De morgen begon op de gebruikelijke manier: douchen en wandelen met de hond. Op de terugweg was ik getuige van een eenzame oudere fietser, die het verlaten kruispunt(je) in ons dorp overstak. Ik hoorde (in mijn gedachten?) een stille kreet en zag de man van zijn fiets vallen. Hij was op de zijkant van zijn hoofd gevallen en een klein plasje bloed lag op straat. Hij ademde zwaar, maar ik had de indruk dat hij nauwelijks bij bewustzijn was. Ineens stopte zijn ademhaling, om na circa 30 seconden als een soort apneu weer te starten. Intussen was een bewoner van een nabijgelegen huis aan komen rennen, die onmiddellijk met hulpverlening startte; hij bleek een E.H.B.O. instructeur te zijn. De oude man bleef tussen incoherent bewustzijn en bewusteloosheid zweven en gezamenlijk hebben we hem naar de zijkant van de weg verplaatst, waarna de hulpverlener hartmassage toepaste.
Binnen 15 minuten was er politie, twee ambulances, een motoragent en gezien de ernst volgde nog een traumahelicopter. Inmiddels waren de echtgenote en haar volwassen kinderen gealarmeerd, die logischerwijs in paniek aankwamen. Als buitenstaander is het een surreëel plaatje: je bent er bij betrokken en ervaart de spanning van de hulpverleners, het intense verdriet en de wanhoop van de familie en de nieuwsgierigheid van de omwoners, die zich verzamelden om het schouwspel te kunnen volgen als bermtoeristen.
Na een verklaring aan de politie te hebben gegeven, ben ik naar huis gegaan. Ik kon daar niets anders doen dan in de weg staan, maar het zag er niet goed uit. De moeizame ademhaling toen ik hem aantrof, het wegvallen, de incoherentie, de uit de ziekenauto gehaalde apparatuur, de kleur van de huid, het gebrek aan reactie van de patiënt en het geblaf van de aanwezige honden zijn meestal een teken, dat hulp te laat is gekomen.
Een situatie als deze gaat niet in de koude kleren zitten, ondanks dat je de persoon niet kent. Het beeld van de hulpeloze man staat op mijn netvlies gebrand. ’s Nachts heb ik liggen malen wat ik anders had kunnen of moeten doen, en op een vreemde manier ben ik er emotioneel bij betrokken. De politie vroeg nog of ik slachtofferhulp wenste, maar pas enkele dagen later begrijp ik de vraag beter.
Ik vraag me ook af of de man nog iets gevoeld of ervaren heeft, of dat alles langs hem heen is gegaan. Soms hoor je verhalen dat een stervende zijn lichaam en de omstandigheden beziet.
And I felt myself going.
I was in a great deal of pain,
It was a very frightening experience, but I began to slip…
I just sort of, feel myself going,
And I remember trying to hold on… I’ll be ok, I’ll be ok…
And it got to the point where I just couldn’t…
And everything began to just become very quiet.
Dit is een gedeelte van de tekst uit Internal Landscape van Anathema, die de ervaring van een stervende beschrijft. Een lied over afscheid. Een lied van hun beste album tot nu toe. Een lied dat het beste over de koptelefoon beluistert kan worden. Een passend lied. Ook voor mij, omdat ik van een afstand moest toekijken.
