Op de button stond I’m not a tourist, I live here. Nog steeds te koop. We schrijven rond 1980, ik vond hem erg passend. De jaren van vervreemding. Uitzichtloosheid heeft zich van ons meester gemaakt nadat in het voorgaande decennium de droom van eeuwige voorspoed uiteen is gespat. De lokale wijk met galerijflats, type De Bijlmer, is utopisch thuis gebleken, maar slechts een koude, grauwe betonwereld. Uitzichtsloos en werkeloos is het bestaan. En betekenisloos, als je het aan Gang Of Four vraagt. Leeg in zijn consumentisme en commercie. De wereld thuis onderga je, die leef je niet.
At Home He’s a Tourist. De boodschap wordt toepasselijk gebracht met uiterst effectieve, harde en kille muziek. Afgemeten commandeert de zanger de tekst; we marcheren gedachtenloos mee. Het lied wordt door de BBC geboycot vanwege een verwijzing naar condooms, “rubbers” in de tekst.
Nadat punk medio jaren 1970 de muziekgeschiedenis flink heeft opgeschud, zijn onze fris gewassen oren weer klaar voor nieuwe geluiden. Gang Of Four serveert binnen het best diverse postpunk genre een stevig tegendraads geluid dat op de een of andere manier ook melodieus dansbaar is.
To Hell With Poverty illustreert dat lekker. Het opent met een scherpe feedback drone, maar slaat om in een funky drumbeat als de ritmesectie invalt. Dat is niet raar. De band heeft Parliament en Funkadelic ooit genoemd als inspiratiebron. Duidelijk is dat ook de Amerikaanse band Television thuis op de draaitafel lag.
Het tegendraadse zit hem ook in de teksten die ironisch-fel (marxistisch)kritisch zijn, zoals de naam – Gang Of Four verwijst naar de Bende van Vier, de aanduiding voor de groep Mao aanhangers die de Culturele Revolutie deed ontaarden in een ongekende moordpartij en die later in ongenade viel bij de Chinese machthebbers. Maoïsme was in die jaren nooit ver weg op menig westerse universiteit.
Gang Of Four ontstaat aan de universiteit van Leeds in 1976 op initiatief van huisgenoten (toeval bestaat) Jon King en Andy Gill. De band brengt in 1979 zijn eerste lp uit – Entertainment!- met daarop de single At Home He Is A Tourist, de enige top 40 hit van de band en Damaged Goods, waarschijnlijk het bekendste nummer van de band. Latere albums (uit de vroege jaren 1980) klinken wat minder heftig. Het sterke new wave-dansnummer I Love A Man In A Uniform is uit die tijd. In 1983 houdt de band op te bestaan. Dan zijn er al enkele wisselingen in de bezetting geweest. Later volgen nog wel een paar reünies in wisselende samenstelling.
Andy Gill werkt als producer voor zijn eigen band, maar ook voor anderen. Hij produceert onder meer de debuut lp van de Red Hot Chili Peppers (1984), niet tot tevredenheid van die band overigens, en doet hetzelfde voor Killing Joke’s 2003 album Killing Joke, waarop Dave Grohl drumt. Hij overlijdt in 2020.
De geschiedenis oordeelt gunstig over de band. Diverse artiesten wijzen Gang Of Four – met name Andy Gill – aan als een belangrijke inspirator. Het zijn ook niet de minsten die dat doen. Onder andere Flea, Kurt Cobain en Michael Stipe achten de band van essentiële invloed op hun werk. Nieuwere bands als Franz Ferdinand laten zich ook niet onbetuigd. De invloed leeft nog steeds voort, want Gang Of Four wordt ook gesampled, bijvoorbeeld door Frank Ocean in 2016.
