Coveren, het is van alle tijden. Het ene nummer meer dan het ander. Van amateurcoverband tot de grootste artiesten. Ook is er discussie over welk nummer het meest is gecoverd: Yesterday van The Beatles of Summertime van George Gershwin, waarbij van de laatste velen niet weten dat hij het heeft geschreven (van Brainbox toch!? Janis Joplin? Nee, wacht, Billie Holiday!).
Zo zijn er meer. Nummers waarvan je niet beter weet dan dat zij door de uitvoerenden zijn gecomponeerd, die er die grote hit mee hadden. Wild Thing van The Troggs bijvoorbeeld, ook heel bekend in de uitvoering van Jimi Hendrix. The Wild Ones brachten ‘m echter het eerst uit, al komt het nummer weer uit de pen van songschrijver Chip Taylor.
Mooi zijn de momenten dat je wordt verrast door een versie waarvan je denkt dat het een cover is, maar juist de oorspronkelijke blijkt te zijn: Hè? Nou ja zeg! Daarom, deze week, enkele mooie voorbeelden daarvan in ‘het onbekende origineel’.
Keuze Willem Kamps: Soul Brothers Six – Somekind of Wonderful (1967)
Hun enige succes
Ja, ik beken. Ook ik zit in een bandje. Sinds eind jaren zeventig maak ik met vrienden muziek. Zonder enige pretentie overigens, puur voor de lol. Aanvankelijk schreven we eigen nummers, maar in de huidige bezetting, alweer een kleine twintig jaar bij elkaar onder de naam The Spectacles, zijn de ‘nieuwe’ nummers covers. De één bekender dan de ander. Weinig mensen zullen bijvoorbeeld Hard Times van The Scabs kennen. Doctor Doctor van UFO doet meer gehoorgangen opveren en het iets ‘recenter’ Closing Time van Semisonic waarschijnlijk ook. Echt bekend zijn The Death of a Clown van Dave Davies (al roept iedereen The Kinks) en Honky Tonk Women van The Stones. Inderdaad, het is een allegaartje, ons repertoire.
Een ander nummer dat we spelen is vermoedelijk, op een enkeling na, volkomen onbekend. De ballad This Is My Life van het Deense Gasolin’. Zo dacht ik aanvankelijk dat het van het andere driekwart van The Spectacles was, ooit begonnen als Brotherhood Ltd. en naar ik meende uit die begintijd, vroege jaren ’70. Een verrassing dus toen dat niet het geval bleek te zijn. En zo kom ik er nog wel eens vaker achter dat een origineel niet origineel blijkt te zijn. Groot was mijn verbazing toen ik op de radio weer eens Somekind Of Wonderful hoorde. Niet van Grand Funk Railroad, maar van Soul Brothers Six, uit 1967. ’67. Maar, dan…
In het verleden zaten we in de oefenruimte te klooien met een bandje om tekst en akkoorden uit te zoeken. Luisteren, terugspoelen, weer luisteren. Bij Losing my Religion bijvoorbeeld: Wat zingt ie nou? Spanish seas? Nee, volgens mij iets van fantasies, en zo kwamen we met horten en stoten tot de tekst. Dan de toonsoort nog. Gelukkig heeft de gitarist een goed gehoor, maar is het nou een gewoon of een septime-akkoord? Typ je nu de titel plus chords of lyrics in het zoekveld van Google dan heb je alles. Zo ook gedaan met Somekind Of Wonderful.
Vrijwel alle sites, van AZlyrics.com tot Ultimate-guitar.com schrijven het nummer toe aan Grand Funk, maar niets bleek minder waar. The Soul Brothers Six, gestart als Soul Brothers Five (vijf broertjes Armstrong, later aangevuld met John Ellison) hadden er in ’67 een kleine hit mee in de Billboard Hot 100. Hoogste positie: 91. De Armstrong’s zullen blij zijn geweest dat zij Ellison als stiefsoulbroertje aannamen, want hij schreef hun enige succes. Nu, na precies vijftig jaar, is dat origineel toe aan een flinke herwaardering. Immers, zonder Soul Brothers Six geen megahit voor Grand Funk Railroad, die weer kan worden gecoverd door The Spectacles. Zo simpel is het.
Keuze Martijn Janssen: The Undisputed Truth – Papa Was A Rollin’ Stone (1972)
Altijd in de schaduw
De hele tijd sta je in de schaduw van een grotere broer. Die is het grote voorbeeld, zo moet je het doen. Je krijgt zijn afdankertjes. Je bent tweede keus en anderen laten dat ook merken. Zelf wil je meer, want je weet dat je het kan! Eindelijk krijg je die kans, eindelijk denken ze in eerste instantie aan jou. Het gaat ook om jou! Je grijpt de kans en doet het niet onaardig. En vervolgens zie je hoe de grotere broer er alsnog mee aan de haal gaat…
Begin deze maand maakte een bepaalde frase weer een rondje op de sociale media.
It was the 3rd of September…
Veel muziekkenners hadden niet meer nodig om de tekst meteen aan te vullen.
That day I’ll always remember
Yes, I will
‘Cause that was the day
That my daddy died
The Temptations hebben met Papa Was A Rollin’ Stone een echte klassieker in huis. Het resultaat maakte alle strubbelingen goed die er tijdens het opnameproces waren, want in eerste instantie zag de groep het nummer niet zitten. En het verhaal gaat dat zanger Dennis Edwards zich niet kon vinden in het eerste couplet, omdat zijn vader op die datum zou zijn overleden.
Dat laatste bleek een broodje aap verhaal, wat gemaakte controverse om meer aandacht op het nummer te krijgen. Maar iemand anders was wel erg geïrriteerd dat The Temptations dat eerste couplet zongen, The Undisputed Truth zanger Joe Harris. Het nummer ging namelijk over zijn overleden vader. En uitgerekend The Temptations, de groep waar The Undisputed Truth een beetje een haat/liefde-verhouding mee had, ging er met het nummer vandoor.
De groep The Undisputed Truth werd opgericht door Motown-producer Norman Whitfield als extra uitlaat om zijn creativiteit kwijt te kunnen. Whitfield wilde regelmatig verschillende versies van zijn nummers opnemen en had nu dus een nieuwe act die de nummers kon interpreteren. The Undisputed Truth debuteerde met een tweetal singles die oorspronkelijk door The Temptations waren opgenomen. Die tweede zorgde wel voor een doorbraak, want Smiling Faces Sometimes werd een grote hit.
Maar toch, het waren nummers die in eerste instantie voor een andere act waren bedoeld. Het zat de groep dan ook niet lekker dat ze constant met The Temptations werden vergeleken. Tot het moment dat Whitfield met Papa Was A Rollin’ Stone kwam aanzetten. Dat nummer was namelijk speciaal voor hen geschreven. Zanger Harris had het regelmatig met Whitfield over zijn vader gehad. Hij was overleden en Harris had hem nooit gekend. Want, zo zei Harris, hij was een ‘rollin’ stone’.
De band was zodoende erg verguld met dit nummer. Hiermee zouden uit de schaduw van The Temptations stappen. Geen verdere vergelijkingen meer! Een eerste versie werd opgenomen in 1971 (op 3 september!) maar uiteindelijk niet gebruikt. Een tweede versie, een half jaar later, werd wel uitgebracht. Het begint met een funky baslijn en heeft flarden van Marvin Gaye’s versie van I Heard It Through The Grapevine (een ander nummer geschreven door Whitfield dat door verschillende Motown acts werd opgenomen). Het past zodoende goed in de psychedelische soul van die tijd. De single werd een bescheiden hit, maar haalde bij lange na niet het resultaat van Smiling Faces Sometimes.
Vlak nadat de single van The Undisputed Truth uitkwam ging Norman Whitfield de studio in met The Temptations. Hij had een geheel andere uitvoering van Papa Was A Rollin’ Stone in zijn hoofd…
Keuze Ilja Edwards: Tom Jans – Loving Arms (1973)
De onbekende parel
Loving Arms is een bekend nummer van Kris Kristofferson met Rita Coolidge, en ook Elvis Presley bracht het nummer uit op het album Good Times in 1973 tijdens zijn befaamde STAX sessies.. Wat niet veel mensen weten is dat het nummer geschreven is door de vrij onbekende Tom Jans. Zijn versie is nog donkerder dan de bovengenoemde uitvoeringen. De originele demo versie met Mimi Farina is eigenlijk stiekem nog mooier. De liefde spat ervan af bij deze versie.
Helaas is Tom Jans is nooit echt doorgebroken maar heeft wel een paar mooie albums nagelaten waaronder het prachtige The Eyes Of An Only Child, maar succes bleef helaas alsmaar uit. Na een paar geflopte platen verhuisde Jans van Nashville naar Europa. In 1982 raakte Jans betrokken bij een serieus motorongeluk, waardoor zijn nieren erg beschadigd raakten.
Het opvolgende jaar overleed Tom Jans op 35 jarige leeftijd. De doodsoorzaak is tot op de dag van vandaag niet duidelijk. Was het door de verwondingen van zijn ongeluk of was er spraken van een overdosis. We zullen het waarschijnlijk nooit weten.
Keuze Hans Dautzenberg: Robert Hazard – Girls Just Want to Have Fun (1979)
Vrouwonvriendelijk
De KRO, Vincent van Engelen, had de band Blue Angel gestrikt voor een live optreden in het Pancratiushoes in Heerlen. Het concert werd opgenomen voor een radio-uitzending in het programma Rocktempel. Omdat de New Yorkse band mogelijk veel te weinig publiek zou trekken voor een goede live ambiance, benaderde Van Engelen mijn middelbare school. Het toeval wilde dat in dezelfde week onze schooldirecteur zijn ambtsjubileum vierde. De deal was snel gemaakt. De school had zijn jubileumconcert, de KRO had zijn publiek en wij mochten gratis naar binnen. Mijn eerste echte popconcert. Maar uitgerekend op die 20 november 1980 verzwikte de leadzangeres haar enkel. Een groot deel van het concert zong ze zittend op het podium. Weinig van gezien dus.
Van Blue Angel hebben we nadien ook niet veel meer vernomen, maar van de onfortuinlijke zangeres des te meer. Cindy Lauper overleefde een jaar later een persoonlijk faillissement in de ondergang van Blue Angel en kwam in 1983 sterk terug met het album She’s So Unusual. Voor dat album bracht de platenmaatschappij het nummer Girls Just Want to Have Fun van Robert Hazard onder de aandacht van de zangeres. Zij veranderde de tekst een beetje (met toestemming van Hazard) en voilá: een (feministisch) anthem was geboren.
Robert Hazard heeft het nummer nooit officieel uitgebracht, maar er is wel een demo te vinden op YouTube. Wat we horen is een new wave geluid à la Elvis Costello – Joe Jackson. Een snel nummer dat meer kracht en urgentie uitstraalt en ook wat frustratie. Het is onmiskenbaar mannelijker (Lauper vond het zelfs vrouwonvriendelijk). Er lijkt ook veel meer dan 4 jaar te zitten tussen deze demo en de poppy versie van Lauper.
In tegenstelling tot Lauper wist Hazard nooit echt door te breken, ondanks een platencontract, een lovend artikel in Rolling Stone en een bescheiden hit met de heel sterke new wave klassieker Escalator of Life. Hij bleef muziek maken, maar weigerde naar verluid ‘zijn’ grootste hit te spelen.
Robert Hazard overleed in 2008.
Keuze Ronald Eikelenboom: Riccardo Fogli – Storie Di Tutti I Giorni (1982)
Het bedrog van Marco
Het is allemaal de schuld van Ilja Leonard Pfeijffer. Die schreef met La Superba zo’n goed boek dat ik na lezing nog maar één ding wilde: Italiaan worden. Pizza en pasta at ik al graag, koffie omruilen voor espresso vond ik ook geen probleem en van een goed glas chianti ben ik ook niet vies. Wat ontbrak was een goede soundtrack. In het boek werd Fabrizio André genoemd, en met die naam als uitgangspunt verdiepte ik mij in de wereld van de Cantautori, zoals Italianen hun songwriters noemen.
Eén van de eerste verrassingen was Riccardo Cocciante met het nummer Margherita, want bekend van Marco Borsato maar dan gebracht met een betere stem en veel meer drama. En het bleef niet bij dat nummer. Of ik nu naar Eros Ramazzotti luisterde of naar Zucchero Fornaciari, telkens stuitte ik weer op Borsato nummers. Rijmelarij van lik mijn vestje op een origineel Italiaans thema. En telkens is het origineel mooier, spannender, dramatischer.
Het mooist is nog Storie Di Tutti I Giorni, verhalen van alle dag, van Riccardo Fogli, in Nederland beter bekend als Dromen Zijn Bedrog. Waar Borsato zijn dromen uit laat komen en wakker word naast zijn Leontien, zingt Fogli over mensen als jij en ik mensen waarvan het leven eentonig is, zonder ernstige problemen, die zonder veel succes wachten op een grote liefde die nooit lijkt te komen. Mensen die goede ideeën in hun hoofd hebben maar die waarschijnlijk nooit kunnen bereiken, omdat niemand bereid is om naar hen te luisteren. En zo eindigt het bijna onvermijdelijk met fatalisme, en het denken dat er niets kan veranderen. Eén en al bedrog, ook als je wakker wordt.
Keuze Tricky Dicky: The Lover Speaks – No More ‘I Love You’s’ (1986)
Wanneer het goed is, afblijven!
Is dit een gevalletje van de bekende artiest(e) die op de radio en in de popmagazines standaard meer aandacht krijgt? Of vanwege meer geld voor een gelikte clip? Het lijkt er wel op, want de uitvoering van Annie Lennox scoorde een hele dikke Top 10 hit met de cover van No More ‘I Love You’s’; net geen #1 positie in Engeland. In Nederland werd het een bescheiden hitje, maar dat is nog altijd een veel beter resultaat dan het miskende origineel. Lennox pikte het lied op toen The Lover Speaks in het voorprogramma van The Eurythmics speelde.
Hoe dan ook, Lennox’ cover is saai en slaapverwekkend: alles wat het origineel zo verschrikkelijk goed maakt ontbreekt. En dan dat hoge gepiep. Er moet in 1995 een collectief verlies van goede smaak hebben plaatsgevonden, want hoe kan dit lied in haar versie de prijs voor ‘Best Female Pop Vocal Performance’ ontvangen?
Lennox: I actually think the video is one of the best I’ve ever made. The scene is set in a late 19th Century French bordello, where strange individuals are playing out some kinds of bizarre fantasies. I’m constantly fascinated by human behavior. We all seem to be wearing certain kinds of masks which cover up a whole bunch of other hidden agendas and existences, especially with regard to sexuality versus romantic love.
Toegegeven, op de kleine uitzondering daar gelaten heb ik niets met The Eurythmics en hun grootste hit wereldwijd There Must Be An Angel maakt mij direct chagrijnig: Suddenly my heart goes booooooeeeeooooeeeemmmm! Of die andere zeurderige solohit van Lennox: Whyyyyyyyaiaiaiaiyyyyaiaiai. Bah.
Het origineel van No More heeft emotie, jankend gitaarwerk, en de stem van zanger David Freeman is donkerbruin en voert de spanning op. De achtergrondvocalen van June Miles-Kingston zijn als het ware een tweespraak met Freeman en had een voorbeeld voor Lennox moeten zijn. Zelfs het synthesizerwerk past perfect en is niet – zoals op vele plaatjes uit de jaren ’80 – overmatig aanwezig. Aan de gastmusici kan het ook niet gelegen hebben dat het album en de single No More ‘I Love You’s’ geen hit werd: Nilf Lofgren, Steve Lukather, Dave Stewart en Paulinho da Costa. Zelfs de critici waren enthousiast, maar geen doorbraak.
I used to be lunatic
From the gracious days
I used to be woebegone
And so restless nights
My aching heart would bleed
For you to see
Oh but now …
No more ‘I love you’s’
The Lover Sepaks was een Brits duo dat dankzij een demo (aan Dave Stewart) een album mocht opnemen. De naam van de band is gebaseerd op Roland Barthes’ boek A Lover’s Discourse: Fragments. Freeman: Each song on the album is a reference to a specific idea in Roland Barthes’ book Fragments d’un discours amoureux. Our idea was to produce a musical cartoon of his book. The whole album is based on that book – an exercise in camp with a bouffant hairdo. De heren hadden nog wel een succes in de Amerikaanse dancecharts met Every Lover’s Sign, maar desondanks werd het tweede album niet uitgebracht. Pas in 1997 werd deze onofficeel alsnog in een zeer beperkte oplage als mosterd na de maaltijd eindelijk released: The Lover Speaks was al gestopt in 1988.
Keuze Harm Eurlings: World Party – She’s The One (1997)
Zijn nummer werd gestolen. En dat bleek later zijn redding. Wat een verhaal…
De band World Party was gevormd rond frontman Karl Wallinger. Hij had met de singles van zijn eerste twee albums wat succesjes geboekt (Ship Of Fools, Way Down Now, Put The Message In The Box en met zijn derde album Bang! en bijbehorende single begon hij zelfs het grotere publiek te bereiken. Er kwam een tour met voltallige band, de grotere zalen werden geboekt en uitverkocht, het succes begon steeds meer vorm te krijgen.
Toen kreeg Karl het verzoek om een nummer te schrijven voor de film She’s The One. Hij schreef een prachtig ingetogen gelijknamig nummer. De supervisie voor de soundtrack van de film lag bij Tom Petty, en die besloot op het laatste moment dat hij alle muziek zelf zou schrijven. Voor het nummer van World Party was geen plaats meer. Het leverde een matige soundtrack op voor een al even matige film. Ik ben een groot liefhebber van de muziek van Tom Petty. Maar deze plaat was gewoon ondermaats. Geen man overboord, want het nummer She’s The One kon natuurlijk wel gewoon worden opgenomen in de tracklist voor het vierde album van World Party. Karl en zijn band begonnen de opnames voor het album Egyptology, en She’s The One zou de single worden. So far so good.
Het album werd uitgebracht door platenmaatschappij EMI. Die maatschappij was op hetzelfde moment in het zelfde studiocomplex bezig met opnames voor een nieuw album (Escapology) van Robbie Williams. Robbie had al een paar hits gescoord op dat moment, en zat op precies dat kantelpunt in z’n carrière waar geldt dat je nog steeds snel kunt worden vergeten als je niet kunt doorpakken met een volgend succes, maar waar je ook definitief een ster kunt worden als je binnen niet al te veel tijd nog een knaller kunt maken. Er was dus een goede single nodig.
Wat vervolgens gebeurde is niets anders dan vuil spel. Een voorbeeld van alles wat slecht is aan de muziekindustrie. EMI besloot dat She’s The One de nieuwe single moest worden voor Robbie Williams. Het nummer werd opgenomen met de band van Karl Wallinger, want die muzikanten kenden het nummer immers al goed. En niemand bracht Karl Wallinger zelfs maar op de hoogte! Je kunt als platenmaatschappij een nummer natuurlijk niet vrijwel tegelijkertijd twee keer als single uitbrengen, dus Karl had pech. En zonder openingssingle had het ook niet zo veel zin om geld te steken in de promotie van het album. De plaat van World Party werd nog wel uitgebracht, maar het werd een commerciële mislukking. Robbie Williams scoorde een grote hit met het nummer. Het was zijn tweede nummer 1 notering in de UK. Hij won er onder andere een Brit Award mee. Dat was natuurlijk een mooie gelegenheid om de schrijver van het nummer te bedanken. Maar nee, geen woord.
Van World Party werd jarenlang niets meer vernomen. Alsof Karl Wallinger van de aardbodem was verdwenen. Jaren later bleek wat er was gebeurd. Karl had een hersenbloeding gekregen, en had jaren moeten revalideren om weer te kunnen praten en lopen. Gedurende die jaren kon hij geen muziek maken en uitbrengen en hij kon niet optreden. Toch kon hij voor zijn gezin zorgen. Hoe? Royalties… Iedere keer dat de versie van Robbie Williams ergens op radiostations van de wereld werd gedraaid, leverde dat Karl het inkomen op dat hij zo hard nodig had. Zijn nummer werd gestolen. En dat bleek later zijn redding. Wat een verhaal…
World Party treedt heel af en toe nog op in kleine zalen. Karl is nog geweldig bij stem, en het is moeilijk voor te stellen dat hij ooit zelfs niet meer kon praten. Nieuw werk heeft hij al heel lang niet meer geschreven.
Is de versie van het nummer She’s The One van World Party beter dan de versie van Robbie Williams? Eigenlijk kun je dat niet zeggen. Want de versies zijn nagenoeg identiek. Het enige verschil is de andere stem waarmee het wordt gezongen. De cover van Robbie Williams is echt een klakkeloze kopie. Een doodzonde bij een cover wat mij betreft. Als je echt helemaal niets toe te voegen hebt aan een origineel, blijf er dan van af en doe iets nuttigs met je tijd. Dit is ordinair jatwerk. In zo’n geval is origineel per definitie beter dan kopie. Bovendien past dit eenvoudige maar oh zo gevoelige nummer veel beter bij de romanticus Karl Wallinger dan bij de showman Robbie Williams. Luister zelf maar: Karl zingt het misschien net wat minder mooi, maar je kunt horen dat hij ieder woord meent.
[polldaddy poll=9827342]
