Lou Reed – Vanishing Act

Niet elk overlijden van grote kunstenaars maakt evenveel indruk. Dat heeft alles te maken met de betekenis die ze voor je persoonlijk kunnen hebben. En met het verschil tussen liking en loving. In 2013 was ik enorm geraakt door de dood van Lou Reed. Zijn vaak cynische of sombere teksten hebben altijd grote indruk op me gemaakt. Ze staan gekerfd in mijn ziel.

Natuurlijk is Lou Reed voor velen in de eerste plaats de motor achter de revolutionaire band The Velvet Underground (ook voor mij), maar zijn solowerk is eveneens van grote klasse. Des te verrassender is het dat hij afgelopen jaar slechts drie keer stond vermeld in de Top 2000 én de Snob 2000. In beide lijsten ontbreken echt een aantal verstopte klassiekers.

Eigenlijk zou ik een nummer moeten kiezen van zijn album New York uit 1989, dat voor mij als scholier een openbaring was van bevlogen songwriting. De single van dat album, Dirty Blvd. verdient gerust een plekje in de Top 2000 – en als hij daar toch echt te onbekend voor is, dan toch tenminste in de Snob 2000. Lekker rockend, maatschappelijk relevant en met een gospelkoor als afsluiting. Een instant klassieker. Een goed alternatief van datzelfde album is het openingsnummer Romeo Had Juliette, al was het maar vanwege die ene goddelijke tekstregel: A diamond crucifix in his ear is used to help ward off the fear that he has left his soul in someone’s rented car. Het sobere album New York gaat over de rafelranden van de Amerikaanse metropool der metropolen, waar gelukkig soms ook ruimte is voor – getormenteerde – liefde. Daarover gaat Romeo Had Juliette. Dat nummer maakt echter geen schijn van kans om in de Top of Snob 2000 te komen, dus kies ik iets anders.

Als ik dan toch een nummer van Lou Reed moet voordragen dat eigenlijk door elke rechtgeaarde muzieksnob omarmd zou moeten worden, dan kom ik uit bij veel later werk van de eigenzinnige New Yorker. Dan kom ik uit bij een ballad over de dood die zo ingetogen wordt vertolkt dat hij je naar de keel grijpt. Dan kom ik uit bij Vanishing Act van het theatrale album The Raven uit 2003. Dit nummer blinkt uit door de minimalistische vertolking. Geïsoleerde pianoklanken leiden de tergend lange spreekzang van Reed in, die feitelijk drie keer dezelfde twee coupletten herhaalt.

It must be nice to disappear
To have a vanishing act
To always be looking forward
And never looking back

How nice it is to disappear
Float into a mist
With a young lady on your arm
Looking for a kiss

Te simpel, te kaal? Welnee. Reed zet met dit minimalisme een dermate aangrijpende sfeer neer dat het nummer je niet meer loslaat. Aan het einde van het nummer gaan ineens alle registers open er worden we bedolven door hemelbestormende strijkers. Deze track is driedubbel wow. Een absolute must voor de Snob 2000.