Vroeger hadden artiesten die mentaal in de put zaten de blues. Als het echt meezat, dan kon je een dikke boterham overhouden aan je ellende, daar de muzikale vertaling van je smart wellicht wat mensen met dezelfde gevoelens aansprak. Dit uitbetaalde zich uit in pecunia, waardoor het kon gebeuren dat je acuut de blues niet meer had. Wat dat betreft biedt de huidige coronacrisis wellicht kansen. Het zou namelijk zomaar kunnen zijn dat veel artiesten de lockdownblues hebben. Hartenzeer en allerhande narigheid levert vaak erg goede muziek op. Maar mocht dat nog even duren: er bestaan reeds nummers die prima bij de huidige tijd passen. Denk hierbij aan Ghost Town van The Specials, Wake Me up When September Ends van Green Day of Hail The Apocalypse van Avatar. Echte die-hards, die geen supermarkt bezoeken zonder mondkapje en handschoentjes zouden kunnen denken aan The Safety Dance van Men Without Hats. Toch zijn bovengenoemde nummers op het gebied van corona-relevantie geen partij voor Isolation van Therapy?: een beter nummer voor de lockdown is er simpelweg niet.
Isolation komt voort uit de zielenroerselen van Ian Curtis. De man die een korte, doch hevige zangcarrière had met Joy Division. Over het leven van Curtis is veel geschreven en sinds het verschijnen van de film Control (2007) mag verondersteld worden dat dit verhaal bekend is bij de muziekliefhebber. Maar voor de cultuurbarbaren die dit evengoed gemist hebben even in het kort: in 1977 richtte Curtis samen zijn maatjes Joy Division op, een term die ze hadden gevonden in het boek The House of Dolls. Curtis kon prima zijn malheur kwijt in de band, iets dat goed te horen valt, daar vrijwel elk nummer wel gaat over eenzaamheid, angst, woede en algehele beklemming. Het is dan ook waarschijnlijk geen verrassing dat Curtis een brok negativiteit was, ziekelijk egoïstisch, vaak onhandelbaar en zijn heil zocht in drank en drugs. Een vrij normale artiest dus eigenlijk. Helaas was er meer aan de hand: zijn epilepsie, slechte gezondheid en immer duistere ziel deden op 23-jarige leeftijd hun destructieve werk. In 1980 stapte Curtis uit het leven. Bepaalde wasrekjes zouden voortaan met andere ogen bekeken worden.
Een van de beste inkijkjes in de geest van Curtis kan je vinden in het nummer Isolation. De totale ontreddering die Curtis als standaard-emotie gehad moet hebben, is bijna tastbaar. Iemand die daar kennelijk iets van zichzelf in terugzag, is Andy Cairns, de voorman/gitarist van de Noord-Ierse band Therapy?. Cairns is, zoals hij het zelf zegt ‘geobsedeerd door Curtis‘. Sinds zijn veertiende is hij – zij het in stapjes – verslaafd geraakt aan Joy Division. Het begon met een fascinatie puur voor de ‘donkere’ muziek, maar later, na de pubertijd, begonnen de tevens teksten van Curtis er goed in te hakken. Isolation kan je dan ook zowel zien als een hommage als een vertaling van de innerlijke wereld van Cairns. Toch is er een duidelijk verschil: de uitvoering van Therapy? Is veel scherper, veel rauwer. In tegenstelling tot de ingetogen versie van Joy Division, schreeuwt Cairns zijn gevoelens in je gezicht. De begeleidende muziek heeft dezelfde transfiguratie ondergaan. Mijn inziens is dit een typisch voorbeeld van een cover dat het origineel op punten verslaat. Isolation was geen onzekere adolescent meer, maar een volwassene, die met vlakke hand de boodschap in jouw gezicht slaat. En dat voelt op een masochistische manier nog goed ook!
Isolation is te vinden op het album Troublegum, het magnum opus van de band, waar de wereld in 1994 kennis mee maakte. In Duitsland werd het als single uitgebracht. Op 5 mei 2020 bracht de band een Lockdown-versie uit, waarbij de bandleden, geïsoleerd elkaar in hun huizen, het nummer speelden.
