Het muzikale landschap is bezaaid met liedjes in de remake. Vaak overbodig en meestal een snelle manier om de (tijdelijke) populariteit uit te buiten.
Maar soms…..soms komt er een lied boven het maaiveld uit waar je in stille bewondering naar luistert, omdat definitief afgerekend wordt met het verleden. Een nieuwe versie, beter dan het origineel. We hebben een paar voorbeelden verzameld.
Keuze Willem Kamps: Vanilla Fudge – You Keep Me Hanging On (1967)
Balend dat het over is
Alleen de bandnaam is al prachtig, Vanilla Fudge, al doet het tegenwoordig misschien denken aan een ijssmaak van Ben & Jerry’s. Deze nog steeds actieve band begon in de hoogtijdagen van de hippies en is één van de grondleggers van de psychedelische rock en heavy metal. En heb je het over covers, dan zit je goed bij deze heren, want veel, heel veel van hun muziek komt niet uit hun eigen koker. Wel de uitvoeringen. Vanilla Fudge speelde niet na, nee Vanilla Fudge bewerkte. Zo gingen ze aan de slag met Eleanor Rigby en Ticket to Ride van The Beatles, maar ook met Bang Bang van Cher of She’s Not There van The Zombies, en ga zo maar door.
De muziek van Vanilla Fudge (ooit begonnen als soulcoverband The Pigeons) kun je overigens wel zien als een ijscoupe. Meerdere smaken en kleuren, gegarneerd met slagroom en verse noten, een chocoladerolletje en cookies; de zacht- en smeuïgheid van de in elkaar overvloeiende stemmen en de stevigheid, de bite van de gitaar- of orgelerupties. Je likt eraan, neemt een hap en proeft, ondergaat, zoekt, ontdekt, herinnert, stelt vast en geniet van alle verschillende ingrediënten. Elke smaak, elk bestanddeel biedt weer nieuwe accenten, bij elkaar versmeltend tot een wonderlijk avontuur.
Wat dat betreft is de originele You Keep Me Hanging On van The Supremes niet veel meer dan een dubbellikker: verkoelend, zoetig, een kleine opwinding, maar voor je het weet heb je het lekkerste eruit gezogen en hou je niets meer over dan een druipend waterijsje. Mevrouw Ross zingt met een zekere nonchalance – oehoehoehoe – over haar voormalige geliefde waarvan ze het onwelgevallig vindt dat hij haar aan het lijntje houdt. Tja, wiens schuld is dat nou, Diana? Set yourself free, truttebol. Get a life! Mark Stein van The Fudge is er meer aan gelegen. Intens, balend dat het over is, ook al doet zijn meisje nog alsof – bij hem weet je, het is alles of niets, laat me dan maar gaan, ik kom er ooit wel overheen. IJsboer, mag ik nog zo’n smaakvolle verrassing?
Keuze Eric van den Bosch: Jimi Hendrix – Star-Spangled Banner (1969)
I thought it was beautiful
Ik heb veel covers in mijn collectie zitten en ik ben er dol op. Maar beter dan het origineel, dat blijft lastig. De Lachy Doley Group met AC/DC’s Back In Black (zonder gitaren!) is fantastisch, maar beter dan het origineel? Nee. Robert Plant’s Hey Joe? Prachtig, maar béter?
Een cover die niet alleen volstrekt anders was dan het origineel, maar ook nog eens een bekende (en omstreden) mijlpaal in de tijd is geworden is Jimi Hendrix’ versie van het Amerikaanse volkslied, The Star-Spangled Banner, op Woodstock.
Ik heb niet zoveel met het nationalisme waarin iedereen met de tranen in de ogen naar een gezwollen tekst vol superioriteitsdenken staat te luisteren, en alleen om die reden is een instrumentale versie een verademing. Spanje – het enige land met een instrumentaal volkslied – heeft daarom per definitie een streepje voor bij mij.
Wat Hendrix deed, ging nog een stap verder dan een instrumentale versie: het werd een echte Hendrix-versie, compleet met overstuurde gitaar, divebombs (het effect vanaf 1:34) en gillende uithalen. Zoals vaker in zijn korte carrière was Hendrix zijn tijd vooruit en werd zijn versie door velen verafschuwd als een soort blasfemie. Het was ook bij uitstek een periode van polarisatie in de VS, met de burgerrechtenbeweging en de Vietnamoorlog als splijtzwammen.
Toch was het nooit Hendrix’ bedoeling iets anders te doen dan wat hij een mooie melodie vond op zijn eigen manier uit te voeren. Zoals Hendrix later in een interview bij Dick Cavett zei: That’s not unorthodox. I thought it was beautiful. En dat is het.
Keuze Tricky Dicky: Eric Clapton – Little Queen Of Spades (2007)
Terug naar de basis
Blues blijft een ondergewaardeerde muzieksoort; zelfs bij Ondergewaardeerde Liedjes. Onbegrijpelijk, want de blues is de basis van rock. Zelfs van de blanke meester Eric Clapton vindt je hier weinig terug. Eén keer in een ouwelullen-battle en één keertje in een Snobroep, nota bene door mijzelf geschreven. De man staat ook nauwelijks in de Snob 2000, maar eveneens geen Yardbirds, geen John Mayall & The Bluesbreakers, geen Blind Faith, geen Derek & The Dominoes. Slechts met Crossroads van Cream. Ik kan uit mijn hoofd zo 25 nummers opnoemen, die (hoog) in de Snob 2000 zouden moeten staan.
Wat maakt hem zo impopulair? Of is hij zo bekend dat hij vergeten wordt in de jaarlijsten? Ook in die andere lijst is het geen vetpot met slechts drie noteringen met mierzoete ballads en één uptempo lied, en dan de overbekende nummers van Cream (2) en Derek & The Dominoes (1). Dat moet beter, dus ik doe toch even een opsomming van een paar liedjes: For Your Love (The Yardbirds), Key To Love (John Mayall & The Bluesbreakers), I Feel Free, Wrapping Paper en Badge (Cream), Had To Cry Today (Blind Faith), Why Does Love Have To Be So Sad en Bell Bottom Blues (Derek & The Dominoes). En solo moeten Give Me Strength, Double Trouble, Further Up On The Road, She’s Waiting en Before You Accuse Me en – wat mij betreft – alle liedjes van From The Craddle veel meer aandacht krijgen.
Clapton is de oprichter van het Crossroads Guitar Festival; een serie benefiet concerten, dat sinds 1999 vijf keer georganiseerd is. Concerten waar de crème de la crème acte de présence geeft. Twee gasten die sinds het begin de snaren daar beroeren zijn Doyle Bramhall II en Derek Trucks. In 2007 spelen ze samen met Slowhand Little Queen Of Spades; een compositie van niemand minder dan Robert Johnson, de oervader van de blues. De man van wie gezegd wordt, dat hij zijn ziel aan de duivel verkocht om de blues te kunnen spelen. In zijn korte leven (hij stierf in 1938 op 27-jarige leeftijd) heeft hij 29 liedjes opgenomen, maar er heerst een hardnekkig gerucht dat er een dertigste zou moeten zijn. De reden van zijn dood is onduidelijk en de plaats van zijn graf is onbekend, maar vermoedelijk de begraafplaats van de Little Zion Church ten noorden van Greenwood.
Clapton is een fervent liefhebber van de composities van Robert Johnson. Hij heeft twee CD’s met zijn liedjes opgenomen: Me & Mr. Johnson en Blues Sessions for Robert J. Absolute must-have’s voor elke muziekliefhebber. De live uitvoering van Little Queen Of Spades is magistraal: scherp gitaarwerk met een Clapton, die uitstekend bij stem is en de blues schreeuwt. En natuurlijk is deze uitvoering beter dan het origineel, want in 1937 was het slechts de man en zijn gitaar opgenomen op krakend bakeliet. Mooi, maar meer voor puristen. Muziek evolueert tenslotte constant. Voorlopig is dit de allerbeste versie.
O ja, dit nummer moet ook in de bovenvermelde rij liedjes worden opgenomen.
Keuze Martijn Janssen: Elbow – Running To Stand Still (2009)
Een meesterwerk verbeterd
Er zijn heel veel redenen waarom artiesten een liedje coveren. Voor Elbow was de reden om een nummer van U2 te bewerken wel bijzonder. Zij werden door de band zelf gevraagd om een nummer van hen onder handen te nemen. Tja, als je een van je idolen je zoiets vraagt, dan zeg je niet zo snel nee. En dan wil je zeker ook je best doen, helemaal als het is om geld op te halen voor War Child.
Er zijn ook heel veel manieren om een liedje te coveren. Wil je een poging wagen om een betere versie te maken dan het origineel, dan voldoet braaf naspelen niet. Niet dat Elbow nu een glam-rock versie heeft gemaakt van deze ballad, maar na een getrouw begin nemen ze het nummer wel mee en doen er iets extras mee.
In een eerdere battle werd genoemd dat in U2’s versie de muziek er een beetje bij ingeschoten was, al past het spaarzame geluid zeker bij het nummer. Maar ik vond het eigenlijk altijd iets te spaarzaam. Elbow zorgt voor een voller geluid en schuift met de songstructuur, wat in mijn oren het nummer alleen maar ten goede komt. The Joshua Tree wordt door velen beschouwd als een hoogtepunt in het oeuvre van U2, maar Elbow flikt het toch om één van de nummers van dat album nog beter te maken.
Keuze Ronald Eikelenboom: Rick de Leeuw – Er Staat Een Paard In De Gang (2014)
Een metaforisch paard
Vroeger bij mijn ouders thuis gold André van Duin als de hoogste graad van humor. Ik ben Joep Meloen, Ik Heb Hele Grote Bloemkolen en Ik Speel De Bas. Zoals het klokje thuis Bim Bam sloeg, sloeg het nergens. En dan had er ook nog eens iemand met zijn dronken harses een paard in de gang gezet bij de buurvrouw. Lachen, gieren, brullen.
Toen ik las dat Rick de Leeuw, ooit zanger bij Tröckener Kecks, een cover van Er Staat Een Paard In De Gang had opgenomen kon ik dat maar moeilijk geloven. Wie doet er nou een cover van zo’n carnavalshit? Hij wil toch niet de leukste thuis zijn?
Geen hoempa pa maar een reggaebeat met daaroverheen een bluesy gitaarloopje. En zodra de Leeuw die platvloerse tekst begint te zingen besef je dat hier niet om een knol gaat, maar om een metaforisch paard. De belastingdienst die je kaal graast. Of een rijke miljardair met weinig goeds in zijn mars, die in het Witte Huis zetelt. En zie er maar van af te komen.
Keuze Danny den Boef: Elkie Brooks – Love Ain’t Something You Can Get For Free (2017)
Het rauwe randje
Elkie Brooks is groot in de UK. Tenminste, “is” zou ik daar aan toe willen voegen. Met meer noteringen in de Britse album top 75 dan de meesten (alleen Kate Bush is haar, sinds 2012, voorbij) is dit een dame die haar sporen zeker heeft verdiend. Niet voor niets wordt ze de British Queen Of Blues genoemd.
In de jaren 70 en 80 had ze meerdere hits, en haar album Pearls als hoogtepunt. Vanaf de jaren 90 werd het wat stiller. Niet dat ze stil heeft gezeten, maar toch. Bij het grote publiek werd het wat minder.
Maar, het is nooit te laat om nog te shinen. Want terwijl we toch echt in 2017 zijn aanbeland, en Elkie ondertussen de 72 heeft aangetikt, is ze terug. Afgelopen maand bracht ze een nieuw greatest hits album uit, met als grote verrassing een nieuw nummer. Het betreft een cover van het nummer Love Ain’t Something You Can Get For Free, oorspronkelijk van niemand minder dan Bobby Womack. Nou niet direct de minste zou je denken. Toch betreft het in dit geval een ‘beter dan het origineel’, ook al is dat origineel zeer prettig.
De stem van Elkie geeft het net wat meer mee. Het rauwe randje. De klank. Het klinkt zo lekker fris. Als ik dit zo hoor, hoop ik dat Elkie nog niet lang niet achter breiwerk gaat zitten. Blijf vooral doorgaan. Ik zit klaar.
[polldaddy poll=9775518]
