Bob Marley & The Wailers – Punky Reggae Party

Jamaica, 3 december, 1976. Bob Marley is de wereld aan het veroveren met reggae. Het album Rastaman Vibration is een voltreffer. In zijn huis aan Hope Road in St Andrew is Bob ’s avonds met The Wailers aan het repeteren voor het Smile Jamaica concert, dat twee dagen later gehouden zal worden. De stemming is opperbest maar wordt wreed verstoord als een groepje gewapende mannen binnenstormt. Al gauw klinken er salvo’s van Amerikaanse automatische geweren. De mannen zijn snel weer weg. Wonder boven wonder zijn er geen doden gevallen. Bob (geraakt in de linker arm) , zijn vrouw Rita, manager Don Taylor en mattie Louis Simpson raken ‘slechts’ gewond.

Gewapend geweld is in de jaren ’70 heel normaal op het straatarme Jamaica. De opgehitste aanhangers van de Jamaica Labour Party (JLP) en de Peoples National Party (PNP) vechten het uit op straat. Tot bloedens toe. En om aan geld te komen zoeken ze ook wel eens het roverspad op. Na de aanslag gaan de geruchten dat de daders uit het JLP-kamp afkomstig zijn. Eigenlijk zou Bob niet spelen tijdens Smile Jamaica, maar dankzij ‘politics’ (lees: sponsoring door de PNP, een deal achter zijn rug om via zijn manager) was besloten om toch één song te doen. Door de aanslag veranderde Marley van gedachten. Met zijn nog nabloedende arm in het verband gaf hij een daverend optreden van anderhalf uur. Zijn statement tegen het geweld. Een paar dagen later vloog de Marley-familie via Nassau naar Londen.

Er is nooit iemand gearresteerd voor de aanslag. Natuurlijk blijft Bob daar wat van vinden. Na bijna twee jaar in Engeland geresideerd te hebben keert hij terug naar Jamaica. Op het eiland is het nog steeds kommer en kwel. Heel even lijkt er een moment van verbroedering zichtbaar. Tijdens het One Love Peace Concert krijgt Bob de twee politieke leiders even hand in hand. Edward Seaga (JLP) en Michael Manley (PNP) vinden er zichtbaar niks aan. En na het concert gaat de dagelijkse ellende gewoon weer door. Het geeft Bob genoeg inspiratie voor het album Survival (1979), en in het bijzonder het nummer Ambush In The Night.

Terug naar een paar jaar eerder. Bob’s verblijf in Engeland is een bijzonder vruchtbare. De platen Exodus (1977) en Kaya (1978) vergroten zijn status als wereldster. Er wordt flink getourd (ook mooi vastgelegd op Babylon By Bus uit 1978) en uit de relatie met jazz-muzikante én Miss World 1976 Cindy Breakspeare wordt in 1978 zoon Damian geboren. Ook Engeland is er erg aan toe. De regering is de controle compleet kwijt. De werkeloosheid loopt met de dag op, stakingen zijn het dagelijkse normaal. En de oproerpolitie komt handen te kort in de ordehandhaving. Toch kan Bob, vergeleken met Jamaica, redelijk rustig door Londen lopen.

Lokale reggae is op dat moment in opkomst, maar een goed half jaar voor Bob’s vlucht naar Engeland arriveerde vanuit de Verenigde Staten een nieuwe muziekstroming met de naam ‘punkrock’. En die werd met open armen ontvangen. Als paddenstoelen schieten er nieuwe bandjes uit de Britse grond. Zo ook The Clash, waarvan de leden enorme reggae-fans zijn. Hun cover van Junior Murvin’s Police And Thieves laat Bob niet onberoerd. Het moment dat hij die versie voor het eerst hoort heeft hij ook heel toevallig Lee ‘Scratch’ Perry bij zich. En laat Perry nou net dat gelijknamige album van Murvin geproduceerd hebben.

Punkrock , en alles wat er op lijkt: Bob is er geen grote fan van, maar hij begrijpt de energie. En herkent een verband tussen de punks en de rasta’s. Beide zijn ‘de verstotenen van de maatschappij’, zoals hij het zal bezingen. Niet veel later beginnen de opnames voor Punky Reggae Party in de Island studio’s. Labelbaas Chris Blackwell houdt zijn protégé goed in de gaten, en regelt de juiste muzikanten. Van hetzelfde label verschijnen van Aswad de drummer en de achtergrondzangeressen. Third World zorgt voor gitaar, bas en toetsen. Maar producer Perry is niet echt tevreden over het resultaat. De perfectionist neemt de multi-tracktape mee terug naar Jamaica. In de studio van Joe Gibbs volgen er overdubs van nieuwe keyboard-, bas- en drumpartijen. En nieuwe achtergrondvocalen. Geniale gek Perry doet zijn naam eer aan door er ook nog een lading blazers tegen aan te gooien. In Miami zingt Marley zijn gedeelte opnieuw in en wordt de boel afgemixt. Deze versie komt op de B-kant van de Jamming single. Maar natuurlijk is er ook een Perry-remix uit zijn Black Ark studio.

In Punky Reggae Party legde Marley op feestelijke wijze vast wat er op dat moment gaande was, namelijk het ontstaan van een multiculturele samenleving. Punkjongeren luisterden al naar reggae (meegebracht door Caraïbische migranten) en het was niet voor niets dat er later een ska-revival ontstond (de Two Tone golf). Maar de liefde was niet helemaal wederzijds. Het was nou ook weer niet zo dat rasta’s en zwarte jongeren massaal op de punk(rock)muziek doken. De energie en de vibe werden wél opgepakt. De maatschappelijke ellende in Engeland bleek ook een mooie voedingsbodem voor skinheads en de vorming van National Front. Al hoefde je niet persé kaal te zijn of een hanenkam te hebben om aanhanger te zijn van die laatste. Punk- en (in iets mindere mate) rockconcerten werden zo vanzelf een ‘witte’ aangelegenheid. Bij optredens van ska-bands hing het er een beetje van af hoe gemengd de spelende band was. Maar het terugdringen van die verdeeldheid was niet echt een speerpunt van de pas aangetreden nieuwe premier Margaret Thatcher. Die had wel andere dingen aan haar hoofd.

Punky Reggae Party is nooit op een album terechtgekomen. Wel kwam het uit op 12-inch single. Het nummer werd af en toe gespeeld tijdens de Kaya-tour, en is daarom te horen op het (al eerder aangehaalde) live-album Babylon By Bus. Ook werd het als bonustrack toegevoegd aan de deluxe editions van Exodus en Legend (het voorbeeldig samengestelde Greatest Hits album).

New wave, new craze

Wailers still be there
The Jam, The Dammed, The Clash
Wailers still be there
Dr. Feelgood too, ooh
No boring all farts will be there

Yeah, it’s the punky reggae party
And it’s tonight
Punky reggae party
And it’s alright
Oh ah!