De uit Nigeria afkomstige William Onyeabor was ongrijpbaar. Er gingen veel geruchten over hem, maar wat waar was was nog maar de vraag. We weten echter wel wat hij heeft gemaakt. Hij maakte vanaf 1977 ongeveer acht jaar lang muziek. Hij behoorde als muzikant niet echt bij een bepaalde scene. Zijn stijl en uitstraling was op zijn minst uniek te noemen, hij was een eenzaat. Vandaag de dag leeft men nog steeds met de vraag: Wie was William Onyeabor?
Zijn muziek was even zo goed ongrijpbaar. Tegenwoordig horen we waar hij mee bezig was, dat hij een visie had en in staat was te bedenken in Nigeria wat pioniers van de elektronische muziek elders – al dan niet in obscuriteit – ook aan het uitdenken waren. Door de samenvoeging van funk, psychedelica, synths en Nigeriaanse folk ontstond er een futuristische sound waar de rest van mensheid pas later echt klaar voor was.
Onyeabor had zijn eigen label opgericht, en hij had een eigen opnamestudio. Verder was hij in bezit van synthesizers, dure apparaten, zeker voor die tijd. Hij moet dus ergens goed geld mee hebben verdiend, alleen met zijn muziek lijkt onwaarschijnlijk, zijn muzikale uitingen leverden hem namelijk in eerste instantie slechts regionale bekendheid op. Vanuit zijn eigen opnamestudio bracht hij zeer regelmatig een album uit, negen in totaal. Met zijn laatste nummer When The Going Is Smooth And Good, een disco-electro-synth track uit 1985, werd hij ook buiten de eigen regio bekend. Het werd een hit in heel Nigeria. Het werd niet een prelude voor meer. Als Christen werd hij herboren, als muzikant stopte hij ermee.
Ondanks dat Onyeabor in eigen land bekend was geworden, volgde er dus een lange stilte. Hij zou zich vooral hebben gericht op het zakenleven en zijn diepe geloof. Naar verluid was hij eigenaar van een meelfabriek en moet hij rijk zijn geworden. Hij woonde tot aan zijn dood in een heel luxueus, groot huis. Voor Onyeabor was de muziek een gepasseerd station. Voor hem wel, maar wereldwijd begon zijn muziek na vele jaren ineens de nodige erkenning te krijgen. Er verschenen van hem de nodige tracks op diverse verzamelaars vanaf begin jaren ’00. Zijn muziek werd alsnog opgepikt, ook buiten de eigen landsgrenzen. En hoe.
Er was sprake van een revival. In 2013 kwam er een compilatie van zijn werk uit op het Luaka Bop label van David Byrne, met de titel Who Is William Onyeabor? Vanaf toen was de muziek niet meer obscuur. Hij bleek een inspiratiebron. Al bleef het onbekend waarom en hoe hij ooit op bepaalde ideeën was gekomen, en waarom hij überhaupt ooit muziek had gemaakt. Hij was niet bereid te praten daarover, het was voor hem dan ook verre van belangrijk om de verzamelaar te gaan promoten. Alleen Jezus was belangrijk genoeg om over te praten, zou hij hebben gezegd. De man bleek een mysterie en moeilijk te benaderen. Zelfs een zweem van gevaar waarde rond hem, al dan niet bewust tot stand gebracht.
In 2014 is er een supergroep gaan toeren onder de naam Atomic Bomb! Band. David Byrne (uiteraard), Money Mark van de Beastie Boys, Damon Albarn, Pat Mahoney van LCD Soundsystem, en Alexis Taylor van Hot Chip, onder andere, waren maar wat graag onderdeel van deze knallende club. Niet de minsten, maar ook erg logisch, het geluid van Onyeabor sluit opvallend genoeg ook erg aan bij dat van de genoemde acts.
Mocht je muzikaal een beetje avontuurlijk zijn ingesteld dan kan eerder genoemde compilatie uit 2013 van harte worden aanbevolen. Je hoort dat hij door de jaren heen steeds creatiever bezig was met de mogelijkheden van zijn synths. Eén van de vele hoogtepunten van het album is het nummer Atomic Bomb. Het nummer komt oorspronkelijk uit 1978 en is de titeltrack van het tweede album van Onyeabor.
The way I feel in me (how do you feel?)
I’m going to explode
(You mean you’re gonna to explode?)
I’m going to explode
I’m going to explode
Like atomic bomb
Het is niet een uptempo track, en het neemt de tijd, maar toch is het een knaller. Onyeabor dreigt tekstueel te gaan ontploffen, maar blijft opvallend chill in de uitvoering. Atomic Bomb is smooth, spacy en groovy.
Atomic Bomb is al met al populair geworden. Op Spotify is het meer dan negen miljoen keer gestreamd. Al kent een andere versie van dit nummer nog veel meer luisterbeurten. In 2014 werd een remix/cover-album uitgebracht van het werk van Onyeabor, met de titel What?! Openingstrack is een versie van Atomic Bomb van Hot Chip. De Engelse synthpop-band weet de dansbaarheid meer naar voren te brengen. Het is een prettig in het gehoor klinkende versie, die een verdere hippe draai weet te geven aan het oorspronkelijk al toekomstgerichte geluid.
Alexis Taylor van Hot Chip maakte kennis met de muziek van Onyeabor ergens in 2011. In zijn DJ sets vanaf toen draaide hij muziek van Onyeabor samen met disco tracks en met moderne house nummers. Het geheel paste heel goed bij elkaar, het publiek reageerde wild enthousiast. Toen hij later de muziek van Onyeabor ging spelen in de Atomic Bomb! Band ontdekte hij dat het vooral ook een uitdaging was recht te doen aan het oorspronkelijke geluid. Taylor heeft wat dat betreft heel veel respect voor de muziek van de Nigeriaan. Je hoort dat ook wel terug in de cover. Er is niet simpelweg een hip dansnummertje van gemaakt.
Een eervolle vermelding gaat uit naar de John Talabot remix van het Hot Chip nummer. Al heb je het idee dat door het verder doorvoeren van de dansbaarheid er juist minder sprake is van eeuwigheidswaarde. Toch staat juist ook deze versie garant voor heel veel (dans)plezier. Het is Talabot ook mooi gelukt om zijn eigen herkenbare geluid in het nummer te verwerken.
Hoe is het verder gegaan met William Onyeabor? Je kunt je voorstellen dat gezien de hernieuwde belangstelling voor zijn muziek hij in de verleiding kon worden gebracht om een stukje van zijn geloof te vallen, dat hij wellicht zou gaan denken om uiteindelijk dan toch meer mededeelzaam te zijn over zijn tijd als artiest. Zowaar sprak hij uit in 2014 dat hij er open voor stond weer muziek te maken, echter alleen zolang hij daarmee de wereld mee op weg kon helpen. Helaas overleed in 2017 deze opvallende man. Veel wijzer zijn we nog niet geworden over zijn beweegredenen. Wat echter wel blijft is de krater die zichtbaar wordt zodra zijn muziek als een bom is ingeslagen.
