Hiphop wordt deze maand 50 jaar en dat vieren we! Met blogs over de invloeden op en van hiphop, over samples en crossovers. Over relatieve nieuwkomers en de old skoolpioniers. Een hele maand vieren wij de inventiviteit en creativiteit van hiphop.
Een maand over hiphop. Dan mag Shawn Carter, oftewel Jay-Z, natuurlijk niet ontbreken. De baas. Is ‘ie ondergewaardeerd? Nee natuurlijk niet. Jay-Z is grootser dan groots en dat weet hij zelf ook al jaren. In Kanye West’s Diamonds From Sierra Leone uit 2005 rapte hij al I’m not a businessman, I am a business, man. Met Tidal, met Rocawear, met investeringen in champagne, sigaren en nog veel meer werd hij de eerste rap miljardair. Dat is deels ook de reden om iets over hem te schrijven als symbool van hoe groot rap en hiphop geworden zijn in de afgelopen 50 jaar. Ter vergelijking: Bono, Springsteen, Dylan, Richards en Jagger, die komen daar niet aan. En oh ja, hij got the hottest chick in the game wearin’ my chain, that’s right (uit: Public Service Announcement). Je kunt dus niet zeggen dat hij het onredelijk gedaan heeft.
Edoch, zo vaak hebben we het hier niet over hem gehad. Daarom een drietal redenen waarom hij en dit nummer een plekje verdienen in deze hiphop maand:
Reden 1: het is prozaïsche hiphop van de bovenste plank. Het vertelt drie verhalen in een nummer over dingen waar Jay-Z ooit tegenaan liep. Vers 1 heeft vooral te maken met het gedoe van succes en wat dat doet voor je streetcred. Vers 3 gaat over een *kuch* incident waarbij hij voor het gerecht moest verschijnen. Maar de lyrische kracht is vooral vers 2. Neem Fuck Tha Police, The Message, Fight The Power, gooi het in de blender en je krijgt een aanklacht tegen systemisch racisme. Hierin schetst hij een beeld van een situatie waarin hij (voor z’n bekendheid) werd staande gehouden door de politie, terwijl hij cocaïne bij zich had. Hij was immers een hustler vroeger. Hij behield zijn koel en kende zijn rechten en wist uiteindelijk ongecontroleerd weg te gaan. Over deze vers is zelfs een wetenschappelijke beschouwing gepubliceerd over hoe het juridisch allemaal zit.
Reden 2: Rick Rubin. De meester in de studio himself heeft het nummer geproduceerd. Rubin die op metal en hiphop een zeer grote invloed gehad heeft door zijn producties voor grote hardere artiesten (Slayeeeeeer, Red Hot Chili Peppers, Audioslave, Rage Against The Machine, Linkin Park), maar ook oprichter was van Def Jam waar hij startte met produceren voor Run DMC, LL Cool J en Public Enemy. En wat doet die gozer, die komt met een vette en simpele gitaarriff en een beat en voilà, de basis voor vetheid is gelegd. Want hemeltjelief, wat een productie zeg, niet te zuinig. Dus ook een kleine shout-out in dit blog naar Rick Rubin en de rol die hij gespeeld heeft in dit genre.
Reden 3: toffe verwijzing naar een andere grootheid, Ice-T. Rubin zou ook gezegd hebben om de hook van het nummer 99 Problems van Ice-T te gebruiken. Waar Ice-T if you’re having girl problems I feel bad for you son, I’ve tot 99 problems but a bitch ain’t one ‘ietwat’ misogyn gebruikte, is de grap hier dat het nu woord ‘bitch’ niet gebruikt wordt als verwijzing naar vrouwen. Bij elk vers verwijst het naar een andere persoon, of in vers 2 letterlijk naar speurhonden. Maar om die hook heeft hij de tekst opgebouwd in, volgens de overlevering een half uur en wat aanscherpingen in de opnames. Stukje sampling, maar dan met woorden. Kan ik erg waarderen.
Nou vooruit, dan ook nog een vierde reden: namelijk de coolheid van Jay-Z. Ik heb hem een keer met Kanye West live mogen zien in de GelreDome. In de recensie die ik later las werd (ongetwijfeld geparafraseerd) aangegeven dat waar Kanye zijn best moest doen om cool te zijn en daarbij overcompenseerde, Jay-Z alleen maar hoefde te zijn om Kanye weg te blazen. Zijn flow, zijn teksten, zijn sound en uitstraling zijn vaak echt heel goed. Na Watch The Throne wat hij met Kanye West maakte werd het allemaal wat minder. Zijn solo albums daarna zijn maar zo zo vind ik. Wellicht maakt geld gezapig? Ach, ik denk niet dat dit door hem als 100ste probleem ervaren zal worden.
