Het komt in de beste families voor. Soms ziet de dader geen gat meer in zijn toekomst, of is depressief of is door problemen dermate van het padje af dat er geen andere optie meer (b)lijkt te zijn. Gelukkig is er in Nederland een hulplijn die men kan bellen in geval van acute nood: 0900-0113.
Ook in de muziekscene passeren regelmatig zelfmoorden de revue. Avicii, Adrian Borland, Roy Buchanan, Bob Welch, Donny Hathaway, Chester Bennington en niet in de laatste plaats Kurt Cobain, Chris Cornell en Nick Drake om er maar een paar te noemen. We hebben een aantal liedjes over dit dramatische onderwerp bij elkaar gezocht.
Keuze Hans Dautzenberg: Dolly Parton – The Bridge (1968)
De stilte na het einde
Plots wordt het gitaarakkoord afgebroken. Bruusk gesmoord in stilte. Je schrikt, want ook al zong ze net And here is where I’ll end it; je verwacht niet dat het ook echt meteen eindigt. Maar zo is het wel. Het stopt. Onmiddellijk. De stilte komt hard aan.
Dolly Parton schetst in de eerste coupletten de brug als een idyllische plek. Onder de sterrenhemel, overgoten door maanlicht, boven spiegelingen in het water worden de geliefden overmand door passie. Met alle gevolgen van dien. Dat blijkt uit het tweede deel, waar de jonge vrouw alleen op de brug staat, met bonzend hart. To think that you could leave me here. With our unborn child. En dan is het nog maar een klein stapje naar de rand… (Met een beetje fantasie vertelt Bruce Springsteen’s The River twaalf jaar later het relaas van de mannelijke tegenspeler in dit verhaal).
The Bridge toont het vakmanschap van een 21 (!) jarige Dolly Parton als liedjesschrijver en performer. De tekst weet in weinige kernachtige zinnen het hele verhaal scherp neer te zetten. De muziek ontstijgt het typische country – honky tonk geluid en Dolly legt net genoeg emotie in haar sopraan om het liedje toch voldoende ‘klein’ te houden.
Het thema was destijds niet zonder controverse. Dat Parton bovendien het standpunt kiest van een zelfbewuste jonge vrouw – let op de ‘ik’ in de slotzin – kon in het conservatieve Nashville niet bij iedereen de goedkeuring wegdragen. Ook andere liedjes van het album Just Because I’m a Woman, met name de titelsong en opener You’re Gonna Be Sorry – beiden ook geschreven door Parton – verraden een vrouw die zich anno 1968 bewust is van de tijdgeest.
Probeer het eens. Verken nieuwe werelden. Vergeet de clowneske pruiken, de suikerzoete Nashville-sound of andere all-American girl-parafernalia, luister eens naar de geweldige singer-songwriterDolly Parton.
Keuze Guido de Greef: Nick Drake – Northern Sky (1970)
Miskend?
Het had zo niet moeten lopen. Nick Drake kwam in een gespreid bedje terecht. Een gelukkig, liefdevol gezin van goede komaf, upper middle class. Een begripvolle vader en een gevoelige moeder, met een voorliefde voor poëzie, muziek en theater. Een situatie die je anno 2020 met een modieus woord geprivilegieerd zou noemen.
Van Molly, Nicks moeder, erfde hij het muzikale talent. Hij erfde echter ook haar hang naar neerslachtigheid en depressiviteit. Er hing altijd een regenwolkje boven Nick. Ik weet dit dankzij de prachtige documentaire A Skin Too Few: The Days of Nick Drake. Die titel slaat op een citaat van Gabrielle, de oudere zus van Nick en een begenadigd toneelactrice: Nick Drake was born with a skin too few. Het is een verwijzing naar een gedicht van hun moeder: mensen hebben, om zich tegen de wrede buitenwereld te beschermen, een extra huid nodig. Nick had die huid niet.
Dat Nick die huid wel nodig had, bleek toen hij op tournee ging om z’n eerste elpee Five Leaves Left te promoten. Het publiek was rumoerig en hij had veel tijd nodig om z’n gitaar te stemmen, wat beiden niet bevorderlijk was voor een goede gang van zaken. Hij brak de tour af en zou nooit meer optreden. Wel volgden nog twee elpee’s, Bryter Layter en Pink Moon. Al die drie albums zijn van grote schoonheid met ieder een eigen sfeer. Het debuut neigt naar folk, met klassieke arrangementen, Bryter Layter is losser, bijna jazzy en Pink Moon is ronduit kaal, met alleen gitaar en een beetje piano. Het verhaal gaat dat Nick de opnameband van die laatste plaat zonder iets te zeggen bij de platenmaatschappij op de balie legde en weer vertrok.
Na Pink Moon werden de depressies heviger. Nick ging weer bij z’n ouders wonen en zou nog maar enkele liedjes opnemen. Die zijn somber. In Hanging On A Star voelt hij zich miskend. Je vindt me geweldig, maar waarom heb ik dan zo weinig succes? Waarom weet ik niet tot m’n publiek door te dringen? En je kunt in Black Dog makkelijk een aangekondigde dood horen, de symboliek van de zwarte hond die over een schouder meekijkt en rustig z’n kans afwacht. Die kans greep hij in 1974, toen de zanger op 26-jarige leeftijd overleed aan een overdosis antidepressiva. We zullen nooit weten of het zelfmoord was.
Ik had voor deze battle Black Dog kunnen kiezen, maar dat is niet Nicks mooiste liedje. Dat is Northern Sky, van de elpee Bryter Layter. In A Skin Too Few zit die song op het meest emotionele moment, aan het einde van de film, als de enige bekende bewegende beelden van de singer-songwriter worden vertoond. Een baby, en later een peuter aan het strand, die dapper door de branding stapt terwijl moeders trots toekijkt. Het is moeilijk niet vol te schieten bij de gedachte hoe z’n leven verder zou lopen; de prachtige muziek die hij nog zou maken, maar ook de depressiviteit die z’n leven zou tekenen.
I never felt magic crazy as this
I never saw moons knew the meaning of the sea
I never held emotion in the palm of my hand
Or felt sweet breezes in the top of a tree
But now you’re here
Brighten my northern sky
Keuze Tricky Dicky: Blues Brothers – Shot Gun Blues (1978)
Op het randje
Beseffen dat de balletjes niet lekker rollen is moeilijk. Het betekent dat je accepteert dat er iets niet in orde is en hulp nodig hebt. Een vriend heeft jaren met dit probleem geworsteld. Nou ja, geworsteld….hij ontkende het gewoon. In mijn jeugd had ik het idee dat hij overmatig aandacht zocht door steeds voor anderen klaar te staan, maar gaandeweg bleek het probleem veel dieper te zitten. Hij kon ook niet alleen zijn, was in een gezelschap overduidelijk aanwezig en op latere leeftijd was zijn woning een puinhoop en soms een vuilnisbelt.
Hij komt uit een gezin met vier broers en in al mijn jeugdjaren ben ik daar maar een keer geweest. Andere (kaart)avonden waren of bij een andere vriend of bij mij thuis. Er hing gewoon een onprettige sfeer. Pas na het overlijden van zijn vader hoorde ik dat deze ernstig aan schizofrenie leed. Toen viel het dubbeltje.
Jarenlang hebben mijn vrouw en ik getracht hem te adviseren en te helpen, maar op een gegeven moment mede door de zware gezondheidsproblemen van mijn vrouw moesten we het loslaten. Ik heb nog een laatste poging gewaagd door twee van zijn broers te bellen. De ene woonde in dezelfde plaats en zijn reactie was dat hij gewoon een vaste relatie moest hebben en dan kwam alles goed. Diezelfde broer zou een paar maanden later opgepakt worden, omdat hij het huis van een wethouder ongevraagd binnen stapte vanwege de weigering hem een project te geven. De andere was een huisarts, maar die zei bot dat er niets mis met zijn broer was en vroeg zich af waar ik mij mee bemoeide. Hij wist als broer en als arts wel beter. Mijn reactie dat hij vier avonden per week bij ons was en mee at, sneed – volgens hem – geen hout. Twee weken later werd mijn vriend door de politie uit een veld geplukt waar hij al tijgerend doorheen ploegde en schreeuwde dat er een aanval plaats vond. Tot op de dag van vandaag kan ik zoveel ontkenning van deze genetische ziekte niet begrijpen.
Sindsdien ben ik hem uit het oog verloren, maar ik hoorde in het geruchtencircuit dat hij nu wel medicijnen neemt. Gelukkig, want hij zat op een zwaar hellend vlak. Ik sluit niet uit dat het anders uiteindelijk veel erger en definitief had kunnen worden.
In 1978 kocht ik het album Briefcase Full Of Blues van The Blues Brothers; ooit begonnen als een geintje in Saturday Night Live. Een geweldig album met een terechte oproep meer naar R&B te luisteren. En dan bedoel ik de R&B uit de jaren zestig en zeventig. Niet die onbeschrijfelijke meuk die tegenwoordig voor R&B doorgaat. Daar zit geen grammetje blues meer in en de soul is ver te zoeken. We hebben dit album plat gedraaid tijdens kaarten en bieravonden.
Op het album staan R&B-klassiekers als I Can’t Turn You Loose (Otis Redding), Messin’ With The Kid (Junior Wells) en natuurlijk Soul Man (Sam & Dave). Maar ook Shot Gun Blues; het origineel is van de Canadese bluesband Downchild Blues Band, maar de live-uitvoering van Jake & Elwood is aanzienlijk beter en vol van emotie. Elke keer wanneer ik het hoor moet ik onwillekeurig aan mijn vriend van weleer denken, die natuurlijk een van de constante aanwezigen op de avonden in mijn jeugd was. En tragisch dat alter-ego John Belushi ook zijn eigen tekortkomingen niet onder ogen wilde zien en feitelijk zelfmoord pleegde door overmatig drugsgebruik.
The blues is fallin’, fallin’ down on me like rain
I’m gonna take a shotgun now, people, and disconnect my brain
Keuze Vincent van der Vlies: Life Of Agony – River Runs Red (1993)
de beste vocalen van de hardcore scene
In 1993 kwam het debuutalbum River Runs Red van Life Of Agony uit. Ongetwijfeld had bijna niemand nog van de band gehoord buiten New York. Hoe kan dat ook anders, want de band bestond vrijwel geheel nog uit jonge twintigers (waarvan de drummer weliswaar al in Type O-Negative gezeten had). Desalniettemin wisten zij in 1993 een concept album af te leveren dat nog altijd als klassieker gezien wordt.
Het concept had vooral betrekking op niet al te fraaie zaken als mishandeling, alcoholisme en zelfmoord. Elk nummer op het album geeft een eigen draai aan die thematiek, van het openingsnummer This Time, waarbij de hoofdrolspeler te horen krijgt dat zijn vader een nieuw leven met een nieuwe vrouw start, tot aan The Stain Remains: het gaat de hoofdpersoon duidelijk slecht af. Tussentijds zijn er drie hoorspelen te horen (Monday, Thursday en Friday), waarop je een inkijkje krijgt in zijn miserabele leven. Het titelnummer River Runs Red is kort, intens, geweldig gezongen en geeft een inkijk in hoe slecht het er voor staat met de hoofdpersoon, en aangezien hij the razor at his wrist heeft, staat hij aan de rand van de afgrond.
Toen het album uitkwam had ik wat minder oor voor de hoorspel-achtige elementen op het album (ik kende mensen die het album van cd op cassette overzetten en dan bewust die hoorspelen er uit lieten), vooral omdat het Friday-hoorspel eindigt in een zelfmoord in een bad en het vinden van het lijk door een moeder met River Runs Red op de achtergrond. Tja, dat is toch niet echt lekker een album afluisteren natuurlijk (dan liever een echte jaren ’90 hidden track die pas na 17 minuten start als album afsluiter).
Maar voor die morbide afsluiter heeft het monumentale album wel tien hardcore nummers afgeleverd die voornamelijk geschreven zijn door een dan nog 22-jarige bassist (Alan Robert) en voorzien zijn met de stem van een dan nog 20-jarige Keith/Mina Caputo, die ondanks haar leeftijd wel heel veel gevoel en beleving in de teksten legt en die wat mij betreft nog steeds by far de beste vocalen (samen met de vocalen van Zoli Teglas van Ignite) heeft in de hardcore scene. Respect hoor, 20 jaar oud was Caputo destijds. Petje af.
Keuze Alex van der Heiden: Lenny Kravitz – Don’t Go And Put A Bullet In Your Head (1995)
Vraagteken
Lenny trapt af in dit liedje met (heel zachtjes murmelend): Thank you Jesus for the song. Daarmee is meteen de toon gezet die ook op een aantal andere nummers is te beluisteren op het album Circus. Na een aantal succesvolle platen komt in 1995 het album Circus uit en het lijkt erop dat hier een kentering plaatsvindt in de muziek van Kravitz, hoewel het album 5 na Circus op meer succes kan rekenen. Circus wordt in Nederland niet heel hartelijk ontvangen…Terecht? Ik vind van niet eigenlijk. Muzikaal gezien is Circus best een verfrissend album in zijn oeuvre. Ik kan me voorstellen dat de teksten je niet aanspreken, of juist wel, omdat het er allemaal nogal dik bovenop ligt; God Is Love, The Ressurrection en dus Don’t Go Put A Bullet In Your Head.
Het nummer is lekker easy going, met een vaste baslijn een funky gitaartje en zo kabbelt dit nummer erg fijn door. De vocalen van Kravitz maken de variatie van het lied en dat kan hij als geen ander. Het lied gaat over iemand die vast loopt, máár zo zegt dominee Kravitz in dit lied:
Oh I’m longing to find it
A taste of the sweeter life oh my
Only takes a little time
( No don’t do it )Don’t go and put a bullet in your head
Just turn your life around instead
Don’t go and put a bullet in your head
Persoonlijk vind ik het iets te plat, maar mocht er ooit iemand gegrepen zijn door deze tekst en daarna het roer heeft omgegooid, dan is dat heel erg goed. Extra reden om professionele hulp te zoeken….. Of die hulp dan van professionals (zie aanhef van deze battle) of van boven komt, doet er niet toe eigenlijk. Ik heb er interviews met Kravitz op nagelezen en hij blijft een beetje oppervlakkig over dit nummer. Dit in tegenstelling tot onderwerpen op de rest van dit album, die over zijn inspiratie van God en over een aantal misstanden in de muziekindustrie gaan. Heel misschien, maar dat is écht geheel mijn eigen invulling, zit de clou in dat allereerst murmelzinnetje: Thank you Jesus for the song en ging dit lied over Kravitz zelf, of iemand die erg dichtbij hem stond.
En daarom toch maar afsluiten met de woorden: Don’t go and put a bullet in your head.
Keuze Marco Groen: Faith No More – Last Cup Of Sorrow (1997)
Bei mir bist du schön
Als je net doet alsof Sol Invictus nooit is uitgekomen, dan is het een kleine stap naar de gedachte dat Album Of The Year nog steeds als ‘het nieuwe album van Faith No More‘ beschouwd kan worden. Toch lijkt dit idee ook wel weer een indirect bewijs te zijn dat, naarmate je ouder wordt, de dagen steeds korter lijken te duren en Vadertje Tijd zich alras voortbeweegt op een elektrische fiets. Het album is namelijk alweer een kleine 23 jaar oud. Ondanks de ietwat pretentieuze titel niet het beste album van de band. Muziekblad Rolling Stone gaf het een zeer matige waardering en Pitchwork deed hetzelfde met de volgende onderbouwing: Album of the Year geeft je het gevoel dat je net wakker bent geworden naast een gebruikt condoom; het ritje was leuk, maar op het einde zit je met een ziek gevoel. Een cd die je absoluut niet in je cd-speler wilt hebben. Een beetje overdreven dramatiek voor een band die de lat hoog neer heeft gelegd. Album Of The Year laat zich natuurlijk lastig spiegelen met The Real Thing of Angel Dust, maar zou – wanneer je nog nooit van Faith No More gehoord zou hebben – gewoon een zeer acceptabel werk zijn. Maar dat is natuurlijk vrijwel onmogelijk. Zoals wij van de alternatieve metalmakers gewend zijn, schuwen ze ook op dit album wederom niet controversiële onderwerpen en tormenteren ze de geest met allerlei onbehagelijke teksten. Een van de nummers waarbij dit volledig tot uiting komt is Last Cup Of Sorrow.
Voor dit nummer heeft een van de meest epische bands van zijn tijd zich laten inspireren door de tarot-kaart Vijf Kelken. Op deze kaart is een neerslachtige kijkende man in een zwarte mantel te zien. Aan zijn voeten liggen drie omgevallen kelken waarop rode en groene vloeistof stroomt, voor hem ligt een rivier met iets verderop een brug. Achter hem staan nog twee kelken rechtop. De zwarte mantel van de persoon lijkt te duiden op verstarring; mentaal vastzitten, mogelijk door rouw en/of verdriet. De rode en groene vloeistof sluiten hierop aan: het rode zou bloed kunnen zijn, waardoor deze omgevallen beker symbool staat voor het wegvloeien van liefde en levenskracht. De groene vloeistof duidt waarschijnlijk op ontwikkeling en harmonie. Dat deze (levens)vochten wegstromen zou kunnen betekenen dat de persoon geen fut meer heeft om vooruit te kijken. Geen veerkracht meer, de tegenslagen hebben hem murw gebeukt. Daar komt nog bovenop dat binnen de tarot een naar links gericht persoon vaak duidt op iemand die naar binnen gericht is, totaal in het verleden leeft en nieuwe mogelijkheden niet ziet. Die potentiële mogelijkheden, de uitweg uit zijn catatonische toestand, worden gesymboliseerd door de twee kelken die nog achter hem staan. Ook de brug over de rivier (waar hij niet eens naar kijkt) zou hierop wijzen. Hierin verschilt deze kaart van Kelken Acht, waarbij de persoon naar rechts gericht is. Een wat meer hoopvolle kaart. De genoemde Last Cup Of Sorrow lijkt over een van de liggende kelken te gaan. Qua tekstuitleg kan je hier nogal wat kanten mee op; het kan zowel een aanmoediging zijn om het verleden achter je te laten, maar ook als een cynische tip om maar de laatste sprong in het duister te maken. In het geval van Mike Patton en Billy Gould, die het nummer schreven, zouden beide interpretaties waar kunnen zijn.
Voor een extra dramatisch effect zijn de coupletten ingezongen met een oude Telefunken microfoon, zeg maar de microfoons die je kent van de filmpjes van de Andrew Sisters (of The Star Sisters natuurlijk). Daarbij doet Patton nog eens extra zijn best om zo min mogelijk verstaanbaar te zijn, zodat een tekstboekje eigenlijk onontbeerlijk is, om maar eens een half vergeten woord te gebruiken.
Op het eerste gezicht lijkt de bijbehorende videoclip weinig met de tekst te maken te hebben. Een oppervlakkige kijk hierop zou tot de slotsom kunnen leiden dat het gaat om knip- en plakwerk van Alfred Hitchcock’s Vertigo en men een matig excuus zocht om actrice Jennifer Jason Leigh in de clip te laten figureren. Dit is geen klacht natuurlijk. Een iets minder oppervlakkige blik hierop leert echter dat Vertigo deels gaat over het moeten omgaan met duizeligheid en hoogtevrees, getriggerd door een traumatische ervaring. Daar komt nog bij dat een bepaalde zelfmoordpoging (ik probeer spoilers te vermijden) ook een grote rol speelt in deze klassieker. Eerdergenoemde Jennifer Jason Leigh staat er ook nog eens ook om bekend dat ze doorgaans niet de meest makkelijke rollen accepteert. Vaak gaat het om fragiele, beschadigde en zelfs neurotische karakters, wat haar keuze om in juist deze clip te spelen dan wel helemaal begrijpelijk maakt. Wat misschien ook heeft meegespeeld is dat Alfred Hitchcock ooit zijn imposante filmcarrière is begonnen is als schrijver van tussentitel-kaarten, de stukken tekst die je tegenkomt in films uit het geluidsloze filmtijdperk. De eerste film waar hij aan meewerkte was een verfilming van The Sorrows Of Satan. Kortom: er is zeer goed nagedacht over deze videoclip. En dat is dan ook tevens weer ironisch, want juist een overdaad aan denken kan ertoe leiden dat je in een toestand komt zoals zoals beschreven door de Vijf Kelken-kaart.
Keuze Edgar Kruize: Eels – Electro-Shock Blues (1998)
Naargeestig
Er zijn maar weinig albums die de zwarte wolk van depressie zo tastbaar en inlevend op muziek hebben gezet al Electro-Shock Blues van Eels. De oorzaak zal tweeledig zijn. Frontman Mark Oliver Everett (ook bekend als ‘E’) is van zichzelf al zacht gezegd geen lachebekje en heeft met depressies geworsteld. Hij wist desalniettemin altijd weer de weg terug naar het licht te vinden. Zijn zus Elizabeth zag dat licht echter niet meer en beroofde zichzelf terwijl haar broer na jaren worstelen eindelijk zijn muzikale doorbraak beleefde met het Beautiful Freak-album van het leven.
Haar gevecht met de zwarte van het leven is een van de twee rode draden die door Electro-Shock Blues heen loopt. De andere het gevecht van moeder Nancy Everett die, om de boel nog een stukje wranger te maken, in diezelfde periode te horen had gekregen dat haar uitgezaaide longkanker terminaal was. De draad van Elizabeth domineert met name het eerste deel van het album en er worden geen doekjes om gewonden. Albumopener Elizabeth On The Bathroom Floor is de muzikale weerslag van haar laatste momenten.
Laying on the bathroom floor
Kitty licks my cheek once more
And I, I could try
But waking up is harder when you wanna dieWalter’s on the telephone
Tell him I am not at home
Cause I think that I
Am going to a place where I am always highMy name is Elizabeth
My life is shit and piss’
Het relaas zoals het zich op het album ontvouwt is niet helemaal chronologisch, maar het is vrij duidelijk hoe naar Elizabeth’s laatste maanden moeten zijn geweest. Het prachtige Climbing To The Moon verhaalt over haar gedwongen opname en de drang om te ontsnappen. 3 Speed over de disconnectie tussen een ogenschijnlijk gezonde en blije buitenkant en een verrot innerlijk en Efil’s God (een ‘omgekeerd hondenleven’, uitgesproken als ‘it feels good’) laat de geestelijke bevrijding horen die de beslissing om ‘this hunk of clay’ te verlaten met zich meebrengt.
Het meest naargeestige nummer op Electro-Shock Blues is de titeltrack, waarin de therapie wordt bezongen die maar niet wil aanslaan:
Feeling scared today
Write down “I am OK”
A hundred times the doctors say
I am OK
I am OK
I’m not OK
Het nummer is kaal, donker, wanhopig en van elke vorm van lucht ontdaan. Naar mate het vordert wordt het alleen maar meer beklemmend. Je snapt dat het vooruitzicht op nóg zo’n dag teveel is, je snapt dat de ‘warm embrace’ van een bewuste overdosis een fijn vooruitzicht is. Electro-Shock Blues is wellicht het naarste nummer in mijn muziekcollectie, maar het is een razend knappe emotionele schets die de luisteraar echt volledig meeneemt het hoofd van een depressief persoon in. Tot het bittere eind.
Keuze Joop Broekman: Audioslave – Show Me How To Live (2003)
Over het echte leven
Met alle geweld moest en zou ik over Elliott Smith schrijven. Maar voor zijn muziek moe(s)t ik in de juiste stemming zijn. In een goeie mood om zijn zwaarmoedige teksten aan te horen. Lekker om in te zwelgen, maar niet in een pesthumeur. Ik kon al een paar dagen geen keuze maken, want sinds begin deze maand heb ik eindelijk het eerste album van Audioslave in huis. En Show Me How To Live had me vanaf het begin te pakken.
Soundgarden volgde ik vanaf hun doorbraak. En ik was er bij in een dampend Nighttown tijdens de Bad Motorfingertour. Dat album kwam als een stuurloze bulldozer uit de speakers zetten. Nog steeds, trouwens. Ik heb ze een keer of vier gezien, in totaal. In die bierhal, tijdens de tour voor King Animal, had ik eigenlijk oordoppen in moeten doen. Maar het geluid was perfect, de band had er zin in. En ze speelden (godzijdank) geen Black Hole Sun.
Later begon ik me te verdiepen in de teksten. In het hoofd van Chris Cornell zat het al een tijdje niet zo goed, dat besefte ik pas veel later. Zijn dood deed me veel meer dan het overlijden van Chester Bennington, die twee maanden later ook de strijd tegen zijn innerlijke demonen opgaf. Het scheelt wellicht dat ik met Linkin Park helemaal niets had of heb. Chris mocht van mij eigenlijk helemaal niet dood, zo lag het het ongeveer. Die ene zonde (een suikerzoet album met Timbaland als producer) had ik hem nog wel vergeven. Maar het duurde even voordat ik Audioslave op de juiste waarde schatte. Terwijl juist hun eerste album een gouden combo is, vanaf het moment dat Cornell zijn strot opentrekt in de studio. Tom Morello, Brad Wilk en Tim Commerford kijken met verbazing toe. Met deze zanger kunnen ze nu gewoon lekker rocken. En de songs volgen aan de lopende band, tijdens de repetities. Producer Rick Rubin heeft zijn gouden handjes meegenomen.
Show Me How To Live gaat over het omarmen van het echte leven. Achteraf klinkt het nogal wrang om dit juist uit de mond van Cornell te horen. Misschien was het tussen de depressies door. Of kende hij een goede periode. Tijdens de opnames was hij nog niet van de drank en drugs af. Toch heeft hij voldoende energie, zo te horen. En het duurde niet lang voordat hij alcohol en stimulerende chemicaliën zou afzweren. Misschien was Show Me How To Live een voorbode. Een signaal. Vanuit een fake wereld naar iets nieuws. De mens is een monster (Frankenstein?) dat schreeuwt om aandacht. Het wil leven. Echt leven, nu het nog kan. Voor het te laat is, en alles kapot. Zoals aan het einde van de video. Een reden voor (de softies van) MTV om de clip te bannen.
And with the early dawn
Moving right along, I couldn’t buy an eye-full of sleep
And in the aching night under satellites, I was not received
Built with stolen parts, a telephone in my heart,
someone get me a priest, to put my mind to bed
This ringing in my head, is this a cure or is this a disease?Nail in my head, from my creator
You gave me life, now show me how to live
And in your waiting hands, I will land, and roll out of my skin
And in your final hours I will stand, ready to begin?
Ook bij opvolger Out Of Exile (2005) is er Rubin er bij, maar dat album maakt minder indruk. Net als Revelations (2006), waar de ook niet onbekende Brendan O’Brien achter de knoppen zat. Maar Cornell vindt het na drie albums leuk geweest. De groep heft zich daarna maar op, maar verschillende keren lijkt een reünie nabij. Alle leden hebben zo hun bezigheden, toch zegt Cornell begin 2017 dat het zo maar eens zou kunnen dat er weer samen muziek gemaakt wordt. Helaas komt het er niet meer van.
Keuze Alex van der Meer: Vic Chesnutt – Flirted With You All My Life (2009)
Klaar met flirten
Het kan niet eeuwig doorgaan. Dat is iets wat Vic Chesnutt op een keer bedacht moet hebben. In het nummer Flirted With You All My Life stopt hij met het levenslange geflirt. Een aantal keer zelfs had hij een zelfmoordpoging gedaan om de relatie definitief te maken, maar het mislukte. Tot dan toe. Hij was er gewoon nog niet klaar voor, dus was hij er klaar mee. Klaar met de wrede verleiding van de dood.
Oh death, oh death
Oh death, really, I’m not ready
Als je het hebt over tragische muzikanten dan is Vic Chesnutt er zeker één geweest. Op zijn 18de raakte hij door een auto-ongeluk voor een groot gedeelte verlamd. Zijn verdere leven zat hij in een rolstoel. Hij kon weinig meer, al was hij wel in staat enkele eenvoudige akkoorden te spelen op zijn gitaar. Muzikaal gezien werd hij bewonderd. Eén van zijn eerste fans was Michael Stipe van R.E.M. die zijn eerste twee solo-albums produceerde. Vanwege de continue hoge medische kosten verkeerde Chesnutt echter altijd in geldproblemen. In 1996 kwamen bekende acts te hulp. Een album – Sweet Relief II – werd uitgebracht om geld in het laatje te brengen voor het Sweet Relief Fund: een fonds dat ondersteuning biedt aan muzikanten die juist dus geld nodig hebben voor medische hulp. Het album bevat Chesnutt-nummers uitgevoerd door niet alleen R.E.M., maar ook onder andere door Live, Madonna, Garbage, Smashing Pumpkins en Sparklehorse. Niet dat het hem uiteindelijk kon verlossen van de continue pijn en de medische zorg die noodzakelijk was, en die ook uiteindelijk voor hem onbetaalbaar bleef.
De dood was vaak voor hem een verleiding, als een mogelijke verlossing, al leek hij toch te kiezen voor het leven als je Flirted With You All My Life hoort. Op 25 december 2009 echter, slechts een paar maanden na het uitkomen van dit nummer, ontwaakte hij voorgoed niet meer uit zijn coma waarin hij was beland na de inname van een overdosis spierverslappers. Uiteindelijk was Vic Chesnutt toch in de armen van de dood terecht gekomen. Het flirten was definitief ten einde.
Keuze Jan-Dick den Das: Rise Against – Make It Stop (September’s Children) (2011)
Het wordt beter
Sommige nummers hebben zo hun eigen geschiedenis: de reden waarom het geschreven is kan zeer divers zijn. Aanleidingen die mooi zijn en aanleidingen die diep triest zijn. Make It Stop van Rise Against behoort zonder twijfel tot de laatste categorie.
In 2010, om precies te zijn 22 september, springt Tyler Clementi van een brug in New Jersey. Slechts 18 jaar oud maar is zo’n situatie gebracht dat hij geen enkele andere uitweg zag dan deze. Een amoureuze ontmoeting met een andere man werd zonder dat hij het wist gestreamd door kamergenoten. Iets wat privé was werd getoond op het wereld wijde web. En Tyler was die maand niet de enige: vier andere jonge jongens pleegde ook zelfmoord en deze kregen landelijk publiciteit in Amerika. Het feit dat deze jonge jongens homo waren en daardoor werden gepest was de aanleiding voor deze landelijke aandacht. Gepest worden om wie of wat je bent, niet jezelf kunnen zijn omdat je schijnbaar afwijkt van de norm of gewoon om dat je er van bepaalde mensen niet bij mag horen.
Voor Tim Mcllarth de reden om stelling te nemen en er een lied over te schrijven, mede omdat hij zag en ondervond dat er in de rockscene er nooit iets over geschreven werd, sterker dat het werd dood gezwegen. Een missie van hoop met een duidelijke boodschap.
It’s always darkest just before the dawn.
So stay awake with me, let’s prove them wrong
De tekst laat weinig aan de verbeelding over en dat geldt ook voor de indringende videoclip. Angst, eenzaamheid en afgewezen worden. Thema’s die in beeld worden gebracht en als je er voor open staat, voel je de pijn en het verdriet. Deze week verscheen er in de media een bericht dat jongeren die homo of biseksueel zijn tweemaal vaker worden gepest en dat dan vooral online. Leve het wereld wijde web. Actueel is het dus nog steeds ondanks alle inspanningen ten spijt.
And too much blood has flown from the wrist,
Of the children shamed for those they chose to kiss.
Who will rise to stop the blood.
We’re calling for,
Insisting on, a different beat, yeah.
A brand new song, whoa, oh
A brand new song, whoa, whoa, whoaMake it stop.
Let this end,
This life chose me, I’m not lost in sin
(Whoa) And proud I stand, of who I am,
I plan to go on living
Gelukkig hebben we Rise Against die een duidelijk statement maken en wat we allemaal zouden moeten doen. Vrijheid is meer dan een woord, je zelf kunnen zijn zonder bang te moeten zijn, niet te moeten vrezen voor het gevaar van gepest te worden. Ik blijf altijd hoop houden, ook al maakt dat pestgedrag je pissig. Tim Mcllarth verwoorde het zelf als volgt: It can get better, it does get better, give it a chance to get better, don’t end your life prematurely. And don’t give credence to all these bullies that would give you all this crap and try to make your adolescence something that’s hard to deal with.
Veel meer hoef je daar niet aan toe te voegen en dus:
Make it stop.
Let this end,
All these years pushed to the ledge
(Whoa) But proud I stand, of who I am,
I plan to go on living
[polldaddy poll=10493037]
