Achteraf blijk ik een enorme fan te zijn van VARA’s Verrukkelijke 15. Een paar jaar geleden werd die onevenaarbare lijst nieuw leven ingeblazen door Rob Stenders en Leo Blokhuis, maar het spijt me: vroegàh was echt alles betàh. In de tijd dat V15 oorspronkelijk op de radio te horen viel (1983-‘89), bestond die vermaledijde horizontale programmering nog niet. Hilversum 3 – zoals 3FM toen nog heette – was onvoorspelbaar. In belangrijke mate hing de muziekkeuze af van de dj van dienst. Iedere omroep kreeg zijn eigen dag toegewezen en de V15 werd uitgezonden op de VARA-dinsdag. De allerverrukkelijkste, het liedje dat het gevoel achter die unieke lijst perfect samenvat, is Rattlesnakes. De enige Top 40-hit van Lloyd Cole in Nederland, al kwam hij niet verder dan plek 31.
Nu moet ik wel eerlijk bij zeggen dat ik in tijd eigenlijk alleen luisterde naar hitlijsten als de Nationale Hitparade en de Nederlandse Top 40. Tussen 1984 en ’87 keek ik echter ook naar clipzender Music Box, de Europese tegenhanger van MTV. Al die Verrukkelijke 15-hits die in Nederland hooguit de onderste regionen van de hitlijsten kietelden, zaten daar in de dagrotatie. En ik was een videojunkie.
She looks like Eve Marie Saint in On The Waterfront
She reads Simone de Beauvoir in her American circumstance
Ik moet het nummer echt vaak gehoord hebben, want ik kan het woord voor woord meezingen. Fonetische versie, dat dan weer wel (ik was elf, hè). Some of the ‘80s most iconic jangle pop songs en cuttingly literate lyrics lees ik nu in de bio op Allmusic. Die verwijzingen naar literatuur en filmklassiekers mogen iets hoogdravends hebben, die rinkelende gitaren en hemelse strijkers zorgen voor een hevige vlaag van nostalgie. Het gelijknamige album behoorde tot de eerste tweedehands lp’s die ik tijdens mijn studie uit de bakken van de Grammofoonwinkel viste. Van voor tot achter ijzersterk: singles Perfect Skin en Forest Fire, albumtracks als Down on Mission Street en Are You Ready To Be Heartbroken? Tijdloze pop in optima forma, die Lloyd Cole tot een waar genie maken!
Gisteren trad hij op in de Melkweg en werden we royaal getrakteerd op een dwarsdoorsnede uit zijn imposante oeuvre. Cole had ook echt wat om uit te kiezen: Na Rattlesnakes maakte hij en zijn Commotions nog twee mooie platen met hulp van Alan Winstanley en Clive Langer (Dexy’s Midnight Runners, Madness, Elvis Costello, Morrissey), waarna Cole in de jaren 90 op eigen kracht verder ging.
Daarbij zocht hij soms een elektronisch experiment op, maar wist hij ook altijd weer de weg terug te vinden naar de folk- en countryrock-met strijkers uit zijn Commotions-jaren. Op recente platen klinkt Cole als de synthpopgroep die in hij in zijn begindagen had kunnen zijn, maar hij koos in die tijd een andere weg; voor inspiratie keek hij niet naar Kraftwerk, maar verpandde net als tijdgenoten The Smiths zijn hart aan The Byrds. Zonder die twee had ik nooit kennis gemaakt met mijn favoriete band van de 60s! Uiteraard ontbrak Rattlesnakes gisteravond niet in de set. In januari 1985 werd het nummer jammerlijk van de eerste plek in de Verrukkelijke 15 gehouden door U2’s The Unforgettable Fire. In een rechtvaardige wereld vind je hem straks in de hogere regionen van de Snob 2000.