Disco-battle

Begin jaren zeventig ging disco de muziek en de danszalen beheersen en tot de dag van vandaag heeft het een invloed op de dansmuziek. Saturday Night Fever met broekventje John Travolta tilden de muziek tot een nieuwe hoogte, mede dankzij de liedjes uit die film van de Bee Gees, Tavares, Walter Murphy, Yvonne Elliman, The Trammps en KC & The Sunshine Band. Het gevolg van dit eclatante succes was een veelvoud aan hele foute discomuziek en platen, die slechts goed genoeg waren om mee te frisbeeën. Niet alles bleek goud onder de discobal.

Maar er zijn veel onbekende dansbare deuntjes, die meer aandacht verdienen. De Ondergewaardeerde Travolta’s doen een greep.

Keuze Frans Kraaikamp: The O’Jays – Back Stabbers (1972)

Grondlegger van de Disco

De beste disco is misschien wel de disco die gemaakt werd, voordat deze officieel zijn intrede deed. Terugkijkend is disco soms toch vaak een platte versie van bestaande genres als Soul en Funk. Mijn bijdrage gaat over Back Stabbers van The O’Jays.

The Philly Soul (Philadelphia) sound die The O’Jays kenmerkt heeft de basis voor de Disco gelegd. In feite luister je naar een Funky Soul liedje, dat met net wat meer vaart wordt afgespeeld. Op de achtergrond hoor je een groot strijkersensemble met af en toe wat blazers erbij. Ik ben er gek op. Ondanks dat deze band zijn sporen wel heeft verdiend – en dit een grote hit is geweest – mag het van mij veel vaker gedraaid worden op de dansvloer. Het swingt de pan uit.

Het enige wat op dit liedje aan te merken is dat deze na 3 minuten schaamteloos weggedraaid wordt wat dan een soort van einde vormt.

Keuze Ilona de Bok: Ashford & Simpson – Found A Cure (1979)

Credits

Ah Disco, wat wordt je toch vaak verguisd. Eigenlijk is het hele tijdperk een groot ondergewaardeerd liedjesfeest. Want we doen er lacherig over maar jongens toch, wat heeft disco vaak mijn stapavond gered. Geef toe, als Night Fever aanstaat, wil iedereen wel ritmisch van linksonder naar rechtsboven wijzen met zijn rechterhand. Heupjes los en als je door je oogharen kijkt, lijkt de dansvloer zelfs licht te geven.

Maar goed, discotechnisch vind ik de allerbeste CD (en film) de soundtrack van Studio 54. Wil ik echt in full-on partymode geraken dan moet die CD opstaan. En de beste track op die briljante CD is Found A Cure. Voor de film had ik er eerlijk gezegd nog nooit van gehoord, maar sindsdien is dit het eerste nummer dat in mijn hoof rondzingt als ik aan disco denk. En toen ik er me in ging verdiepen, bleken Ashford & Simpson aan de wieg te staan van de grootste discokneiters. Uit hun pen kwamen hits als Solid, Ain’t No Mountain High Enough, Ain’t Nothing Like the Real Thing, I’m Every Woman en Reach Out And Touch (hallo, Henny Huisman).

Maar Found A Cure heeft deze lauwering moeten ontberen en dat is volkomen onterecht. Het nummer is een volmaakt disconummer. Een soulvolle stem, gecombineerd met een hoge mannezangstem. Langgerekte oeh’s en lekkere high ha’s, en de titel van het nummer wordt meermaals herhaald met een drumslag om het te benadrukken. Blazers, toeters, bas-loopjes en een ritme waarbij je niet stil kunt zitten. Dit is een ontegenzeglijk disconummer dat veel meer credit verdient dan het ooit heeft gekregen.

Keuze Martijn Vet: The Three Degrees – The Runner (1979)

Toen ik er oud genoeg voor was, waren er geen Saturday Night Fever-vloeren meer

Disco, dat was iets magisch. Lang opblijven en op een Saturday Night Fever-vloer dansen. En o ja, iets met meisjes, maar dat leek me bijzaak toen ik acht was. Wat keek ik ernaar uit om naar de discotheek te kunnen! Nog maar een paar jaar en het zou ook voor mij weggelegd zijn.

Toen ik eindelijk zo lang op kon blijven als ik wilde, waren er geen Saturday Night Fever-vloeren meer (wel meisjes, maar daar hebben we het een andere keer wel weer eens over). Disco was ontzettend passé. Zo gaan die dingen.

Ilona heeft gelijk: disco als geheel wordt verschrikkelijk ondergewaardeerd. Het uurtje Dance Classics dat 3FM tot voor kort nog uitzond, voelde meer als een lollige guilty pleasures-parade dan als een serieus muziekprogramma.
The Runner (The Three Degrees) was dan wel een dikke top-5-hit, maar waar hoor je hem nog? Een steengoed nummer, dat prima tussen Daft Punk en Beyoncé past. Bij mij shuffle-t Spotify hem met gemak vlak achter Radiohead en net voor The Velvet Underground. Plastic productie? Nou en.

Ik heb het idee dat vooral mensen die wél oud genoeg waren voor de disco hier nu meewarig het hoofd schudden. Zo bijzonder was de discotheek blijkbaar niet, maar wat had ik het graag meegemaakt in de hoogtijdagen van de disco.

Keuze Ronald Eikelenboom: Frank Zappa – Dancin’ Fool (1979)

Plaatsvervangende schaamte

Het heeft ongetwijfeld met mijn muzikale voorkeuren te maken, maar dansen is niet aan mij besteed. Headbangen is prima, en pogoën en moshen op zijn tijd is ook vermakelijk. Maar ben ik ergens waar gedanst wordt op funk of disco muziek, dan sta ik aan de bar met een biertje. Niks is erger dan een stel veertigers die met stijve heupen staan te swingen op een ouwe discohit: ik krijg er een plaatsvervangende schaamte van.

Course now right along with ’em
I got no natural rhythm
But I go dancin’ every night,
Hopin’ one day I might get it right!

Frank Zappa schreef een liedje over de blanke dansende man, te vinden op het album Sheik Yerbouti: een verwijzing naar de KC & the Sunshine Band’s klassieker (Shake, Shake, Shake) Shake Your Booty uit 1976. En al is het nummer één grote parodie op disco, Zappa wist er ook nog eens een disco hit mee te scoren. Niemand die zich aangesproken voelt.

Keuze Hans Dautzenberg: Geraldine Hunt – Can’t Take The Feeling (1980)

Bereidingstijd 5:17

Ingrediënten
5 minuten handgeklap
4 strijkers
1 gitaarlick
4 on the floor
mespuntje kreuntjes
1 pak instant Nile Rodgers (eventueel)
1 zwoele zwarte zangeres
1 a capella break
1 instrumentele break
enkele discolampen
bas loopje (vet)
1 tekst over sex (mag ook love, feeling of fire zijn)

Voorbereiding
Men neme de 4 on the floor, de strijkers en de zwoele zwarte zangeres en menge deze stevig door elkaar. Even laten spelen. Spatel de strijkers er doorheen. Warm intussen de gitaarlick op een klein vuurtje. Als dit te moeilijk is: neem wat instant Nile Rodgers. Zet de kreuntjes klaar. Maak in een ander potje de a capella break. Voeg voorzichtig wat scheutjes strijkers toe. Warm in de oven de instrumentele break op. Voor de 17″ langer doorbakken.

Bereiding
Neem het basloopje en voeg dit bij het 4 on the floor mengsel met handgeklap. Leg daarop de gitaarlick. Breng een laagje a capella break aan en daarop de instrumentele break. Maak de heerlijke plaat af met wat kreuntjes en een tekst over sex. 5 minuut en 16 seconden in de oven.

Serveer deze overheerlijke disco als DJ met gekleurde knipperende lampen en stroboscoop. Lekker met vrienden.

Keuze Tricky Dicky: Fat Larry’s Band – Act Like You Know (1982)

Haagse bluf

Zal ik een geheimpje verklappen? Ik was in mijn jeugdjaren een heel verlegen jongetje. Geen weerwoord en een hoofd als een tomaat wanneer een meisje iets tegen me zei. Dat alles veranderde toen ik in mijn geboortestad Den Haag op kamers ging wonen. Ik deelde de gemeenschappelijke ruimte met twee andere Hagenezen, maar met name mijn directe buurman, Theo, was er één van dik hout zaagt men planken. Typische Haagse gozer, die overal een antwoord op had en alles wat krom was recht lulde: Haagse bluf noemen we dat. Gaandeweg bleek dat ik deze eigenschap ook in me had, en na enige tijd ontving ik het figuurlijke diploma.

En dat dingetje bleek goud waard in mijn communicatie met de andere sekse. Niets geen rode kop meer, maar direct op het doel af. De gangmaker van het gesprek, en zelfs wanneer ik geen enkel raakvlak met het onderwerp had wist ik het hoogste woord te voeren. Ik liet mij de kaas niet langer van het brood (vr)eten. Omhoog gevallen corpsballen, die meenden dat ze toch haantje de voorste konden zijn, zette ik met gevatte repliek in de figuurlijke hoek. Een schaakspel van woorden en rake opmerkingen. In de loop der jaren zijn de scherpe kantjes er wel van af, maar niet om een woordje verlegen zitten heeft mij m’n hele leven voordelen gebracht of tenminste in moeilijke onderhandelingen tijd opgeleverd om de gulden middenweg te vinden.

In 1982 kwam de Fat Larry’s Band met hun grootste elpeesucces, Breakin’ Out. Er werden twee singles uitgebracht: het stroperige Zoom, dat in Nederland en Engeland een dikke hit werd, én Act Like You Know. De band was in 1976 opgericht door Larry James: drummer, zanger en producer. Helaas zou de Fat Larry Band weinig succes kennen na deze korte periode, maar met name Act Like You Know werd een clubhit.

Wellicht komt het door de opening met het stevige bass-loopje, die gelijk tot beweging uitnodigt, gevolgd door een Nile Rodgers-achtig gitaartje. Alles klopt aan deze plaat en het is onmogelijk niet minimaal met de voet mee te tikken op het ritme. Halverwege een paar blazers en typisch voor de disco de strijkers. Heerlijk. Als een luchtbokser sta ik in de kamer mee te deinen. Ik kan helemaal niet dansen, maar doe gewoon net alsof. Haagse bluf.

Keuze Willem Kamps: Cake – I Will Survive (1996)

Dankjewel Gloria

Disco. Nou, zacht uitgedrukt: het is niet mijn genre. Zo heel af en toe, op een feest en er worden discoplaatjes gedraaid, dan wil ik nog wel eens de dansvloer opgaan, maar toch doe ik dat liever op bijvoorbeeld The Passenger van Iggy Pop of Radar Love van de Earring, ook uit die tijd. Sowieso ben ik geen fanatiek danser.  Ik moet er gewoon zin in hebben – de sfeer moet oké zijn, helemaal de muziek en dan ook nog enige wijsheid in de kan, ergo: drank in de man.

In mijn tijd waren de muziekstijlen overzichtelijk: rock, rock ’n roll, blues en soul.  Daar kwam dus disco bij en weer iets later de punk. De volgers waren ook herkenbaar – kleding, haardracht, schoeisel, vervoermiddel – en dus ook overzichtelijk. Hoorde je bij de ene groep, dan had je weinig met de andere. Naast af en toe een onderlinge kloppartij kon dat allemaal goed naast elkaar bestaan.

Toch zijn er disconummers die ik goed kan pruimen, zonder er verder warm of koud van te worden. Maar wat ik echt leuk vind – en nou ga ik smokkelen – is een alternatieve versie. Neem I Will Survive van  Freddie Perren and Dino Fekaris, bekend geworden door Gloria Gaynor. Leuk hoor, Gloria, je lange uithalen, je emotie, je trots, maar oor in en uit. Zo’n te pruimen nummer, veel gecoverd, maar wezenlijk niet echt anders uitgevoerd. Nee, dan de jazzy bewerking van Cake. Ver voorbij de disco, de lijzig zeurderige zang, de akoestische gitaar, het trompetje en dan de wat hakketakkerige gitaarsolo. Geen disco dus, maar onbestaanbaar zonder de oorsprong, de oerversie. Dus in die zin: dankjewel Freddie, Dino en Gloria. Dankjewel disco.

Keuze Peter van Cappelle: The Ting Tings – Wrong Club (2014)

Onterecht geflopte cultclassic

Natuurlijk liggen de hoogtijdagen van de disco in de jaren ’70. Echter, de disco heeft zeker in de afgelopen jaren zijn voetsporen nagelaten in de muziekwereld van de 21^ste eeuw. Zo werd Nile Rodgers (misschien wel de echte koning van de disco) omarmt door Daft Punk op hun disco-revival album Random Access Memories en was de disco in 2013 met onder andere Get Lucky weer helemaal terug.

Een band (of eigenlijk meer een duo) die ook duidelijk invloeden hebben in hun platen zijn de Ting Tings. Het leek bij hun hit Shut Up And Let Me Go in 2008 er op dat ze een sample hadden gebruikt van de Chic klassieker Good Times. Overigens is nergens terug te vinden dat dit het geval was.

Hun debuutalbum We Started Nothing van 2008 was een succes, maar daarna werd het minder bij de daaropvolgende albums. Dat is vooral zonde bij de single Wrong Club uit 2014. Een discotrack die klonk alsof Nile Rodgers ook hier achter het mengpanel zat tijdens de opnames. Het had een uitstekende opvolger kunnen zijn van hits als Shut Up And Let Me Go en That’s Not My Name.

Ik had toen nog een radioprogramma bij het inmiddels ter zielen Laser Radio, waar ik in de zomer 2014 pleitte om dit nummer als PowerPlay (onze Megahit van de week) te krijgen. Ik heb  het iedere week tot vervelends toe gedraaid, maar het was natuurlijk een hobbystation. Dus de invloed daarvan was nihil. Het werd helaas ook niet de hit die het had moeten worden. Helaas raakte de Ting Tings daarna ook steeds meer in de vergetelheid. Laten we Wrong Club dan maar beschouwen als cult-classic.

[polldaddy poll=9706762]