Het is inmiddels 78 jaar geleden. Een mensenleeftijd. Sinds 1947 staan we op initiatief van het verzet elke vierde mei stil bij het eind van de oorlog. Hier dan, want er is altijd ergens in de wereld een strijd gaande. Denk aan Jemen, recent in Soedan en sinds vorig jaar februari dichterbij huis. Een smerige oorlog waarbij ook ons land indirect betrokken is; we vangen vluchtelingen op en leveren hulp én wapens. Onze dodenherdenking heeft in de rest van de wereld dus nog geen verandering teweeggebracht. Dat geldt evenmin voor Bob Dylans Masters of War, de aanklacht die hij alweer zestig jaar geleden voor het eerst zong. Dit keer is het Poetin die met een schijnheilig gezicht veilig achter zijn bureau zit vanwaar hij duizenden landgenoten naar het front en de dood stuurt.
Come you masters of war
You that build the big guns
You that build the death planes
You that build all the bombs
You that hide behind walls
You that hide behind desks
I just want you to know
I can see through your masks
Masters of War, wat een titel zou kunnen zijn van een Metallica-liedje, is dus van de hand van Bob Dylan. De tekst. Niet de melodie. Die heeft hij als vaker geleend van een traditional, hier Nottuman Town. Zijn anti-oorlogslied zorgde echter voor een juridische strijd. De rechten van Nottuman Town behoorden al generaties lang tot de familie Ritchie. Zangeres Jean Ritchie spande een proces aan en ontving naar verluidt $5000. Hiermee kochten Bob’s advocaten verdere claims af. Een koopje waar Jean waarschijnlijk spijt van zal hebben gekregen, want de Masters van Bob Dylan werden op hun beurt weer meermaals gecoverd. Om enkele te noemen: Judy Collins, Pete Seeger, Leon Russell, Mountain, Pearl Jam en Oleksandra Zaritska.
De Oekraïense Zaritska was vorig jaar de enige van de band Zarka die aanwezig kon zijn bij hun beoogde showcase op SXSW. De andere bandleden waren naar het front of hielpen hun landgenoten op andere wijze. Oleksandra maakte van de gelegenheid gebruik een krachtig statement te maken richting Poetin, al zal de potentaat niet geïnteresseerd zijn in SXSW. Zijn bekrompen geest heeft niets met muziek. Alles draait om macht, zijn macht, en de misplaatse gedachte van een groot Russisch rijk. Een rijk waartoe in zijn ogen ook zijn buurlanden behoren, of de inwoners dat nu willen of niet. Oleksandra haalt de Masters uit haar tenen, maar helaas blaast haar verwoestende stem Vladimir niet van achter zijn bureau.
Over de herkomst van het satirische Nottuman Town zijn hele studies gemaakt. Al wordt het gezien als een Amerikaans lied (vandaar die Ritchierechten), de oorsprong bevond zich ergens in de rumoerige geschiedenis van Groot-Brittannië. Meer specifiek: de burgeroorlogen – Engeland tegen Ierland en Schotland en de Koning tegen het parlement. Daarmee zijn we ook weer terug bij die nooit eindigende strijd. We weten niet anders of er zijn mensen op leven en dood aan het vechten; is het niet om geloof, dan wel om land, grondstoffen, welvaart of macht. En zo gaat het voort.
Toch sta ik morgenavond om acht uur weer twee minuten stil. Dan maar een idealist, hopend op betere tijden. Al duurt het nog 60 jaar, al duurt het nog 78 jaar, ooit houdt het op. Luister ondertussen naar de meester zelf. Zijn lied heeft nog niets aan actualiteit ingeboet.
