Liedjes over de winter, ze zijn van alle tijden en je hebt ze in alle talen. Maar zelden zijn ze mooi als Inverno van Fabrizio De André. Voor degenen die hem niet kennen, De André was een Italiaanse singer-songwriter. Echter niet zomaar ééntje. Hij was in eigen land één van de belangrijkste en meest invloedrijke songwriters ooit. Het is eigenlijk niet eerlijk voor al zijn andere briljante nummers om er slechts één enkele daarvan te gaan behandelen. Je moet echter ergens beginnen. Het rustieke witte landschap – met dwarrelende sneeuwvlokjes – is dan een mooi begin. De André werd geboren in de winter, op 18 februari 1940. En in de winter overleed hij, op 11 januari 1999, aan longkanker. Hij werd dus slecht 58 jaar, maar zijn nalatenschap is groots.
Hier in Nederland maken we vrij makkelijk de keus zijn muziek, zijn stijl en zijn reputatie te vergelijken met ‘onze’ Boudewijn de Groot. Daar zit zeker wat in. Er zijn veel overeenkomsten, het zingen in eigen taal, de tijd waarin hij opkwam, en ook muzikaal gezien is er verwantschap. De André had echter niet een Lennaert Nijgh. Hij was het zelf. Vroeg in de jaren zestig schreef hij zijn eerste nummers. Zijn debuutalbum kwam uit in 1967. Het nummer Inverno staat op zijn tweede album, Tutti Morimmo A Stento, uit 1968. Het album wordt beschouwd als een conceptalbum. Eén van de eerste in Italië. De thematiek is niet oppervlakkig te noemen. Het album is voor een groot gedeelte gebaseerd op de poëzie van François Villon, een Franse poëet uit de late middeleeuwen, en gaat over oorlog, dood, en onrecht.
Tutti Morimmo A Stento is nu nog steeds een verschrikkelijk mooi en gewichtig album. Je kunt er intens van genieten, ook als je de taal niet machtig bent. Emoties, lading en prachtige melodieën vertellen je een verhaal. Het is als een soundtrack waar je de film niet bij nodig hebt, een gevoel dat wordt versterkt door de Morricone-achtige sfeer van het geheel. En hoe past het nummer Inverno erin? Inverno is wellicht het enige nummer dat gaat over de liefde. Al zit er wel een donker randje aan, omdat de tekst vooral ook over de vergankelijkheid ervan gaat. Inverno kun je prima uit het album halen, dan nog is het een prachtig nummer. Maar mocht je van dit soort nummers houden, gun jezelf dan ook de totaalbeleving van Tutti Morimmo A Stento.
En daar hoeft het ook niet mee te stoppen. Het verhaal van Fabrizio Cristiano De André stopte ook niet na zijn tweede album. Integendeel. Zijn muzikale en poëtische significantie nam alleen maar toe. Er zijn veel verhalen over hem op te tekenen. Over die keer dat hij werd ontvoerd, of over zijn fantastisch mooie samenwerking met de progrockers van Premiata Forneria Marconi (PFM). Hij was een man met een verhaal, met visie, en met een uit duizenden herkenbare warme stem. Helaas had hij ook behoorlijk wat podiumangst. Heel lang dronk hij voor elk optreden een liter whisky om tot rust te komen. Op doktersadvies stopte hij ermee. Ironisch gezien verruilde hij de ene slechte gewoonte met een ander, hij begon zwaar te roken. Dat maakte uiteindelijk zijn leven een stuk korter, en bracht hem veel te snel geen nieuwe winters meer.
