinavië reikte niet veel verder dan wat Zweeds oorsnoepgoed. Uit Noorwegen kende ik de arty synthpop van A-ha, maar daar was alles mee gezegd. Van Catharina vond ik enkele maanden na haar bezoek een zelfgebrande cd op mijn bureau. Met daarop popgodin Annie, de alternatieve hoempa van Kaizers Orchestra en elektronica meets jazz van Jaga Jazzist.
En Madrugada: Spaans c.q. Portugees voor de uren voorafgaand aan het ochtendgloren. Die kunnen uren duren, die vroege uren. Zeker in Scandinavië. En al helemaal als Stokmarkes je thuisbasis is. Sla er Google Maps maar op na: een stadje in een van de noordelijkst gelegen provincies. Van die eindeloze, stikdonkere winters ga je als vanzelf een wat minder frivole toon aanslaan dan Björn en Benny van de buren.
De bandnaam kreeg Madrugada aangereikt van een bevriende schrijver, die het wel een passende omschrijving van hun muziek vond. Het gelijknamige nummer komt onheilszwanger uit de startblokken, welhaast een bezwerende incantatie. Als de middernachtzon, die maar niet onder lijkt te willen gaan. Which… side… Are. You. On vraagt zanger Sivert Høyem zich af: Nou, de dark side, me dunkt.
Keuze Freek Janssen: Orishas – Nací Orishas (2005)
Misschien dat ze extra hun best deden omdat de bandnaam in de titel zat
In een tijd dat iedereen wegliep met Buena Vista Social Club, was er een ander Cubaans fenomeen dat de wereld veroverde. Althans, de Spaanstalige wereld.
Orishas, een Cubaans-Frans hiphopcollectief, bewees in 1999 dat je de melting pot van Cubaanse klanken prima kunt combineren met rap. Zoals Frans Kraaikamp in 2015 schreef: De flow is goed, de ritmes zijn opzwepend en je gaat er als vanzelf van bewegen.
Eigenlijk kreeg ik Orishas pas in 2005 in het snotje na een optreden bij Raymann is Laat. Als ik het me goed herinner, speelden ze hier ook hun ‘naamplaat’, Nací Orishas (ik ben Orishas geboren). Als Orishas toch ergens dansbaar is, dan is het op deze track. Misschien dat ze extra hun best deden omdat de bandnaam in de titel zat.
Voetjes van de vloer!
Keuze Walter van Pijkeren: Grinderman – Grinderman (2018)
Zelf
Daar komt Grinderman weer. Zit als eerste op het terras. En doet het licht uit. Hij gaat weer helemaal tot het gaatje. ‘Hee Makkers, pakken we weer een showtje?’ Ik weet het; het gaat pijn doen. Maar er is geen morgen. Nee, er bestaat geen morgen. Want ik ben die onbreekbare jongen. Natuurlijk gooi ik me weer helemaal vol. Want ‘k heb zin in het leven.
Ik ben Grinderman. Op elke manier dat ik kan. Soms denk ik balans te moeten vinden; op zoek naar de juiste mengverhouding van alle voedingsstoffen voor een prettige volgende dag. Er is iedere keer namelijk wel een morgen; een pijnlijke en slopende dag waar je doorheen moet. In de avond is het nou eenmaal zo verdomde moeilijk om verstandige keuzes te maken. Gezelligheid krijgt voorrang. En je weet dat je de volgende dag wel doorkomt. Het zit bij een Grinderman ingebakken dat hij niet kan balansen. Hij gaat nooit balansen, alleen het woord al. Liever de pijn dan een saai bestaan.
Keuze Remco Smith: Hideous – Hideous
Te ondergewaardeerd voor een filmpje
De aanstichter van deze battle zal de oorsprong van het idee moeten onthullen. Op 23 maart 2023 stond ik met mijn zoon bij een uitverkocht concert van The Vices in de Maassilo, Rotterdam. Als ik een voorprogramma kan meepakken doe ik dat en zo stonden we in een – op dat moment nog halfvolle – Maassilo te kijken naar een Belgisch viertal dat zich Hideous noemde. Eén van de gespeelde liedjes was Hideous, mijn gedachten dwaalden zeer kortstondig af naar Black Sabbath, Mano Negra en Living in a Box en het idee van de battle was geboren.
Kortstondig, schreef ik in de vorige alinea, want Hideous deed zijn best om iedereen bij de les te houden. Loeistrak kwam hun rock van het podium, rock gefundeerd op goede riffs. Rock zoals rock is bedoeld. De band was mij op dat moment onbekend, maar enkele bandleden niet. Die hadden al ervaring opgedaan, onder andere in Ramkot. Vette Vlaamse rock waar je niet snel genoeg van krijgt.
Het was dus snel duidelijk waarover ik zou schrijven, ware het niet dat er van deze track geen filmpje circuleert op het Internet. Wel van andere fijne tracks, zie hun optreden bij 3voor12. Wat betreft Hideous van Hideous: jullie moet het doen met een link naar de streamingdiensten.
Welk nummer vind jij het best beschreven voorbeeld van een bandnaamliedje?
Laat je stem graag achter!