Sommige muzikale legendes hebben al zo’n lange staat van dienst en zo’n grote invloed gehad op het muzikale landschap dat men soms geen weet heeft van de werkelijke leeftijd van die artiest. Zo bereikt Stevie Wonder, die al meer dan vijftig jaar geleden in 1962 zijn eerste single uitbracht, deze week pas de pensioengerechtigde leeftijd.
Nu heeft hij de laatste jaren niet veel noemenswaardig materiaal meer uitgebracht. Een gedenkwaardige scene in film High Fidelity maakte dit nog duidelijk. Maar op zijn hoogtepunt was zijn werk bijna niet te overtreffen. Hier is een aantal pareltjes die aangeven dat zijn artiestennaam niet voor niets Wonder is.
Keuze Martijn Janssen: I Was Made To Love Her (1967)
Een volwassen hartekreet van een 16-jarige.
Een indrukwekkende manier om een avond te vullen is om op YouTube te kijken naar filmpjes van een drummende Stevie Wonder. Je mond valt bijna open van zoveel talent, want ook dit is een instrument dat hij uitstekend beheerst. Net zoals nummers van hem niet hadden misstaan in de Mondharmonica-battle.
De muziek op I Was Made To Love Her is echter bijna geheel ingespeeld door de Funk Brothers, op Stevie’s mondharmonica na. In de jaren zestig had hij nog niet de invloed om te eisen dat hij alles zelf mocht inspelen. Gelukkig zijn de Funk Brothers in topvorm en stuwen zij het nummer in een dwingende beat vooruit.
Boven de muziek schreeuwt Stevie zijn hartekreet uit. Opmerkelijk is dat het nummer geen refrein heeft. Het is een stortvloed van emoties waarin hij zijn liefde voor zijn meisje duidelijk maakt. Zelfs ondanks de afkeuring van zijn ouders is hij voorbestemd om van haar te houden. De uithalen komen zo uit de gospel van het diepe zuiden. Stevie’s stem gaat door merg en been. Dit is pure soul!
Keuze Peter van Cappelle: Never Dreamed You’d Leave in Summer (1971)
Het nummer dat niet specifiek over een mislukte liefdesrelatie hoeft te gaan
Het is niet één van zijn bekendste nummers, en het is ook nooit één van zijn grootste hits geweest. Toch heeft het later wel een cultstatus gekregen. Al was het maar omdat Joan Boaz het bijvoorbeeld opnam, het gesampled werd in Retrospect for Life van Common en Lauryn Hill, maar vooral doordat Stevie Wonder het nummer speelde tijdens de herdenkingsdienst voor Michael Jackson in 2009.
Never Dreamed You’d Leave in Summer verscheen in 1971 op het album Where I’m Coming From en als b-kant van de Beatlescover We Can Work It Out. Zoals de rest van het hele album schreef hij ook dit nummer samen met zijn toenmalige vrouw Syreeta Wright. Een jaar later gingen ze uit elkaar. Zou dit nummer daar een voorbode op zijn geweest?
Al hoeft het nummer niet specifiek over een mislukte liefdesrelatie te gaan. Dat bleek tijdens de herdenkingsdienst voor Michael Jackson op 7 juli 2009, waar Stevie Wonder dit nummer zong voor zijn overleden vriend. Duidelijk geëmotioneerd. Waarbij het geruisloos over ging in They Won’t Go When I Go. Het was misschien wel het meest indrukwekkende moment van de herdenkingsdienst. Omdat het zo puur overkwam.
You said there would be warm love in springtime
That was when you started to be cold
I never dreamed you’d leave in summer
But now I find myself all alone
Keuz Frans Kraaikamp: Minnie Riperton – Perfect Angel (1974)
Stevie schreef Perfect Angel en wachtte op de stem die het zou zingen
Stevie Wonder is een held: hij is wat mij betreft één van de absolute muzikale smaakmakers die de jaren zeventig zo onweerstaanbaar maken! Zijn albums Innervisions en Songs in the Key of Life zijn legendarische platen waarop elk nummer van te gekke kwaliteit is. Zet het op en je humeur neemt een enorme vlucht. Wat nog wel eens onderbelicht blijft is wat hij allemaal heeft gedaan voor andere artiesten van het Motown-label – maar ook voor Minnie Riperton.
Minnie Riperton (de vrouw met het bereik van vijf octaven!) zong in de jaren zestig als zangeres bij The Gems en later bij Rotary Connection. Daarna heeft ze tussen 1970 en 1979 een vrij korte solocarrière gehad waarbij ze spijtig genoeg al op 31-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van borstkanker. Stevie Wonder was een groot bewonderaar van haar en wilde dolgraag met haar werken.
Lovin’ You is zo’n liedje waar Stevie bijvoorbeeld achter de toetsen zat. Het kan niet anders dan dat je het zoetgevooisde slaapliedje – met die ene extreem hoge noot – kent.
Stevie schreef voor Minnie Riperton’s album Perfect Angel ook twee liedjes: Perfect Angel en Take A Little Trip. Bij beide liedjes hoor je meteen dat Stevie het brein is, dat de liedjes componeerde: het swingt en heeft soul!
Bij het hele album was Stevie nauw betrokken. Naast mondharmonica en toetsen drukte hij als producer – onder een schuilnaam – zijn stempel op het album zonder in problemen met Motown verwikkeld te raken.
Perfect Angel is een heerlijk zomers liedje. Heerlijke percussie, een soulvolle baslijn, de smooth sound van de Fender Rhodes en een dijk van een melodie. En niet te vergeten Stevie had gelijk: ze zingt als een engel! Als je van Stevie houdt dan mag dit album zeker niet in je kast ontbreken!
Kijk ook even deze geweldige tribute versie waar Stevie achter de vleugel zelf Perfect Angel zingt als eerbetoon aan Minnie!
Nb. Ik lees ook dat ze backing-vocals bij Muddy Waters en Etta James zou hebben gezongen. Maar welke liedjes dit dan zijn is niet makkelijk te herleiden. Mocht je het weten, reageer dan even!
Keuze Edgar Kruize: Creepin’ (1974)
Over dromen… of nachtmerries?
Opvallend veel bijdragen uit 1974 in deze battle en dat is wellicht ook niet zo gek. Stevie Wonder was begin jaren zeventig op de pieken van zijn kunnen. Maar als je aan de lopende band fantastische albums uitbrengt, dan valt de kwaliteit op een gegeven moment minder op. Zodoende lijken de tussen geweldenaren Talking Book uit 1972 en Songs In The Key of Life uit 1976 uitgebrachte albums Innervisions (met klassiekers Higher Ground en Don’t You Worry ‘Bout A Thing) en Fulfillingness’ First Finale in de collectieve vergetelheid weggezakt.
Zonde hoor, want er valt genoeg te genieten. Zoals op het onheilspellende Creepin’, dat de eerste kant van Fulfillingness’ First Finale afsluit. Later op een meer relaxte, gladde manier door Luther Vandross opgenomen, maar die versie kan niet tippen aan het origineel van Stevie Wonder. Stevie werkt hierop samen met de elders in deze battle door Frans Kraaikamp al bejubelde Minnie Riperton. Stevie zingt over iemand die steeds maar weer zijn dromen binnen komt wandelen en doet dit op een manier die aanvoelt als het moment dat je in je bed ligt, tegen de slaap aan hangt en nog maar half meekrijgt wat er om je heen gebeurt.
De synths in dit nummer zetten een sfeertje neer dat een beetje spookachtig is, waardoor in het midden blijft of de persoon waarover wordt gedroomd iemand is waar naar wordt uitgekeken, of juist iemand die uit zijn leven is vertrokken en desondanks blijft rondspoken. Het moment dat Ripertons vocalen in de mix worden geschoven is zo’n moment voor het slapengaan dat je plots nog even wakker schrikt. De treurige harmonica even verderop is het tweede moment voor het wegdoezelen. Richting mooie droom. Of nachtmerrie.
Is het nummer afgelopen, valt de stilte. Wie Fulfillingness’ First Finale vervolgens omdraait hoort op kant B een klaarwakkere Stevie en dat is de keuze van…
Keuze Tricky Dicky: You Haven’t Done Nothin’ (1974)
Het verhaal van Tricky Dickie en zijn vele leugens
Niemand kan My Cherie Amor zou mooi uitspreken als Stevland Hardaway Judkins, alhoewel het lied oorspronkelijk Oh My Marcia heette; de liefde hield geen stand en Stevie veranderde de titel. Tevens heeft hij (minimaal) twee evergreens gecomponeerd: For Once In My Life en You Are The Sunshine Of My Life. In de jaren zeventig (1973-1976) haalde hij de éné grammy na de andere op. Slechts in 1975 was hij niet van de partij, waardoor de winnaar Paul Simon (Still Crazy After All These Years) hem bedankte voor het niet uitbrengen van een LP.
Stevie is een bescheiden mens ondanks zijn successen. Bovendien is hij heel sociaal bewogen en geeft talloze benefietconcerten voor goede doelen. Hij was onder andere betrokken bij We Are The World, en samen met Dionne Warwick, Gladys Knight en Elton John was hij verantwoordelijk voor That’s What Friends Are For om Aids-onderzoek te steunen.
Tevens is hij een democraat in hart en nieren en zeer politiek bewust. Eind jaren zestig en begin jaren zeventig was hij betrokken bij de zwarte Civil Rights Movement, en begin jaren tachtig is hij gearresteerd, terwijl hij protesteerde tegen Apartheid bij de Zuid-Afrikaanse ambassade. Hij is verantwoordelijk voor het initiëren van een Martin Luther King-dag, en in 2008 en 2012 was hij actief betrokken bij de campagne van Barack Obama.
Begin jaren zeventig waren veel Afro-Amerikanen niet tevreden over de voortgang van het herstellen van raciale en sociale ongelijkheid. Veel van deze frustratie kwam voort uit de post-1968 leiderschap vacuüm in de burgerrechtenbeweging, de komst van de stedelijke vernieuwing programma’s die veel zwarte stadswijken dreigde te elimineren, en door de erosie van de opkomende zwarte middenklasse. Met name Richard Nixon werd hiervoor verantwoordelijk gehouden.
Stevie Wonder kwam op Innervisions met een voorzetje middels He’s Misstra-Know-It-All, waarna eind ‘73 Frank Zappa het stokje overnam met Dickie’s Such An Asshole, waarin hij de president veroordeelde voor stupiditeit en de (terechte) vraag stelde how’d that asshole ever manage to get in (office). De estafette was nog niet ten einde, want Stevie kwam op zijn beurt met You Haven’t Done Nothin’ op Fulfillingness’ First Finale. De plaat kwam 2 weken voor het aftreden van Nixon uit, maar deed niets af aan de boodschap. Wellicht moeten we deze plaat bij elke verkiezing eerst draaien, voordat we gaan stemmen?!?
We are amazed but not amused
By all the things you say that you’ll do.
Though much concerned but not involved
With decisions that are made by you.But we are sick and tired of hearing your song
Telling how you are gonna change right from wrong
‘Cause if you really want to hear our views
You haven’t done nothing!
Keuze Freek Janssen: Village Ghetto Land (1976)
In mijn geheugen staat deze in de kaartenbak ‘hits’
Het muzikale geheugen is een verraderlijk ding. Dat van mij althans.
Toen een huisgenote mij in mijn studententijd liet kennis maken met Harvest van Neil Young, dacht ik in eerste instantie dat het om een (oud) best of-album ging, omdat ik alle liedjes al kende. Waarvan weet ik tot op de dag van vandaag niet – vast regelmatig vroeger gehoord bij een vriendje thuis (mijn vader is in deze uitgesloten).
Nu is Songs In The Key Of Life natuurlijk ook een beetje het officieuze greatest hits-album van Stevie Wonder. Net als Rumours dat voor Fleetwood Mac is. Zó bekend, dat ook de niet-singles bekender zijn dan sommige singles van andere albums.
Het is dus misschien niet zo heel verwonderlijk dat Village Ghetto Land in mijn geheugen een hitje van Stevie Wonder was. Wat blijkt: het is niet eens op single uitgebracht, en slechts één keer gesampled (door Warren G, die van Regulators).
Vind ik een raar iets. Hoe kan I Just Called To Say I Love You wél een hit worden, en een mooier, melodieuzer en catchier nummer als Village Ghetto Land niet?
Tijd voor eerherstel. Als het niet via een sample is, dan op zijn minst door de winst in deze battle.
Keuze Rard Spätjens: Do I Do (1982)
Eind 2014 stak een oud gerucht weer eens de kop op. Stevie Wonder zou niet blind zijn, het zou alleen commercieel interessant zijn om als blinde door het leven te gaan.
Kwaliteitscourant De Telegraaf had de Schokkende Beelden als Bewijs!
Zelf zijn we ook niet van gisteren en we kijken eens naar de eerste zinnen van het onweerstaanbare Do I Do:
When I see you on the street
My whole body gets weak
See? See??? Zou het dan toch…
Neemt niet weg dat we hier te maken hebben met een verschrikkelijk funky plaatje. Een heerlijke discogroove die zorgt voor een goed gevulde dansvloer.
In de jaren tachtig was het niet altijd veel soeps met Stevie, maar dit steekt er toch met kop en schouders boven uit.
Het is ook de eerste plaat waar een rappende Wonder te horen is, alleen op de albumversie. De single werd flink ingekort. Zoek dus naar de tien minuten durende versie en dans tien onbezorgde minuten door de woonkamer.
Nog meer redenen om dit nummer je nieuwe favoriet te maken? Dizzy Gillepsie! Hij blaast met zijn bolle wangen de sterren van de hemel.
Dus, vanaf nu, hoog in je persoonlijke muziek top 100: Do I Do!
[polldaddy poll=8859215]
