Als het gaat om het land Japan wordt er vaak uitgeweid over het feit dat het onmiskenbaar een modern land kan zijn, maar waar ook nog een sterke hang naar traditie is. Voor velen is dit de reden om het land eens te gaan ontdekken. De muziek van het land valt ook te ontdekken, moderne en traditionele aspecten incluis, gewoon vanuit je luie stoel thuis. Eén van de acts die wellicht dan een mooie verrassing voor je gaat worden is de band Fishmans.
Ondanks dat frontman Shinji Sato al in 1999 overleed begint de band Fishmans zo langzamerhand aan een kleine internationale opmars. Ook buiten eigen land krijgt de band meer naam. Al lijkt het vooralsnog immer nog het predicaat cultband opgeplakt te krijgen, in potentie heeft de band het in zich om alsnog zelfs nog wat breder bekend te worden. Luister bijvoorbeeld naar het nummer Long Season. Je realiseert je direct dat dit een muziekbeleving is die meteen naar meer smaakt. Ook al is het nummer zelf al meer dan 35 minuten lang.
Wat is het verhaal van Fishmans? Na de oprichting in 1987 is de band zo’n twaalf jaar actief geweest. In die tijd is het bandgeluid behoorlijk geëvolueerd. Al was er altijd sprake van een interessante invloeden mix. In het begin kwam de inspiratie duidelijk van dub en reggae. Uiteindelijk ging het geluid meer richting de dreampop en waren er ook meer psychedelische invloeden. Heerlijke diversiteit dus, met altijd een duidelijke constante in de wat androgyne zangstem van Sato; een nummer van Fishmans is mede daardoor altijd herkenbaar.
Tussen 1991 en 1999 wist de band zeven reguliere albums uit te brengen, alsmede drie live-albums. In thuisland Japan genoot de band zeker de nodige populariteit. Een aantal singles waren redelijk succesvol. Het prettig in het gehoor liggende Baby Blue, bijvoorbeeld, uitgebracht op 27 maart 1996 is nog steeds geliefd. Er was echter in datzelfde jaar geen reden om op de lauweren te gaan rusten, laat staan dat de band van plan was eenvoudigweg voor consolidatie te gaan. Vanaf halverwege het jaar werd de muziek wat experimenteler. De single Season kwam uit in september en kon als een overgangstrack worden beschouwd. Bovendien was het een soort van teaser, want een maand later verscheen het lange nummer Long Season, met veel elementen van het kortere nummer. Long Season werd uitgebracht als een album.
Niks geen vier seizoenen, gewoon ééntje, maar dan heel lang. Het album/nummer zou je oprecht een meesterwerk kunnen noemen. Zelfs vanaf de eerste beluistering is er sprake van een onvergetelijke ervaring. De vraag is hoe het mogelijk is zo’n lang nummer in een paar zinnen te omschrijven. Het is eigenlijk als de kunst van het schrijven van een haiku. Probeer de essentie maar eens te pakken te krijgen. Zoals een haiku een vingerhoed van emotie is, zo is Long Season eigenlijk een zwembad vol. Toeval is dat de echt klassieke haiku in de regel kiest voor vijf onderwerpen: de vier seizoenen en het Nieuwjaar. Wat dat betreft past deze traditionele kunstvorm ook prima bij het modernere Lange Seizoen. Wellicht had het dus nooit buiten Japan gemaakt kunnen zijn. Het is niet alleen een vooruitstrevend nummer, het heeft alsnog ook wortels in oude culturele grond, zo lijkt het.
Ik voel een uitdaging opkomen. Laten we een poging wagen. Hoe zou ik Long Season omschrijven in een haiku? Wellicht als volgt:
Magische dromen
Thuis in de realiteit
Dansen in de zon
Als ik het zou moeten omschrijven in termen die we allemaal kennen, dan zou ik beginnen over het zachte doch stuwende rock-ritme, gecombineerd met verfijnde neo-psychedelica. Het nummer is daarbij rijkelijk gelardeerd met ambient-invloeden. Long Season is niet alleen smaakvol, het bevat vooral ook sfeer en lijkt soms uit dromen te zijn opgebouwd. Luisteren ernaar is als een drugsvrije trip.
Fishmans was aan het eind van het bestaan een driemansformatie. Echter bassist Yuzuru Kashiwabara zou de band gaan verlaten. Sato en drummer Kin-ichi Motegi waren van plan als duo verder te gaan. Eerst kwam er echter nog een afscheidstour in de oude bezetting. Het allerlaatste optreden van de band echter was op 28 december 1998 want Sato overleed amper vier maanden later aan hartfalen.
Het genoemde optreden is nog als live-album uitgebracht. Op dat album gelukkig ook een prachtige versie van Long Season als een soort belofte van wat nog allemaal had kunnen komen. Het moet gezegd, door Sato’s dood is een mooie creativiteit in de kiem gesmoord. Gelukkig is daar dan nog altijd de muziek die al was gemaakt. Nu makkelijker te vinden dan ooit dankzij de huidige – moderne – streaming mogelijkheden.
