Ondergewaardeerde liedjes kun je natuurlijk ook interpreteren als een spotlight op ondergewaardeerde muzikanten. Mensen die ook mooie dingen maken, maar die wat meer in de schaduw staan.
In het geval van Pink Floyd gaat de aandacht meestal uit naar drie heren. Het ene kamp zet Roger Waters op het podium. Het andere kamp kiest voor gitaargod David Gilmour. En enkele bijzondere vogels kiezen voor Syd Barrett. De voorkeur voor één van de kampen, maakt een waardering van een ander kamp bijna onmogelijk. Waters en Gilmour rollebollen al jaren door de media in een gevecht om de ware Pink Floyd. Barrett heeft zich psychisch en psychedelisch destijds zo in een hoekje geschilderd dat er tot aan zijn dood weinig van de beste man overbleef.
Maar goed, ondergewaardeerde muzikanten en een ondergewaardeerd nummer. Zeggen de namen Richard Wright en Nick Mason u iets? Niet veel mensen zullen bij Pink Floyd heel snel en automatisch denken aan de drummer Mason en de toetsenist Wright. Terwijl zij toch een wezenlijk onderdeel zijn van de sound van Pink Floyd.
Terwijl de Grote Ego’s van Pink Floyd elkaar zwart maken (en Barrett al in 2006 is overleden) kijken Mason en Wright van afstand toe. Mason toert nog steeds. Wright bespeelt nu ongetwijfeld het orgel in de hemel. Hij overleed in 2008.
Ook zij zijn onderdeel van het machtige Floyd, maar zijn niet zo uitgesproken. Zij doen hun ding. Ze leggen een goede basis neer. En nergens doen zij hun ding zo magistraal als op het ondergewaardeerde Set the Controls for the Heart of the Sun in de uitvoering zoals te horen op Live at Pompeii.
Set The Controls… komt van hun tweede album A Saucerful Of Secrets. Nee, niet The Wall of Dark Side Of The Moon. Maar veel eerder en passend bij Ondergewaardeerd. Grappig genoeg is Set The Controls ook het enige nummer waar alle bandleden die ooit in Pink Floyd zaten, te horen zijn. Zowel Gilmour als Barrett dus.
For a short period of time between David Gilmour joining the band in December 1967 and Syd Barrett’s departure in April 1968, Pink Floyd were a five-piece. According to an interview with David Gilmour on the 2006 documentary Which One’s Pink?, this is the only Pink Floyd song that features all five band members as it includes guitar work from both from Gilmour and Barrett.
Ik grijp even terug naar mijn eerdere bijdrage. Er was een tijd in mijn leven waarin ik vaak naar Live At Pompeii keek. Het is een prettige film. Een mooie verfilming van de nummers van Pink Floyd. Zonder publiek. Gewoon de spelende artiesten goed in beeld gebracht en enkele stevig spacende nummers. Echoes in twee delen. Het spookachtige Careful with That Axe, Eugene of het minstens zo kwaadaardige One of These Days. En ergens tegen het einde dus Set The Controls For The Heart Of The Sun.
De echte sterren van deze uitvoering zijn natuurlijk drummer Nick Mason en toetsenist Richard Wright. De camera draait gedurende het nummer om Mason heen. Hij drumt losjes zijn hypnotiserende ritme. Check die snor. Check het t-shirt met vlinder. Zijn ritme is de basis voor de poëtische teksten van Waters. Een constant en stuwend ritme neemt ons mee op reis. Terwijl Waters schildert met woorden trommelt Mason rustig door. Van Gilmour zien we alleen een stukje gitaar. Waters fluistert – The Heart Of The Sun – en het ritme zwelt aan. De camera draait zijn rondjes en Mason drumt steeds sneller. Daar overheen legt Wright een tapijtje van Oosters klinkende klanken. Zo nu en dan een shot van Mason solo. Met op de achtergrond beelden uit Pompeii. Een laatste slag en de aandacht verschuift.
Naar Wright. En zijn Farfisa Compact Duo. Terwijl de bastonen van het nummer doorlopen en Gilmour ergens in de verte zijn solo speelt, legt Wright een nieuw tapijtje neer van over elkaar buitelende noten. Ja. Nu zijn we wel in de ruimte. En of het op ons ruimteschip wel allemaal pluis is? Wie zal het weten? Slaat de cabinfever toe? We tuimelen langzaam naar die steeds groter wordende vuurbal. Ons ultieme einde tegemoet. Op de achtergrond beelden van de mensen die slachtoffer werden van de uitbarsting van de vulkaan. Zij zagen de zon op hen neerkomen. Gingen op in as en lava. Voor de eeuwigheid gevangen in the heart of the sun.
Als fan van Pink Floyd maak je – over het algemeen – een ontwikkeling door. The Wall en Dark Side Of The Moon zullen veel mensen nog wel als bekende platen klinken. Wish You Were Here of Animals: tuurlijk. Maar het duurt even voordat je toe bent aan Live At Pompeii. Voordat je het oudere werk, zoals een Saucerful Of Secrets ontdekt. Het duurt even voordat je voorbij de grote ego’s kijkt en het werk van Mason en Wright leert waarderen.
Nick Mason toert nog steeds, zoals al eerder gezegd. Tussen 2018 en 2019 was hij op tournee met Nick Mason’s Saucerful Of Secrets. Persoonlijk denk ik dat de keuze voor deze naam niet geheel uit de lucht kwam vallen.
In tien jaar Ondergewaardeerde Liedjes hebben onze bloggers onvoorstelbaar veel liedjes bewierookt: 4.659 om precies te zijn (allemaal verzameld in de Ultieme Ondergewaardeerde Liedjes-playlist). Deze zomer kiezen we hieruit de Ondergewaardeerdste Liedjes: welk liedje heeft echt nooit de waardering gekregen die het zou moeten krijgen en willen we dus alsnog in de popgeschiedenisboeken krijgen?
In juli kiezen onze bloggers er elke dag eentje uit; soms een liedje dat ze zelf ooit hebben gekozen, soms een liedje dat ze hebben leren kennen door een andere blogger. In augustus doen we een mooie strik om deze serie met een podcast in samenwerking met KINK, waarin deze pareltjes (en de verhalen erachter) voorbij komen.