Op 7 mei 2013 kwam het album Monomania uit van de Amerikaanse band Deerhunter. Het was de opvolger van het door critici en fans zeer gunstig ontvangen Halcyon Digest van drie jaar daarvoor. In die tijd was Deerhunter hard op weg om één van de grote experimentele Indie-rock namen te worden. Zieltjes werden gewonnen met nummers als Desire Lines, Helicopter, en Nothing Ever Happened. Op één of andere manier zat ik er een beetje op te wachten dat na Halcyon Digest een verdere doorbraak gerealiseerd kon gaan worden. Deerhunter zou echt een heel grote naam gaan worden, daar was ik volledig van overtuigd.
Uiteindelijk was Monomania in 2013 helemaal niet wat ik ervan verwachtte. Het was niet de geanticipeerde, logische stap voorwaarts. Om van het album te houden moest er eerst veel pijn, haat en ongemak overwonnen worden. Het album gaf zich niet gemakkelijk over, terwijl het al relatief lastig was om Deerhunter snel in je hart op te nemen. Frontman van Deerhunter was, en is, Bradford Cox. Cox heeft het Marfansyndroom, waardoor zijn lichaam vervormd raakte vanaf zijn tienerjaren. Los van de fysieke ongemakken heeft dit ook effect gehad op zijn mentale gesteldheid. Hij heeft aangegeven dat hij zo rond 2013 behoorlijk onuitstaanbaar was, en dat Monomania uiteindelijk een hatelijk album werd. Hij had veel pijn en hij voelde zich eenzaam.
Toen het album uitkwam heb ik het meteen gekocht, ook de tickets van het concert in Vera in Groningen op 20 mei zaten in de pocket. Ach ja, het concert…. Ook dat viel wat tegen. Het geluid was te hard, we stonden eerst vooraan, maar we schoven allemaal tijdens het eerste nummer wat naar achteren. Op één of andere manier lukte het de band vervolgens ook niet meer volledig aansluiting te vinden bij het publiek. Dat kon ook komen door het nieuwe materiaal, waar nog aan gewend moest worden wellicht. Ondanks de lichte teleurstelling ben ik wel blij dat ik bij dat concert ben geweest. Achteraf gezien was het een buitengewoon interessante periode, artistiek gezien was Deerhunter fantastisch. Ook al werd dat niet direct op dat moment gevoeld. Je snapt waar dit verhaal heen gaat. Tegenwoordig is Monomania mijn favoriete Deerhunter. Juist dit is het album waar ik nog steeds naar kan blijven luisteren. Er zijn mooie momenten verpakt in lelijkheid, er zijn veel muurtjes te doorbreken voordat het goud gevonden wordt, maar het is de moeite. Meer dan.
Je ziet het tegenwoordig heel duidelijk op Spotify, dat Monomania niet dezelfde liefde van het grotere publiek ontvangt als de voorganger. De hoogtepunten van het album Halcyon Digest worden veel vaker beluisterd dan de tracks van Monomania. Dat is zonde. Met name de titeltrack – en eerste single – is een nummer om te koesteren. Nou ja, ‘koesteren’ is wellicht niet de juiste omschrijving. Het is eigenlijk ook weer een lastige track. De geluiden die je hoort zijn pijnlijk, recht vanuit het getergde lichaam van Cox. Het mono-manisch herhalen van het woord Monomania gedurende de tweede helft van het nummer is veel te veel en buitengewoon ongemakkelijk, maar daardoor juist weer intens en prachtig. Kortom, in een op zich al redelijk ondergewaardeerd oeuvre is Monomania nog eens in overtreffende trap. Pijnlijk, inderdaad.