Juli mag dan de hooimaand zijn, wij gaan liever lekker lui naar het strand of de zee en nemen natuurlijk een zonnebril mee. Wat ook meegaat zijn oortjes en ondergewaardeerde muziekjes over dat strand, die zee en zonnebrillen om daar (goed ingesmeerd!), aangenaam te kunnen verpozen.
Te dronken op het strand staan lallen, we kennen het allemaal wel. Het is het gevolg van te lang een brandende zon op je kop, te weinig eten in je maag (twee handjes paprikachips) en veel te veel blikjes bier in je mik. Tja, en dan gaat het tegen het eind van de middag goed fout…
Zo gaat het ook in Zon, Zee, Strand van De Raggende Manne. Het nummer begint nog lekker loom en broeierig. Maar dan gaat het loos:
Oh, vette handen aan m’n blikje bier, ah, tss, ah-ha-ha
Sist ie open, lekker koud, godverdomme, kouwe klets, uh!
Ik zet ‘m aan m’n lippen, hpfff
Zo, zanger Bob Fosko heeft z’n eerste bier te pakken. Er zullen nog vele volgen. En ondertussen zingen de andere Manne:
De zon, de zee, het zand
Brand! Brand!
Het duurt niet lang voordat het helemaal fout gaat. Het nummer eindigt in een soort impressionistische apotheose. De teksten – nee: uitspraken, dit nummer is eerder een hoorspel – van Bob Fosko blijven cryptisch. Je moet maar raden wat er precies gebeurt. Hoe dan ook is het pijnlijk en pathetisch, gênant en gelardeerd met een volle dronkenmanslach. Is het grappig? Nee, dit is alle grenzen voorbij.
De band is meester in het neerzetten van dit soort sfeertjes. Ze zijn chroniqueurs van het ongemak. Ze doen dat ook op bijvoorbeeld Dat Komt Door Je Grote Bek, Wat Vraag Je Me, Is Dit Mijn Nest of Klem 3. Maar het knapste is het nummer Blijf Daar AF – dat subtiel schuift op het spectrum van lacherig naar woedend.
De Raggende Manne werd te vaak gezien als een platte cabaretpunkband. Dat is niet zo gek als de tekst van hun bekendste nummer als volgt luidt: Zal ik jou eens effe lekker in je bek schijten? Of heb je al poep, poep in je hoofd? (En hun op-een-na bekendste nummer is het meligheidje Nee’s Niks.) Maar dat dekt de lading niet. ‘Tuurlijk speelden ze trommelvliesverscheurende punk. Maar die blendden ze met hectische freejazz en rauwe levensliedelementen. Daaroverheen schreeuwde Bob Fosko – eigenlijke naam Geert Timmers – al spugend zijn staccato teksten. Immer ellendig: van kleine frustraties en ergernissen, via blinde paniek en woedeaanvallen, tot paranoia en zelfs existentiële crises aan toe. Een psycholoog of psychiater kan hier veel van leren.
De Raggende Manne ontstond in 1988, spontaan na een jamsessie. De band van Bob Fosko, Thijs de Melker, Louis ter Burg en Palli Gudmundsson kende hoogtijdagen tot halverwege de jaren negentig. In die tijd brachten de Manne vijf legendarische albums uit (Knuppelhout, Brandende Vlierbessen, Weense Pletterij, Zaad en Rooie Pap). Ga die allemaal integraal beluisteren!
Ik was meteen verkocht. Ik heb De Raggende Manne destijds tig keer zien spelen. De optredens duurden nooit langer dan een half uur, drie kwartier. De energie was zo intens, langer spelen zou zowel de band als het publiek fataal geworden zijn…
Terug naar het strand, want ze zijn nog aan het lallen.
Najah, nee, ja, nee, ik dacht: Neuh, neuh-neuh, niet meer doen, neuh
Ha-ha-ha, ha-hi-haDe zon, de zee, het zand
Brand! Brand!