The Chats – Smoko

Vrijheid zit in kleine dingen, zoals bijna alle zaken die er toe doen in het leven. Vrijheid is natuurlijk een containerbegrip van jewelste, een allesomvattende universeel iets wat we waarschijnlijk allemaal nastreven, maar het ware genieten van onze vrijheid doen we in dagelijkse, bijna terloopse momenten. Uitslapen, lekker verdwalen met je hond in het bos, iets uitzoeken op een menukaart, rondstruinen op een festival. Als je erover nadenkt zit het met onze vrijheid best wel prima.

Nu zou je de moderne mens ook kunnen zien als een kantoorslaaf, die zijn vrijheid heeft verkocht voor een armoedig CAO-loon waar net van rond te komen is. Soms voelt dat inderdaad zo, vooral op maandagochtenden, maar de vergelijking gaat in zoverre mank dat niemand je ertoe dwingt. Het staat iedereen vrij om een zelfstandig beroep uit te oefenen, en helemaal naar eigen inzichten in je behoeftes te voorzien.

Maar zelfs voor de grote massa, die als kantoorslaaf iedere werkdag naar de kantoortuin-gevangenis moet om het systeem draaiende te houden, zijn er momentjes van vrijheid. Uiteraard de lunchpauze, maar misschien nog meer dan dat: de koffiepauze! Minstens tweemaal per ochtend met je collega’s naar het koffieapparaat wandelen, koffie extra sterk met een streepje melk, en als er geen voetbalwedstrijd was de avond ervoor, dan is er nog altijd het management om af te geven met hun hoogdravende stippen op de horizon en de kwaliteit waar we heen dienen te koersen. Hou op, zeg! Er moet gewoon gewerkt worden, is meestal dan de conclusie. Maar niet nadat er nog een tweede bakkie is getapt, en intussen duurt deze break al minstens een half uur.

I’m on smoko, so leave me alone
I’m on smoko, so leave me alone

In het Australië van neo-punkband The Chats is deze koffiepauze méér nog dan op de Nederlandse kantoren een uiterst serieus dingetje, en daar heet dit verschijnsel een Smoko. Uiteraard een afkorting voor Smoking Break, maar in Australië uitgegroeid tot een institutionele verworvenheid die weinig meer met roken van doen heeft maar alles met de gerechtvaardigde eisen van de Arbeidersklasse. The Chats maakten er in 2017 een klassiek punknummer van: punk zoals het altijd bedoeld was: all attitude and zero fucks for technique. Heerlijk! Het nummer Smoko, terug te vinden in de onderste helft van de Snob2000, gaat over de vrijheid om met rust te worden gelaten tijdens je pauze. Want je mag dan wel een kantoorslaaf zijn maar Nu Even Niet!