Wat doet Ariana Grande in hemelsnaam op een Ondergewaardeerd blog? Ik hoor het u al denken… Hoezo is zij ondergewaardeerd, met haar 200 miljoen Instagram volgers, 42 miljoen YouTube abonnees, 76 miljoen Twitter volgers? Normaal gesproken een zéér terechte vraag, maar het feit dat Ariana ondanks haar populariteit nog nooit in de Top 2000 heeft gestaan, maakt haar natuurlijk wel een beetje ondergewaardeerd. In ieder geval bij de doorgaans oudere luisteraars van Radio2, terwijl Ariana’s populariteit vermoedelijk het hoogst is bij tieners. Kortom, we hebben hier een ouderwetse muzikale generatiekloof voor ons. Als de Grote Broer haar niet wil, nou, dan sluiten wij Ariana maar liefdevol in de Snob 2000-armen.
Ondanks mijn eigen royale Radio 2 leeftijd heb ik in de zomer van 2019 het genoegen gehad om Ariana live te zien optreden in de Ziggodome. Ik was daar overigens meer als begeleider-chauffeur van een auto vol dolenthiousiaste pubermeiden. Ik zou Ariana Grande in het voorjaar van 2017 ook in Antwerpen hebben zien optreden ware het niet dat deze geannuleerd was vanwege de een zelfmoordaanslag tijdens haar concert in Manchester een paar dagen ervoor, met 23 doden en 119 gewonden als triest gevolg. Ondanks dat deze lugubere voorgeschiedenis het allemaal een beetje onaangenaam spannend maakte, werd het uiteindelijk een groot feest die avond in de Ziggodome. Misschien niet helemaal mijn muziek, maar de show eromheen deed me op het puntje van m’n stoel zitten: wat een topamusement. En u treft het: vanaf 21 december kunt u op Netflix een documentaire over deze Sweetener tour bekijken. Voor alle jonge passagiers was het hun allereerste popconcert ooit, en ze hadden een onvergetelijke avond. Sindsdien ben ik me wat meer in de artiest Ariana Grande gaan verdiepen, en ben tot de conclusie gekomen dat ik haar zwaar ondergewaardeerd had. Quod erat demonstrandum.
God is a Woman, de titel draait er niet bepaald omheen, is een feministisch statement van jewelste. Het nummer is een haast radicaal manifest van Girlpower, meer in het bijzonder van de bevrijding van de vrouwelijke seksualiteit. Seks met de vrouwelijk ik-figuur is zó goed dat het een bijna religieuze ervaring is, letterlijk transcendente seks, zo laat het nummer zich in één regel samenvatten, als je het allemaal letterlijk neemt. De vergelijking met Madonna is dan snel gemaakt, die ook al balanceerde op het raakvlak van Religie en Seks, met bijvoorbeeld Like a Prayer. Sterker nog: Madonna heeft een rol in onderstaande video, op 2.22 hoor je haar uit de Bijbel voorlezen, Ezechiel 25:17 om precies te zijn, en de kenners roepen dan natuurlijk onmiddellijk Pulp Fiction!. Aan het einde van dit fragment slingert Ariana haar hamer de lucht en breekt het glazen plafond. Hoe veel meer duidelijker wil je het hebben?
My one, it lingers when we’re done
You’ll believe God is a woman
De video zit tjokvol met dit soort verwijzingen en al dan niet verborgen boodschappen; Talloze religeuse, seksuele en feministische puzzelstukjes, zoals roze vulva-vormen, doornenkransen en verwijzingen naar de Griekse Godin Aphrodite. In het begin op 0:10 zien we De Vrouw (gespeeld door Ariana) letterlijk als center of the universe, de bron van al het leven. Verderop zien we haar nog eens bovenop een aardbol zitten. De scene vanaf 0:45, waar Ariana stoïcijns neerkijkt op mannen die haar aanvallen, is een exacte replica uitbeeld van het beroemde beeld De Denker van Rodin. En wie het beeld stilzet ziet dat het opengeslagen boek waar de mannen op staan de geschiedenis van de vrouwenemancipatie beschrijft.
Nog meer Griekse mythologie op 1:02 waar we Kerberos de driekoppige waakhond zien. De drie koppen staan voor verleden, heden en toekomst, en heeft nu een vierde: die van Ariana. Let trouwens ook op het Madonna topje dat ze daar draagt. Op 2:02 een stukje animatie van een zwangere Ariana, alsof ze wil zeggen dat seks de bron is van nieuw leven. Ze lijkt bijna letterlijk Moeder Natuur. De video eindigt met een tableau vivant van Michelangelo’s De Schepping uit de Sixtijnse Kapel, waarbij uiteraard Adam vervangen is door Eva, en het all-white groepje engelen is wat meer inclusief dan het origineel. En uiteraard blijkt God ook hier een vrouw.
Ariana Granda mag dan, zoals ik aan het begin zei, populair zijn bij tieners, haar onderwerpen zijn uiterst volwassen, intelligent en doordacht. Ze is iemand met een missie, en een boodschap, en is niet iemand die daarbij de veilige weg bewandeld. Wat Ariana creëert is allesbehalve wegwerp tienermuziek, het is audiovisuele kunst van uitzonderlijk hoog niveau.
