De zomer van 2020 is anders dan alle voorafgaande (en hopelijk alle toekomstige). Reizen kan slechts beperkt en vakantie vieren kan uitsluitend met enige restricties. Nederland is weer ‘hot’ en naar alle waarschijnlijkheid ook de temperatuur in de maanden juli en augustus. Daarom hebben we dit jaar voor het thema Oost West Thuis Best gekozen en bloggen we elke dag over een ondergewaardeerd lied met een knipoog naar de eigen stede of omgeving.
Onlangs schreef ik een prachtig eerbetoon (al zeg ik het zelf) aan één van België haar grootste muzikale talenten, Wim De Craene. Ik kan die naam niet genoeg benadrukken, dus bij deze nogmaals. Ga werk van die man beluisteren. Hij verdiende het eigenlijk al veel eerder.
We blijven in het thema. Veel mensen zullen inmiddels hun vakantie begonnen zijn en een deel daarvan zal in Le Royaume de Belgique zijn aanbeland voor een welverdiende break. Anders dan anders, maar goed dat weten we allemaal wel inmiddels. Wees blij dat we in ieder geval weer even wat mogen na die best wel pittige aantal maanden die we achter de rug hebben. En dan nog, vraag jezelf eens oprecht en eerlijk af of het nou allemaal echt zo onleefbaar was als velen van ons doorspekt met het nodige drama deed geloven. Ik denk van niet. Leuk was anders, het was doodeng zelfs van tijd tot tijd, maar we mogen toch nog best in onze handen knijpen is mijn mening.
Toch werd vaak het woord ‘eenzaamheid’ gebezigd. Vaker dan normaal in ieder geval, en zeker vaker verspreid over vele leeftijdsgroepen. Eenzaamheid en een sociaal isolement was ineens ook iets wat iedereen kon overkomen, en niet enkel de ouderen in onze samenleving. Wel kreeg die laatste groep het een stuk zwaarder te verduren. Vele huizen ging radicaal op slot. Mensen met veelal toch al een beperktere sociale kring hadden ineens helemaal niets meer om hun heen, los van het verplegend personeel. Eenzaamheid werd nog nooit zo hard zichtbaar. Het was vreselijk om te zien. Na verloop van tijd mocht familie weer op bezoek, maar dat had ook meer weg van een scene uit Silence Of The Lambs, zo zittend achter een glazen wandje. Familie aan de ene kant, bewoner aan de andere. Een bizar gezicht. Well Clarice, have the lambs stopped screaming?
Ik moest in die periode af en toe denken aan het prachtige lied De Goudvis van de Vlaamse zanger Senne Guns. Het nummer werd door Guns geschreven, geproduceerd en gemixt als afstudeerproject op het Conservatorium. Pas in 2011 werd het officieel uit op een album, namelijk het debuut van Guns genaamd Hoera voor de Eleboe. Het openingsnummer, De Goudvis dus, viel op en werd in Vlaanderen met regelmaat op de radio gedraaid. Dat viel meerdere mensen op, want naast onder andere een Music Industry Award in de categorie ‘Beste Nederlandstalig’, werd hij meegevraagd om met Spinvis in België als voorprogramma mee te toeren. Vreemd is dat eigenlijk niet, want er is in zijn muziek een aardig vleugje Spinvis te ontdekken als je een beetje je best doet.
Het nummer beschrijft het leven van een dame op leeftijd, 83 jaar oud om precies te zijn. De tekst is naast wonderschoon ook pijnlijk realistisch. Het beschrijft aan de ene kant het sterke vermogen van de mens om door te sjouwen in het leven, ongeacht de ongemakken en tegenslagen.
Nog elke dag verse soep
Nog elke maand een nieuw boek
Nog elke week zelf naar de kruidenier
Nog elke avond haar plezier
Maar het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn natuurlijk, dat blijkt al vrij vlot uit de rest van het nummer. De dame in kwestie doet haar verhaal aan haar goudvis. De vis die altijd een luisterend oor te bieden heeft.
Z’is 83 en ze doet dat heel erg goed
Z’is 83 maar behoorlijk jong van bloed
En als ze iets wil zeggen geraakt ze ‘t ook wel kwijt
Aan haar goudvis van eenzaamheidEn die goudvis vindt het lang niet mis
Hij staart haar aan terwijl ze nipt van haar glas wijn
Hij zwemt in cirkels en begripvol als hij is
Luistert hij naar de pijn van het zijnEn elke zondag gaat ze naar ‘t graf van haar man
‘T Is alleen jammer dat hij niet meer zo goed luisteren kan
Dus als ze iets wil zeggen geraakt ze ‘t enkel kwijt
Aan haar goudvis van eenzaamheid
De teksten van dit nummer zijn pure poëzie. Ik ben daar extreem gevoelig voor, zeker in het Nederlands. De teksten van De Goudvis zijn zo puur, zo raak en zo wonderschoon, dat het bijna bizar is. Al zou je alleen de tekst lezen, dan nog weet het te raken, zonder enige vorm van muzikale begeleiding. En dat is knap. Het doet me ook denken aan in mijn ogen de allerbeste tekstschrijver op dit vlak, de Brit Guy Garvey, frontman van de band Elbow. De teksten van deze band zijn vrijwel allemaal en bijna zonder uitzondering even raak en krachtig. Het is een kunst op zich. En dat herken ik heel erg in dit nummer. In het Nederlands kunnen Acda & De Munnik er ook wat van trouwens, maar dat terzijde.
Het nummer eindigt zoals je misschien al van mijlenver aan ziet komen. Je vreest er voor, je wilt het niet, maar je voelt eigenlijk al vanaf het eerste couplet waar het naartoe werkt. Toch is er een kleine twist te bespeuren. De vis legt het loodje, en niet de vrouw. Het maakt alles niet minder tragisch, want tussen de regels door is de wanhoop haast voelbaar. Hoe moet het nu verder? We hebben als luisteraar geen idee maar hopen op het beste.
En op een morgen drijft er in een visbokaal
Een goudvis van eenzaamheid
Wie zal er nu luisteren naar haar verhaal
Is er iemand met evenveel tijd?
Als de goudvis van eenzaamheid
Ik ben als luisteraar bijna geneigd een nieuwe goudvis te gaan kopen bij de dierenspeciaalzaak om vervolgens in heel Vlaanderen op zoek te gaan naar de dame. De met lucht opgeblazen plastic zak, afgebonden met een elastiekje, gewikkeld in een oude krant onder mijn arm. Van deur tot deur. En dan maar hopen op een goed einde. Het zal helaas weinig uithalen vrees ik. Niet in de laatste plaats omdat het hier om een stukje fictie gaat.
Toch?
Volg ons op Spotify:
