Muziek en films zijn over het algemeen goede huwelijken. De huwelijken starten al in de jaren ’30 en ’40 met nummers als Somewhere Over The Rainbow (uit The Wizard Of Oz), Blue Mon (uit Manhattan Melodrama) en natuurlijk White Christmas (uit Holiday Inn). De lijst met nummers is schier eindeloos en heeft epische combinaties van beeld en muziek opgeleverd van The Breakfast Club (Don’t You (Forget About Me), Unchained Melody in Ghost (hoewel natuurlijk het gebruik in the Naked Gun 2 1/2 veel beter is), Mrs Robinson (uit The Graduate) en niet te vergeten het geweldige You Could Be Mine (uit Terminator II). Sommige films worden nog grootser en beter door een goede soundtrack (Once Upon A Time In The West, Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain, sommige James Bond titel nummers), terwijl sommige liedjes juist nog bekender worden door een serie of film.
Daarom aandacht voor soundtracks; tracks die films of series nog eens dat extra zetje gegeven hebben om nog groter te worden maar te weinig aandacht hebben gekregen bij het grote publiek.
Keuze Marcel Klein: Pink Floyd – Burning Bridges (1972)
Slechte film, goede soundtrack
Het is niet voor het eerst dat ik een stukje schrijf over het album Obscured By Clouds van Pink Floyd. Ik schreef in de Pink Floyd-battle over Childhood’s End. Maar nu er een battle over Soundtracks is, kan ik het niet laten om opnieuw deze soundtrack te gebruiken. Waarom? Heel simpel, dit album is altijd verschrikkelijk ondergewaardeerd gebleven. En dat is jammer, want het is ook echt een album wat tussen Meddle en Dark Side Of The Moon in zit. Van beide albums heeft deze soundtrack wat weg en het is daarmee niet alleen een mooie brug tussen deze 2 albums, het is gewoon ook een heel goed album. Dus bij deze, opnieuw een track van deze soundtrack.
We schrijven 1972. Al eerder in de geschiedenis van de band was er een soundtrack opgenomen, namelijk voor de film More. Regisseur Barber Schroeder had de band opnieuw gevraagd om een soundtrack te maken voor een film, namelijk La Vallée. Terwijl de tour na het verschijnen van het album Meddle achter de rug was, en er al diverse demo’s van Dark Side Of The Moon opgenomen waren, dook Pink Floyd dus opnieuw de studio in. In Frankijk op precies te zijn in het Château d’Hérouville kasteel (bekend geworden door Elton John, die het Honky Chateau noemde). Twee weken werden er door de band uitgetrokken om de filmmuziek te schrijven en op te nemen en dan is het aan de ene kant wellicht verrassend dat er in zo’n korte tijd zo’n goed album is opgenomen, maar de band zat tenslotte in de productieve en hele goede tijd, want niet veel later zouden ze wereldberoemd worden met het album Dark Side Of The Moon. Nick Mason, de drummer van Floyd, schreef er later over: Het is wonderlijk dat wij in zo’n korte tijd, zoveel muziek schreven en opnamen, zeker omdat we veel moesten checken of alles wel goed uitkwam in de film. Met een stopwatch zaten we de seconden op te nemen.
Veel akoestische gitaren en met name David Gilmour mocht op dit album zijn gang gaan, maar ook Roger Waters en Richard Wright leverden mooie bijdragen. Het nummer Burning Bridges is dan ook geschreven door Richard Wright en het meest bijzondere is: hij zingt dit nummer ook. Samen met GIlmour overigens, maar het is bijzonder dat Wright hier ook zingt, dit is niet veel voorgekomen. Het nummer heeft zijn oorsprong op het orgel. De melodie is daar begonnen en die melodie komen we op het album verder ook weer tegen in het instrumentale Mudmen. Naast het orgel, levert ook Gilmour een typische Floyd bijdrage op de akoestische gitaar. Meddle is nooit ver weg, terwijl het orgelspel al iets van later werk in zich heeft. Het is een typische Pink Floyd song vanuit die tijd, laidback, rustig en de ijle stem van Gilmour en de verrassend sterke stem van Wright gaan een duet aan.
Ancient bonds are breaking
Moving on and changing sides
Dreaming of a new day
Cast aside the other way
(Magic vision stirring
Kindled by and burning
Flames rise in her eyes
Het lijkt te gaan over het inslaan van nieuwe wegen, niet meer achterom kijken en het oude achterlaten. Contacten verbreken om weer nieuwe contacten aan te gaan.
Bij een soundtrack hoort natuurlijk een film. Daar kan ik kort over zijn: verspil geen tijd aan La Vallée. Evenals More geen Oscar-waardig materiaal. Gelukkig is de muziek een heel stuk beter. Uiteindelijk kreeg de band nog een beetje ruzie met de filmmaatschappij en brachten ze dus het album niet onder de naam van de film maar onder Obscured By Clouds uit . Dat de muziek beter was dan de film werd duidelijk toen de filmmaatschappij uiteindelijk de film hernoemde: La Vallée (Obscured by Clouds).
Keuze Tricky Dicky: Ted Neeley – Gethsemane (I Only Want To Say) (1973)
Epische vertolking
Vreemd genoeg was dit geen gemakkelijke, want er is tegenwoordig heel veel kwalitatief goede filmmuziek en zo anders dan de muziek uit de films van de jaren vijftig en zestig. Toevallig keek ik vorige week 6 Underground met die babbelzieke Ryan Reynolds. Leuke actiefilm, en er zaten twee tracks in die me aanspraken, maar toch te licht voor deze battle blijken.
Als kind van de jaren zestig en zeventig ben ik groot geworden met Jesus Christ Superstar. De rockopera was natuurlijk goed, maar de film is episch. De tegenstellingen met tanks in de woestijn tegenover het verhaal van Jesus. Hele volksstammen stonden op hun achterste benen. Godslastering? Kleinzielig gezeur van kleine mensen! Natuurlijk kocht ik de soundtrack en heb deze grijs gedraaid. Ik kon de dubbelelpee woordelijk meezingen. Het mooiste nummer is Gethesemane met Ted Neeley en misschien wel het beste lied uit het hele oeuvre van Andrew Lloyd-Webber en die heeft toch wel een paar bestsellers op zijn naam staan. Het lied gaat over het gesprek van Jesus met zijn ‘vader’ en met zichzelf. Hoe moet ik verder gaan? Uiteindelijk besluit hij de martelaarsrol te accepteren.
Ted Neeley zong met verve en uitvoering is vol van emotie. Er zijn veel musical-opvolgers, maar geen van allen kunnen Ted Neeley uit 1973 overtreffen.
Keuze Jeroen Mirck: Angelo Badalamenti – Dance Of The Dream Man (1990)
Julee out
Geen televisie-serie heeft meer indruk op me gemaakt dan Twin Peaks. Dat komt niet in de laatste plaats door de dromerige soundtrack van Angelo Badalamenti, die perfect aansluit bij het mystieke psychologische drama van regisseur David Lynch over de moord op de jonge vrouw Laura Palmer. Het zijn vooral de hallucinante dromen die Twin Peaks zo fascinerend maken.
Eén setting blijft je de rest van je leven bij: de rode kamer. Inspecteur Dale Cooper raakt daar in gesprek met een dwerg wiens stem vervormd en achterstevoren wordt afgespeeld, maar toch coherente zinnen fabriceert. In zijn rode pak danst de dwerg door de rode kamer, begeleid door langzame jazz. Dat bewuste nummer Dance Of The Dream Man is symbolisch voor de hele soundtrack, die de bevreemdende beelden perfect ondersteund. Het enige wat mij (en veel anderen) stoort aan de soundtrack van Badalamenti zijn de drie door Julee Cruise gezongen nummers. Hoewel vocalen zeker welkom zijn op het album, laat de hoge stem van Cruise toch vooral je nekharen recht overeind staan. Nee, doe me dan liever de jazz van de dansende dwerg.
Keuze Erwin Herkelman: Peabo Bryson & Regina Belle – A Whole New World (1992)
Uit het niets
Voor mij kwamen ze in 1994 uit het niets. Want waar een duet in de jaren ’90 doorgaans toch ten minste één bekende zanger bevatte, kende ik van dit duet noch de zanger, noch de zangeres. Maar ik vond het wel waanzinnig mooi. De stemmen pasten zó fantastisch bij elkaar, en ook het liedje was prachtig.
Het was de tijd dat Disney bijna elk jaar een grote tekenfilm uitbracht die zo’n beetje vlak vóór de kerst in première ging. En welke dat werd, dat wisten we meestal zo rond november, als in onze Donald Duck opeens de film in stripvorm verscheen. En in 1992 was dat Aladdin.
Een dergelijke tekenfilm ging doorgaans vergezeld van een soundtrack. En zo’n soundtrack leverde altijd wel een hit op. Can You Feel The Love Tonight van Elton John is waarschijnlijk de bekendste, maar ook liedjes als True To Your Heart van Stevie Wonder met boyband 98 Degrees en deze plaat wisten de Nederlandse Top 40 te bereiken.
De keuze voor Peabo Bryson was wellicht niet zo verrassend. Het jaar ervoor had hij al de titelsong van die andere Disney-film The Beauty And The Beast verzorgd. Het had hem in ons land zijn eerste hit sinds 1983 opgeleverd toen hij óók al scoorde met een duet. En zíjn keuze voor Regina Belle was eigenlijk ook niet zo vreemd; met haar had hij al eerder een duet opgenomen voor een soundtrack.
A Whole New World kwam hier niet verder dan de 18de plaats. Maar in de Verenigde Staten werd het uiteindelijk het nummer dat ervoor zorgde dat de zegetocht van Whitney Houston, die toen al een recordaantal weken in de Billboard Hot 100 op nummer één stond met I Will Always Love You, tot een einde kwam. En alleen dáárom is het al Snob-waardig 😉
Keuze Peter van Cappelle: Julee Cruise – Questions In A World Of Blue (1992)
Julee’s zalvende stem als stilte voor de storm
Bij een battle over soundtracks kon ik niet achterblijven, aangezien ik in mijn programma Cappelle Calling donderdagavond op Vallei Radio iedere week het item de Filmplaat heb. De keuze is reuze, maar ik koos uiteindelijk voor eentje die de lading behoorlijk dekt. Een soundtrack die net zo legendarisch is geworden als de serie en film zelf: de soundtrack van Twin Peaks. Volgens vele toonaangevende media was Twin Peaks van regisseur David Lynch begin jaren ’90 een pionier op het gebied van kwaliteitsseries.
De soundtrack daarbij werd verzorgd door componist Angelo Badalamenti en leverde klassiekers op. Zo werd Laura Palmer’s Theme gesampled door Moby die een wereldwijde hit had met Go. En natuurlijk was er de titelsong Falling dat werd gezongen door Julee Cruise. Zij dook in de serie regelmatig op als zangeres in het Roadhouse.
David Lynch had eigenlijk de serie lang willen laten doorlopen zonder dat de moord op Laura Palmer zou worden opgelost. De Amerikaanse zender ABC die het uitzond begreep echter niet waar Lynch naartoe wilde, dus (spoiler alert!) werd onder druk van de zender toch de moord opgelost in de serie. Of toch niet? Want in 2017 kwam opeens na 26 jaar een vervolgserie die even onbegrijpelijk is als de meeste films van David Lynch.
Maar eerder, niet lang nadat de serie in 1991 was gestopt met een enorme cliffhanger, kwam er nog een film die zich voor de moord van Laura Palmer afspeelde. Ook hiervoor verzorgde Badalamenti met Julee Cruise de soundtrack. Het leverde het nummer Questions In A World Of Blue op. Wederom werd het gebruikt in een scene waarin Cruise het nummer zong in het Roadhouse waar Laura Palmer op dat moment ook aanwezig was. Nog niet wetende wat haar later in de film zou gaan overkomen. Als stilte voor de storm.
Keuze Joop Broekman: Helmet & House Of Pain – Just Another Victim (1993)
Geheid dat er slachtoffers vallen
In 1993 gebeurde er op muzikaal gebied van alles, en dat zou de jaren er na alleen nog maar erger worden. Pearl Jam vergrootte de status met Vs., Smashing Pumpkins braken door (Siamese Dream), en bands als Radiohead en Counting Crows zagen het daglicht met prima eerste albums. Maar in datzelfde jaar werd ook de crossover met hiphop en rock/metal weer nieuw leven ingeblazen. Want die was een stille dood gestorven, na het feestje van Anthrax en Public Enemy (met het gepimpte Bring The Noise) een paar jaar eerder.
De film Judgment Night gaat over vier vrienden die op weg zijn naar een bokswedstrijd. Ze belanden in een dikke file, pakken een afslag eerder, verdwalen en proberen in het onbekende pikkedonker alsnog de weg te vinden. Helaas wel in een achterbuurt van jewelste. Ze zijn per ongeluk getuige van een moord, en krijgen de daders achter zich aan. Origineel verhaal? Niet echt. Maar de soundtrack kent aardige momenten. Al snapte ik de combinatie van de muziek met de film niet zo. Misschien om de boel een beetje te redden
Eigenlijk is de soundtrack leuker dan de film. Verschillende gitaarbands met dito hiphop-acts. Met recht een crossover-schijfje, dus. Biohazard met Onyx (het titelnummer, dat nog in een geremixte versie op single uitkwam), Slayer en Ice-T verbouwden een song van The Exploited (Disorder), en Teenage Fanclub deed het laidback met De La Soul (met Tom Petty gesampled). De rest is weinig verheffend. Therapy? met Fatal (hmm?) ben je na een keer horen al meteen vergeten. Sonic Youth (geweigerd door mijn cd-kast) verliezen het hoorbaar met blowen van Cypress Hill in I Love You, Mary Jane.
En de soundtrack begint nog wel zo leuk! Sterker nog, het is meteen vuurwerk wanneer Helmet en House Of Pain elkaar ontmoeten. Ik heb Helmet een keer live mogen zien (tijdens de Betty-tour). Nooit meer raden tijdens welk nummer de eerste gewonde viel in de moshpit. Ja, echt.
Victimized, but you’re in bed
Stumble out and run dead
If it ever paid to self start
Environment make you smart
Beide acts hebben goed hun best gedaan. De eerste helft van de track is voor Helmet. Slim gedaan, want zo konden ze het nummer ook live spelen zonder de rappers. Strakke snaredrum en gitaarrifs als verse diarree in de typisch Spartaanse Helmet-sound. Zanger en bandleider Page Hamilton klinkt alsof hij al protesterend op de barricades staat. Halverwege volgt de perfecte fade naar het gedeelte waar House Of Pain los mag. En die waren nog maar een jaar bekend (door het onweerstaanbare Jump Around, weet u nog?). Zonder concessies te doen aan hun stijl geven ze de song het perfecte vervolg. De riff uit de eerste helft komt wel lekker mee.
Holy diver, I’m a surviver
Feeling like DeNiro in taxi driver
With Jodi Foster and Harvy Keitel
Looks like I’m walkin’ through a livin’ hell/So spark that owl and I’ll get lifted
Feelin’ the effects of what my spliff did
‘Cause I’m gifted, I read Sun Tzu
I bought a gun too, so you’ll never come tooThe weight of the world
Ridin’ on my shoulders
‘Cause I’m a soldier
I thought I told yaYou’re just another victim<br>You’re just another victim, kid
Keuze Remco Smith: The Backbeat Band – Money (1994)
Never loved The Beatles
Och jee, The Beatles. Mee in aanraking gekomen door Ob-la-dee Ob-la-dah toen ik een jaar of tien was. Ik kon daar lang niet overheen stappen. The Beatles, dat was toch behoorlijk gedateerd.
In mijn studententijd konden we nog wel eens na veel te veel bier fundamentele discussies hebben over muziek. Waarbij ik me liet ontvallen dat The Beatles toch niets aan was. Iets van vroeger. Alle relevantie voorbij. Yellow Submarine: man wat een armoe! Dat kwam mij in de regel op hoon te staan. Dat mij opeens werd toegebeten: Jij houdt niet van muziek. Dat is inmiddels rechtgetrokken. Ik heb de rijkdom van The Beatles echt wel leren waarderen. Wat daarbij heeft geholpen is dat ik opeens heb bedacht dat ik gek ben van Beatlesque muziek. Crowded House, Johan, het is niet ingewikkeld om de referenties aan The Beatles te zien. Dat was aanleiding om Revolver, Rubber Soul, White Album en Abbey Road echt te checken. Toen heb ik ervaren hoe tijdloos die muziek is, hoe relevant die nog steeds is.
Wat ook heeft geholpen is de soundtrack van de film Backbeat, over de vijfde Beatle Stu Sutcliffe. Ik heb de film nooit gezien maar de soundtrack heb ik na verschijning heel snel geluisterd. Reden? De band die die oude Beatles-liedjes heeft ingespeeld. Ik was ontzettend van grunge. Met vooral een grote liefde voor Nirvana en The Afghan Wigs. Met Backbeat kwam ik dan ook volledig aan mijn trekken. Een All-star band met Dave Grohl op drums, Mike Mills op bass, Thurston Moore op gitaar, Dave Priner op zang en gitaar en de onvolprezen Greg Dulli op zang. The Backbeat Band accentueerde het rockgevoel dat er in de oude Beatles altijd al in zat.
Het filmpje begint met een ontzettend jonge hele enthousiaste Dulli die vertelt waarom The Beatles zo goed is. Na een minuutje of drie begint de fantastische cover van Money. Toch nog van The Beatles gaan houden.
Keuze Der Webmeister: Pete Droge – If You Don’t Love Me (I’ll Kill Myself) (1994)
Merkwaardige lovesong
Mocht er ooit een blog gestart worden met Ondergewaardeerde Acteurs, dan zou Jim Carrey daar niet misstaan, ondanks het feit dat de man natuurlijk wereldberoemd is. Het ondergewaardeerde zit hem in het feit dat de man gemakkelijk wordt weggezet als een platte gekke bekkentrekker, zowel op het scherm als erbuiten. En terwijl dat maar één facet is van een verder briljante acteur, kijk bijvoorbeeld eens naar de film Man On The Moon, waar Carrey niet alleen volledig in de huid kruipt van Andy Kaufmann, maar ook in de typetjes die Kaufmann speelde. Vergeet dan niet de Netflix documentaire over deze ongekende prestatie: Jim & Andy: the Great Beyond. Hoe bestaat het dat Carrey daar geen Oscar voor gekregen heeft?
Voor mijn battle bijdrage kijken we naar de een andere Jim Carrey film, namelijk Dumb & Dumber uit 1994, die even zo makkelijk af te doen als platte slapstick, maar de echte kenner ziet hier natuurlijk een moderne variant in van Laurel en Hardy. Over de acteerprestaties van Jim Carrey in deze film kunnen we natuurlijk van mening verschillen, maar niet over het harde feit dat Dumb & Dumber een fantastische verzameling kwaliteitspowerpop aan de kijker voorschotelt, waaronder Crash van The Primitives, en de onderstaande hoogst merkwaardige love-song van folkzanger Pete Droge.
Het is het openingsnummer van zijn debuutalbum Nectie Second uit 1994, en belandde dus direct dat jaar op de soundtrack van Dumb & Dumber. Pakkende, vrolijke melodie, heerlijk ironische meezingbare tekst over ‘boy meets girl’, keurig in 3½ minuten samengebald. Dit is haast de ultieme popsong voor de massa, maar wel eentje van ambachtelijke kwaliteit. Droge heeft weliswaar een official video maar ik geeft toch de voorkeur aan onderstaande met de Dumb & Dumber filmbeelden, inclusief het onvergetelijke sneeuwballengevecht.
https://www.youtube.com/watch?v=wY4PhZ4TFH0
Keuze Marco Groen: The Crystal Method & Filter – (Can’t You) Trip Like I Do (1997)
Faust
Spawn is zo’n beetje het lelijke eendje van de wereld der superhelden. Waar in een (ver) verleden de strips van Superman, The X-Men, Spiderman, Batman en The Avengers met de snelheid van het licht over de toonbank vlogen, bleef dit deerniswekkend figuur een beetje achter in Nederland. Slechts bij doorgewinterde stripliefhebbers zal bij de naam Spawn een belletje gaan rinkelen. Toegegeven: tussen de nog immer uitdijende Marvel- en DC-unversa is het voor het (hier) bescheiden Image Comics ook wat lastig aan de weg timmeren, hoewel The Walking Dead daarentegen best wel een doorslaand succes genoemd mag worden. Maar zombies zijn geen superhelden.
Net voor de eeuwwisseling werd er een poging gedaan om Spawn de status te geven die hij/het eigenlijk verdient. Er kwam een verfilming. Maar helaas: waar de strips nog een stoere Ghoul weergaven met de meest interessante vrienden, een soort Batman from the Dark Side, werd de film van laffe verwatering van dit alles. Of, beter gezegd: het eindresultaat was om te huilen. Karin Bloemen die de rol van The Black Widow speelt komt waarschijnlijk een stuk geloofwaardiger over dan dit product. Iets dat je zonder gene aan Thanos zou kunnen overhandigen: er is niet veel aan stuk te maken.
Maar dan de bijbehorende soundtrack. Thorallemachtig! Alsof Dr. Strange en Jessica Jones (de meest coole en überchagerijnige superheldin) samen een baby’tje gemaakt hebben. Metal/Rock meets electro/techno/house. The Prodigy, Moby, Orbital, 808-state en meer van dat soort leuks in een symbiose met Metallica, Marilyn Manson, Henry Rollins, Butthole Surfers…. Kortom: een diabolische partnerschap tussen twee of meer partijen die je zelden of nooit met elkaar in een adem zou noemen. Toch mag het resultaat er zeer zeker zijn. Zo ben ik persoonlijk bijvoorbeeld erg te spreken over No Remorse van Slayer in een mix van The Atari Teenage Riot, een van de meest onwaarschijnlijke bands van de jaren ’90. Ook een nummer getiteld Kick The P.A. van Korn vindt een vervolmaking dankzij The Dust Brothers, die eveneens verantwoordelijk waren voor de soundtrack van The Matrix. Toch is er een nummer dat in veel opzichten boven de rest uitsteekt, namelijk (Can’t You) Trip Like I Do. Een hallucinante collaboratie tussen de elektronica-helden The Crystal Method en de zware industrial-rockers van Filter. Qua openingsnummers kan een film eigenlijk niet beter beginnen.
Trip Like I Do werd al wat eerder uitgebracht op Vegas, het debuutalbum van The Crystal Method. Het werk werd uiteindelijk gecompleteerd dankzij de eerdergenoemde samenwerking met Filter, waarbij het ook is omgedoopt in (Can’t You) Trip Like I Do. Hysterisch, emotioneel en snerpende gitaren, zoals we het graag horen. Hierbij heeft dit nummer dus tot zijn totstandkoming een andere weg bewandeld dan bovenstaande voorbeelden van Korn en Slayer, waarbij een metal-nummer werd omgeturnd tot acceptabele industrial-house-metaal of zo. Boze tongen beweren dat dit nummer gaat over drugsgebruik, maar dat zou best nog wel eens waar kunnen zijn. Naar verluidt is de beat onder het werk oorspronkelijk afkomstig van The Chemical Brothers, die zichzelf aan het begin van hun muzikale carrière eveneens The Dust Brothers noemden. Maar dat vonden de originele Dust Brothers toch niet zo’n heel goed idee. Gelukkig kon deze kwestie zonder tussenkomst van The Punisher worden opgelost.
Keuze Jan-Dick den Das: Bono & The MDH Band – Never Let Me Go (2000)
Het nummer wat de film overstijgt
Wow. After I jumped, it ocurred to me. Life is perfect. Life is the best, full of magic, beauty, opportunity, and television. And surprises…lot’s of surprises, yeah. And then there’s the best stuff, of course. Better than anything anyone ever made up, ’cause it’s real.
Laat ik meteen maar duidelijk zijn, het nummer waar het hier over gaat is beter dan de film zelf. The Million Dollar Hotel, een film van Wim Wenders uit het jaar 2000. Een verhaal van Bono wat resulteerde in deze film met in de hoofdrol onder andere Mel Gibson en Milla Jovovich. En Bono was niet alleen verantwoordelijk voor het verhaal maar ook voor een deel van de soundtrack. En hij was niet de enigste grote naam, Daniel Lanois en Brian Eno hebben ook zo hun rol gespeeld.
Het lied dat de hoofdrol in deze battle heeft begint met bovenstaande monoloog en daar is de toon al gezet. Mystiek, ongrijpbaar, en misschien wel Bono op zijn best. En nummer wat voort kabbelt geen hoogtepunt heeft omdat het nummer in zijn geheel het hoogtepunt is. En een tekst die prachtig is, omdat het zich laat lezen als een film.
You take a stranger by the hand
A man who doesn’t understand
His wildest dreamsYou walk across the dirty sand
And offer him an ocean
Of what he’s never seen
De combinatie van de muziek en een Bono die hier in topvorm is maakt het nummer groots. En de oorspronkelijke film heb je er niet bij nodig, het nummer spreekt voldoende voor zich. De sfeer die het uitademt of oproept, net zoals je wilt, is prachtig.
Maybe I was blind
Or I, I might have closed my eyes
Maybe I was dumb
But what I forgot to say
If you didn’t know
Is never let me go
Zoals ik al zei soms is de muziek beter dan de film zelf, en soms zit er in een film, muziek die nauwelijks hoort en die niet de waardering krijgt die ze zouden moeten krijgen. De Snob 2000 is net achter de rug maar deze staat alvast op mijn stemlijstje voor volgend jaar. Ik was hem niet echt vergeten, maar had er ook niet aan gedacht. Soms zijn er aanleidingen nodig om er weer even aan te herinnerd te worden. Ik hoop dit jaar op heel veel aanleidingen om ondergewaardeerde muziek te (her)ontdekken.
Keuze Carlo Deuten: Dave Matthews – Some Devil (2003)
Ademloos
Om in filmtermen te spreken: ik begin niet met een spannende trailer. Geen voorproefje op wat komen gaat. Geen brullende MGM leeuw die je verwelkomt. En ook zeker geen iconisch Disney-kasteel of stralende Universal-planeet. Niets van dit alles. Het gaat in dit verhaal, in meerdere opzichten, om the end. De tijd tussen het einde van de film en het moment waarop het witte filmdoek definitief op zwart gaat en de lichten aangaan. Om preciezer te zijn is de hoofdrol, in muzikaal opzicht, weggelegd voor de aftiteling.
Film : 21 Grams
Regisseur : Alejandro González Iñárritu
Hoofdrolspelers : Sean Penn (Paul Rivers) & Naomi Watts (Christina Peck) & Benicio Del Toro (Jack Jordan)
De titel van de film verwijst ook naar het eind. 21 grammen: ‘het gewicht van de ziel’. Het verschil in lichaamsgewicht voor en na de dood. Gebaseerd op een onderzoek (1907) van de Amerikaanse arts Duncan MacDougall. Het verschil tussen het moment waarop de ‘film des levens’ nog een keer ‘vertoond’ wordt en het moment dat het leven eindigt. Nog één laatste ademhaling voordat het witte licht zich laat zien. Het verschil? 21 grammen!
Het moet ergens in 2004 zijn geweest. Ik ben een weekend in Groningen bij mijn vriendin. Het weekendje samen brengt ons onder andere naar Filmhuis Images in De Poelestraat. Hartje Stad. De film 21 Grams staat op het programma. De film volgt het leven van drie personen: Paul Rivers, Christina Peck en Jack Jordan. De regisseur maakt het de kijker niet gemakkelijk. De drie verhaallijnen worden als door elkaar geschudde puzzelstukjes gepresenteerd. Stukje voor stukje openbaart zich het volledige plaatje en wordt de relatie tussen de hoofdrolspelers duidelijk. Qua thema is het ook zeker geen lichte kost. De film draait om de persoonlijke en verschillende emoties van Paul, Christina en Jack. Woede, schuld, wraak, angst en verdriet. Een breed scala aan menselijke emoties passeert de revue. Een complex maar boeiend verhaal. In een tijdsbestek van zo’n twee uur komen de verhaallijnen samen en vallen de puzzelstukjes op de juiste plaats. Als de puzzel compleet is volgt er een spreekwoordelijke zucht van verlichting. Tijdens de aftiteling nog even ‘bijkomen’ en alles op een rijtje zetten? Of toch niet? Het eerste gitaarakkoord, een intens stemgeluid en dan de volgende woorden:
One last kiss one only
Then I’ll let you go
Ik zit op het puntje van mijn stoel en zit ademloos te luisteren. Wat is dit? Ik kan het niet thuisbrengen. De stem komt mij bekend voor maar wie zingt dit? Ik blijf gefascineerd zitten luisteren. Het is het pre-shazam tijdperk dus even de telefoon in de lucht en shazammen is er niet bij. Ik blijf zitten tot het de aftiteling is afgelopen, het beeld op zwart gaat en we de bioscoopzaal echt moeten verlaten. Het nummer doet me qua sfeer denken aan de intense muziek van Jeff Buckley. Maar het is geen Jeff Buckley. Maar wie wel? Ik moet zeggen dat ik me, nu ruim 15 jaar na dato, niet kan herinneren of de titel van het nummer ook getoond werd aan het eind van de aftiteling. Het is in ieder geval niet terug te vinden op de bijbehorende soundtrack. De kans is groot dat ik het destijds wel direct na het zien van de film heb opgezocht. Het verlossende antwoord blijkt in ieder geval: Some Devil van Dave Matthews.
Dave Matthews, een Amerikaanse zanger die met zijn band zeer succesvol is in zijn thuisland. Uitverkochte stadions, miljoenen platen die over de toonbank gaan en een Grammy Award op de schoorsteenmantel. Nederland loopt niet echt warm voor de band. In 2001 verschijnt Everyday. Het album is opgenomen met producer Glenn Ballard die we onder andere kennen als drijvende kracht achter Jagged Little Pill. Het album dat de doorbraak betekende voor Alanis Morissette. Everyday behaalt de eerste plaats van de Amerikaanse hitparade. De van het album afkomstige single The Space Between bereikt uiteindelijk in de Amerikaanse Hot 100 een 22ste plaats. In 2002 maakt Nederland kennis met dit nummer dankzij een reclamespot van KPN. Een grote hit wordt het echter niet. Een klein bescheiden radio-hitje blijkt het hoogst haalbare voor Dave Matthews in ons kikkerlandje. In de tussentijd verschijnt Busted Stuff, het zoveelste Amerikaanse nummer één album. In 2003 gevolgd door het solodebuut Some Devil. Een jaar na de release zorgt de titeltrack tijdens de aftiteling van de film 21 Grams voor mij voor een zeer aangename muzikale verrassing. Misschien gaat dit ook op voor een aantal mede muziekliefhebbers die dit nummer wellicht een tijdje later hebben ontdekt dankzij de succesvolle serie House.
Moraal van dit verhaal. Het loont om tijdens de aftiteling van een film te blijven zitten. Je weet nooit wat er nog komen gaat. Van het concert des levens krijgt niemand een program! Van de nummers die niet op de officiële soundtrack staan blijkbaar ook niet. Even geduld tot het beeld definitief op zwart gaat en het (witte) licht in de bioscoopzaal aangaat. Dan is het pas echt tijd om te gaan.
You said always and forever
Is such a long and lonely time
The end!
Keuze Vincent van der Vlies: College & Electric Youth – A Real Hero (2011)
Schatplichtig
Oké, allereerst even een kleine disclaimer, want wat was het vreselijk moeilijk om een keuze te maken. Als initiator van deze battle roep ik de redactie van Ondergewaardeerde liedjes op snel weer een nieuwe soundtrack battle te doen, want de keuzestress was enorm. Want, waarom heb ik niet iets van de 24 Hour Party People-soundtrack opgenomen? Of New Slang van The Shins uit Garden State? Of de opening titel van Baby Driver (let op de omgeving en de tekst van Harlem Shuffle). En aangezien Urge Overkill al eens in de Tarantino Battle gedaan is, is mijn keuze gevallen op de soundtrack van de film Drive van de Deen Nicolas Winding Refn.
De film valt eigenlijk al op om drie andere redenen dan de soundtrack. Zo is de cast geweldig met grote namen als Ryan Gosling, Cary Mulligan en Bryan – Breaking Bad – Cranston en Oscar Isaac die dan nog niet als het Star Wars personage Poe Dameron bekend is. Daarnaast is de film heel mooi gestileerd door het gebruik van kleuren en licht en heel weinig tekst, en veel non-verbaal acteerwerk (let maar eens op de gezichtsuitdrukkingen in de film). Hoewel het in de basis een keiharde actiefilm is met heel veel bloederige geluid- en beeldeffecten (waarvoor ze een Oscarnominatie kregen) is er een heel gevoelig liefdesverhaal in verwerkt. Ik hoor jullie denken: wat is daar nu origineel aan..!? Het is echter heel anders dan normaal in het actiegenre waar de stoere hoofdpersoon een liefje of fuck-buddy krijgt, maar in dit geval gaat het juist om een heel mooie niet uitgesproken liefde. Echt waar, kijk maar naar de scène waar het lied gebruikt wordt.
Maar uiteindelijk gaat het in deze bijdrage vooral om de muziek natuurlijk. En dan wordt het eigenlijk nog mooier, want het succes van de film en de soundtrack weet zowaar een significante bijdrage te leveren aan de revival van de synth-wave. Naast College (een collectief staan artiesten als Kavinsky, Chromatics en vooral veel Clif Martinez (met wat meer soundscape-achtige tracks) die gezamenlijk met artiesten als Daft Punk en Justice zorgen voor een revival van deze stroming die stevig is geïnspireerd op de synthesizer sound van de jaren ’80 (en waaraan ook Stranger Things schatplichtig is natuurlijk). En tel bij elkaar op dat Daft Punk, Justice, College en Kavinsky allemaal hun roots hebben in Frankrijk en de Fransen hebben met behulp van een Deen de synth-wave op de kaart gezet. Ik ben ze erg dankbaar.
Keuze Freek Janssen: Andrew Bird – Bloodless (2019)
Schatplichtig
Het tweede seizoen van Nachtdieren is net van start gegaan op tv. Ryanne van Dorst gaat elke aflevering naar een Nederlandse stad om te bekijken wat er in het holst van de nacht gebeurt.
Als je van zo’n flinterdunne formule zo’n goed programma kunt maken, dan ben je wat mij betreft een hele grote. Ik ben groot fan van Ryanne, die op een prachtige manier relativeringsvermogen, inlevingsvermogen en bizarre humor weet te combineren in haar spontane interviews. Oftewel: het lukt haar om met vrijwel iedereen een respectvol interview af te nemen, terwijl ze zichzelf nooit helemaal serieus neemt.
Maar goed, het ging om de soundtrack. Bij seizoen 1 zat ik al regelmatig te shazammen om te achterhalen wat er nu weer voor prachtig nummer achter een nachtelijke scène was gezet. Ik was niet de enige. Op veler verzoek heeft BNN-VARA er een Spotify-lijstje van gemaakt.
Een van de muzikale hoogtepunten uit aflevering 1 van seizoen 2 was dit prachtige nummer van Andrew Bird, die sowieso wel eens een plekje op Ondergewaardeerde Liedjes had verdiend. Maar volg vooral die hele lijst, en (als je dat nog niet hebt gedaan); kijk ook Nachtdieren.
[polldaddy poll=10489577]
