De Ondergewaardeerde 30 met Jonas Winterland

De ‘Ondergewaardeerde 30’ is onze non-hitlijst en wordt samengesteld door muzikanten. Liedjes die in hun oren nog steeds ondergewaardeerd zijn.
Elke twee weken is er een nieuwe bijdrage.

Deze keer heeft een Vlaamse troubadour en literatuurliefhebber het voor het zeggen. Jonas Winterland wordt in Vlaanderen geroemd om zijn bloedmooie liedjes en trefzekere tekstuele miniatuurtjes.

Vorig jaar hadden we een blog over Het Meisje Uit Het Lied; een warm eerbetoon aan de heilige drievuldigheid van de Nederlandstalige rock uit Vlaanderen: Gorki, De Mens en Noordkaap. Eveneens vorig jaar kwam hij zijn schitterende album Zwaartekracht en Andere Verzinsels. Momenteel werkt hij in de studio aan zijn derde album, dat eind 2016 zal uitkomen. 

Houdt hem in de gaten (facebook), want de schrijvende pers is laaiend enthousiast en noemt hem de ontbrekende schakel tussen Eels en Leonard Cohen. Winterland zingt trage chansons met een akoestische gitaar als grondtoon, filmische strijkers en blazers. Wij, Nederlanders, dienen eindelijk zijn oeuvre te waarderen.

Het meest Ondergewaardeerde liedje aller tijden volgens Jonas Winterland: Iron & Wine – The Trapeze Swinger (2004)

‘Het meest ondergewaardeerde liedje aller tijden’ kiezen…  Boy, oh boy, voorwaar geen simpele opgave.  Geef mij een uurtje en ik maak een lijstje met minstens honderd – naar mijn mening- ondergewaardeerde liedjes.  Om te beginnen hebben alle groten der aarde – Bob Dylan, Leonard Cohen, Neil Young,… – allemaal hun zogenaamde ‘lost songs’: B-kantjes, live-versies, outtakes, etc., die het om één of andere reden nooit tot officiële albumtrack geschopt hebben.  Maar die categorie van verloren liedjes krijgt later meestal nog eerherstel, met dank aan de nerds, zijnde de meest fanatieke fans die werkelijk alles van hun helden willen horen.  (Ik beken, ik ben er ook één.)

Een andere categorie zijn de ondergewaardeerde liedjes van artiesten die zelf al niet echt naar waarde worden geschat, om wat voor reden dan ook.  Die songs dreigen pas echt tussen de plooien van de tijd te verdwijnen. Eén song waarvan ik, vanuit de grond van mijn melancholisch singer-songwritershart, hoop dat dat toch niet zal gebeuren is het innig mooie The Trapeze Swinger van Iron & Wine.

Achter Iron & Wine schuilt de Amerikaanse songwriter Sam Beam, een zanger die meer fluistert dan zingt en een patent heeft op zacht wiegende folksongs met loepzuivere melodieën. (Wie hem nog niet kent, kan zijn verkenningstocht beginnen bij het album Our Endless Numbered Days)

The Trapeze Swinger werd in 2004 geschreven en opgenomen voor de soundtrack van een niet meteen memorabele film en duurt meer dan negen minuten.  Geen wonder dus dat het lied indertijd wat ondergesneeuwd raakte.  En dat is zonde, want The Trapeze Swinger is Sam Beam op zijn best.

Muzikaal zit het lied zeer eenvoudig in elkaar: nauwelijks vier akkoorden met daarover een melodie die zichzelf als een mantra eindeloos lijkt te herhalen.  Daardoor kom je als luisteraar in een soort van trance wordt je aandacht vanzelf naar de tekst gezogen. Die tekst is, zoals zo vaak bij Iron & Wine, bewust vaag gehouden en lijkt op het eerste zicht een opsomming van losstaande, soms zelfs banale beelden, met daartussen de telkens terugkomende hartenkreet ‘Please, Remember Me’. Sam Beam zingt onder andere over de dingen die voorbij gaan, over verloren onschuld, over de angst om vergeten te worden en over graffiti op de hemelpoort, afwisselend hilarisch, hartverscheurend en filosofisch:

Fuck The Man,
Tell My Mother Not To Worry’

Don’t Look Down,
Someone Save Temptation…

Het is moeilijk om ze niet allemaal te citeren.

Ten slotte vat hij op het einde haast moeiteloos Het Leven zelve samen:

The Trapeze Act Was Wonderful,
But Never Meant To Last

Kijk, als ik zo’n lied geschreven had, dan zou ik met een gerust gevoel mijn gitaar voor altijd kunnen opbergen.  Maar luistert u vooral zelf.

In 2009 werd The Trapeze Swinger opgevist voor het B-sides & Rarities-album Around The Well)

Periode	Artiest en Titel	Release jaar	(x) weken genoteerd
<70’s	The Miracles – The Track Of My Tears	1965	34
	Jimi Hendrix Experience – Red House	1966	34
	Stevie Wonder – I Was Made To Love Her	1967	34
	Fairport Convention – Who Knows Where The Time Goes	1969	20
	James Brown – Mother Popcorn	1969	34
70’s	Fields – A Friend Of Mine	1971	14
	Jerry Jeff Walker – Won’t You Give Me One More Chance	1976	8
	David Bowie – Wild Is The Wind	1976	34
	Chris Bell – I Am The Cosmos	1978	28
	Neil Young & Crazy Horse – Powderfinger	1979	4
80’s	Let’s Active – Waters Part	1984	2
	Tuxedomoon – In A Matter Of Speaking	1985	34
	Waterboys – Medicine Bow	1985	34
	Mano Negra – Mala Vida	1989	34
	Tin Machine – Under The God	1989	34
90’s	Wu Tang Clan – Wu-Tang Clan Ain’t Nuthing Ta F’ Wit	1993	16
	Morphine – Thursday	1993	12
	Bjork – Hyper-ballad	1995	32
	Tommy Castro – Lucky In Love	1999	24
	New Radicals – Someday We’ll Know	1999	10
0’s	The Gathering – You Learn About it	2003	6
	Iron & Wine – The Trapeze Swinger	2004	–
	Paul McCartney – Jenny Wren	2005	22
	LCD Soundsystem – Us Vs Them	2008	34
	Elbow – Weather To Fly	2008	32
>10’s	Sarah Siskind – Yellow And Blue	2011	34
	Sukilove – Somehow Someday	2012	34
	Woodkid – Run Boy Run	2012	34
	Sir Yes Sir – Smiling	2013	34
	All Them Witches – The Death Of Coyote Woman	2014	18