Voor de derde keer op rij is Finland het gelukkigste land ter wereld. Finland, de vreemde eend in de Scandinavische bijt. Dit vanwege het verleden met de Zweedse en Russische overheersers. Finnen kennen we vooral van de duizend meren en Nokia. Verder is het weinig in het nieuws. Veel Finnen kennen we ook niet. Ja, een enkele voetballer (Littmanen), een enkele filmregisseur (Kaurismäki) of een enkele klassieke componist (Sibelius). Toch wordt er genoeg gedaan. Kijken we naar de meer hedendaagse muziek dan zijn bijvoorbeeld Apocalyptica, Nightwish, HIM en The Rasmus bekende namen. De snobs zullen ongetwijfeld 22 Pistepirkko of The Leningrad Cowboys noemen, maar kijken we verder terug in de tijd, dan draait het om Wigwam. Een band die het internationaal leek te gaan maken. Leek. Jammer joh. Bestaan doen ze nog, of beter, weer.
Het begon allemaal in 1969 nadat Blues Section de geest gaf. Drummer Ronnie Österberg startte met zanger/toetsenist Jim Pembroke een nieuwe band. Pembroke, yep, een atypische naam voor een Fin. Jim was dan ook een expat, een Engelsman, die in ’67 in Finland verzeild raakte en daar nooit meer is weggegaan. Gelukkig maar, want de invloed van Wigwam op de Finse rockmuziek wordt aldaar algemeen onderkend. Pembroke, inmiddels 75, kreeg als dank een artiestenpensioen van de Finse Staat. Österberg is daar nooit aan toegekomen: zelfdoding eind 1980, na diabetesproblemen. Wigwam was toen al gestopt, mede doordat de band was geloosd door Virgin Records dat zich stortte op de punk. Langharige Finse rockers pasten daar niet bij.
Eerder was er al een flinke personeelswisseling geweest en muzikaal bracht die een overgang van jazzy prog naar iets meer popachtige rock, met behapbare niet al te lange nummers en minder gefreak. Overigens wordt de band voor beide fases en stijlen hooglijk gewaardeerd. In Finland dan, anders had ik dit stukje niet hoeven schrijven. Being (’74) wordt gezien als hun meesterstuk van de progperiode. Voor de poprock-Wigwam is dat Nuclear Nightclub, later gekozen tot The Best Finnish Album of All Time. Ook opvolger Lucky Golden Stripes And Starpose kende enkele ijzersterke songs. Beide platen zijn uit de tijd van de net-niet-doorbraak. Er wordt dan getoerd door heel Europa, en hun (benevelde) shows worden gezien als pure magie maar de wat moeilijker muziek blijkt uiteindelijk niet bestand tegen de punkgolf.
In de jaren negentig is er een reünie en ook daarna komt de band voor korte of langere perioden weer bij elkaar. Benieuwd wat er dan gezegd wordt. De meeste Finnen zijn mensen van weinig woorden. Zijn ze daarom zo gelukkig? Geen geouwehoer aan je kop. Finnen lijken meer geïnteresseerd in drank. Veel drank en ander lekkers. Sociaal tijdverdrijf is nu met wat vrienden ergens naartoe rijden en vervolgens jezelf volgooien met wodka, bier en pillen. Pilluralli heet dat: pil verzameling. Eddie And The Boys van Lucky Golden Stripes And Starpose uit ’76 schetst die sfeer al.
Yes and student Dragotsi got a dog name of Grotski
Count voting amongst the life’s joys
Well, he vote for the uppers and vote for the downers
Gonna vote for Eddie and the boys
Het is de afsluiter van kant één van het album en had in de catalogus van Steely Dan niet misstaan. De klankkleur, de tempi, de instrumentatie. Waarom is dat succes dan toch uitgebleven? Was het de drank? Andere middelen? De tijdgeest? Oordeel zelf. Op een antwoord van de Finnen zal je waarschijnlijk lang moeten wachten.
