Op 2 april 2023 werd bekend dat de Japanse muzikant en componist Ryuichi Sakamoto enkele dagen eerder was overleden. Zijn carrière begon eind jaren ’70 en eindigde pas toen Sakamoto zelf stierf. Zijn oeuvre is groot. Veel te groot, en vooral veel te mooi, om in één korte blog aan alles recht te kunnen doen. In vogelvlucht ziet Sakamoto’s loopbaan er ongeveer als volgt uit; van debuutplaat Thousand Knives in 1978 naar de duizelingwekkend euforische en grensverleggende Elektropop van Yellow Magic Orchestra, de band die hij met Haruomi Hosono en Yukihiro Takahashi vormde. Daarna acteer- en componeerwerk in Merry Christmas, Mr. Lawrence, en muziek voor de openingsceremonie van de Olympische Spelen van 1992 in Barcelona. Op async in 2017 overdenkt Sakamoto zijn keelkanker, en tot slot verscheen vroeg in 2023 nog het wonderschoon ingetogen 12.
Maar Sakamoto moet je niet in vogelvlucht willen ervaren, want dan mis je de soundtracks die hij voor The Last Emperor en The Revenant maakte. Dan mis je soloalbums als Sweet Revenge of Beauty, en de keyboards die hij speelde op Yukihiro Takahashi’s soloalbum Neuromantic. Dan mis je de prachtige samenwerkingen met Fennesz, met Alva Noto, en dan mis je een Boiler Room Set. Sakamoto is een artiest om je volledig in onder te dompelen, en om dan meegesleurd te worden in passie, experimenteerdrift, plezier en schoonheid.
Brandon Stosuy interviewde Sakamoto in 2017 over async en ouder worden. Sakamoto vertelt een verhaal over een gesprek dat hij had met Haruomi Hosono; over hoe Hosono in Cuba een tachtigjarige bassist had zien spelen, en hoe Hosono had beschreven dat die tachtigjarige muzikant de bas bespeelde als hoe je tofu snijdt. You must be very gentle cutting tofu, otherwise you can damage it, break it. zegt Sakamoto, I love that expression, and I want to be like that. … I like getting older, and I’d love to see whether I can play like that, you know, like cutting tofu on the piano.
Het album 12 is zo; als tofu snijden op een piano. Zachte pianoklanken, het brommen van een synthesizer, het rinkelen van windklokjes en het ademhalen van Sakamoto zelf. Het ademhalen van iemand die terugkijkt op een leven en een muzikale carrière van monumentale omvang, maar waarvan het grootste deel al achter de rug ligt. Misschien dat Sakamoto dat in gedachte had terwijl hij achter zijn piano zat, en dat hij daarom elke volgende noot zo zorgvuldig mogelijk uitkoos. 20211201 is de derde track op 12, en elke noot telt; elke keer dat er een hamertje tegen een snaar aan tikt, snijdt een mes door tofu heen. Ryuichi Sakamoto is op 28 maart 2023 overleden, hij werd 71 jaar oud.
