I have heard the big music
And I’ll never be the same
Something so pure
Just called my name
Maandagavond bereikte ons het nieuws dat Karl Wallinger is overleden. De Welshman werd maar 66 jaar. De reden van zijn overlijden is niet bekend. Volgens sommige media wist Wallinger de essentie van Bob Dylan, Prince, Rolling Stones, Sly Stone, Van Morrison, Beach Boys en zelfs Beatles te destilleren.
Karl Wallinger was lid van The Waterboys van 1983 tot en met 1985. Het was in de tijd dat zij hun concept van ‘the big music’ neerlegden. Dat is vooral te horen op de albums A Pagan Place uit 1984 en This Is The Sea uit 1985. Hij schiep die ‘grote muziek’ samen met Waterboys-voorman Mike Scott. Die laatste was grotendeels verantwoordelijk voor de teksten en de melodieën. Multi-instrumentalist Wallinger (hij speelde orgel, piano, percussie, bas, synthesizers en andere elektronica, en hij zong) bepaalde mede het geluid. Hoe dat klonk? Tja, leg dat maar eens uit. It’s really difficult to describe something that there’s no words for. It’s not about music, it’s more like a religious thing, zei Mike Scott destijds. Laten we het toch proberen… Meeslepend, rijk, veelkleurig, zoiets… De begeleiding was orkestraal. Trompetten, strijkers, koortjes, alles werd erbij gehaald. De productie was ruimtelijk. Drums en bas galmden. Teksten gingen door merg en been. Maar er was ook hoogdravende poëzie. Literaire citaten. Alles was letterlijk larger than life. Het leverde tegelijkertijd hartverscheurende als super-bevlogen nummers op zoals Red Army Blues, A Pagan Place, The Whole Of The Moon, Old England, The Pan Within of This Is The Sea. En Don’t Bang The Drum natuurlijk, het enige nummer dat Mike Scott en Karl Wallinger samen schreven.
Kort na die fantastische albums verliet Karl Wallinger de band. Hij begon een eigen project: World Party en scoorde een hitje met het nummer Ship of Fools. Op het album Private Revolution (1987) was een toen volkomen onbekende zangeres te horen: Sinéad O’Connor. Het klikte en Karl Wallinger hielp de Ierse vervolgens bij de productie van haar debuutalbum The Lion And The Cobra (1988). Wallinger maakte nog een aantal platen met World Party, maar nooit wereldschokkend. Hij speelde nog even in de backingband van Bob Geldof en initieerde samen met Peter Gabriel het project Big Blue Ball met gasten als Wendy Melvoin (van Wendy & Lisa) en Papa Wemba. Maar zijn grootste wapenfeit was misschien wel een nummer op de plaat Egyptology van World Party uit 1997. She’s The One. Het ging een geheel eigen leven leiden in de uitvoering van Robbie Williams.
Fysiek ging het slechter met Karl Wallinger. Hij kreeg in 2001 een aneurysma in zijn hersenen waardoor hij niet meer kon praten of spelen. Hij revalideerde gelukkig en ging weer op tournee met World Party, maar het ging steeds moeizamer. En daarna hebben we eigenlijk niet veel meer van hem gehoord. The big music leek uitgedoofd.
Nu zet ik Don’t Bang The Drum nog eens op. Het is de opener van het album This Is The Sea. Dit is groots! Het nummer begint met een trompetsolo – die is bewust freejazz en in de traditie van Miles Davis’ Sketches Of Spain – over een donker tapijt van flamencogitaar en piano verzorgd door Karl Wallinger. Kippenvel. Het wordt langzaam opzwepender en spannender en pas na anderhalve minuut breken – BAM! – de harde drums en scheurgitaren door. Wat volgt is antimilitaristisch en altruïstisch, daverend en dramatisch. Het is nog net zo overweldigend als toen ik het de eerste keer hoorde, als jochie van 16 jaar. The big music kruipt nog steeds onder mijn huid.
Poeh. Wat gaan we deze kracht van Karl Wallinger missen. Rust zacht, wereldfeest en waterjongen. Je hebt het verdiend.