Van alle liedjes op de radio gaat toch minstens de helft over de liefde. We hebben geen onderzoek om dat te staven, maar het lijkt een safe bet.
Emoties in de liefde komen in alle soorten en hevigheid: jaloezie, liefdesverdriet en natuurlijk vlinders in de buik. Maar er is bijna geen relatie die niet vroeg of laat te maken krijgt met een gevoel van sleur. Hoe vaak komt dát nu voor in popliedjes? Bijzonder weinig, toch?
Komt het doordat het onderwerp te saai is? Of omdat het met name wordt ervaren door de wat ‘minder jonge’ muzikanten, die wellicht al over het hoogtepunt van hun carrière heen zijn?
Het is gelukkig ook niet zo dat ze niet te vinden zijn; wij hebben een paar sleurpareltjes voor je opgedoken.
Keuze Eric van den Bosch: Status Quo – Living On An Island (1979)
Death and taxes are inevitable
Het Verenigd Koninkrijk kende in de jaren zeventig en tachtig een hoogste tarief voor de inkomstenbelasting dat boven de tachtig(!) procent lag. Menig artiest nam daarom de wijk naar het buitenland. De Stones, Bad Company, David Bowie, Jethro Tull, Rod Stewart, allemaal vertrokken ze als ‘tax exile’ (belastingemigrant) uit het Verenigd Koninkrijk, met als gevolg dat ze slechts een beperkt aantal dagen in de UK mochten verblijven, of het nu voor optredens was of voor familiebezoek.
Status Quo‘s Rick Parfitt bleef dicht bij huis en vertrok naar Jersey, dat weliswaar Brits is, maar een eigen belastingregime kent. Maar was dat nou echt leuk? Volgens zijn eigen track Living On An Island, van het album Whatever You Want, bepaald niet.
Easy when you’re number one
Everybody say you’re having fun
Smiling for the public eye
When your body say you want to die
Living on an island
Looking at another line
Waiting for my friend to come
And we’ll get high
Er waren namen van echte personen in verwerkt: Hugh he got a real nice place, Cruxie gonna be there soon. Die laatste naam is live al jaren vervangen door ‘someone’. Status Quo en Cruxie (Alan Crux), destijds tourmanager en later co-manager, zijn niet heel prettig uit elkaar gegaan…
De lichte gitaarklanken, de pingels van de elektrische piano, de lieflijke lead- en koorzang, ze zouden je bijna doen denken dat er sprake is van een romantisch liedje. Dat werd later nog wat versterkt met een niet zo geslaagde vertropischde versie.
Maar nee, het is allesbehalve een liefdesverklaring.
Living on an island
Oh boy, we’re having fun
zingt Parfitt cynisch. Parfitt’s verblijf op Jersey beviel zo slecht dat hij het er slechts één jaar heeft volgehouden, belastingen of niet. Inmiddels woont hij al jaren in het zuiden van Spanje. Geen eiland.
Keuze Tricky Dicky: Bruce Springsteen – Point Blank (1980)
Geboren om te sterven
Soms is een liedje uitzoeken voor een battle een strijd van dagen dan wel weken. Gelukkig heb ik een database van alles wat ik in de kast heb staan: en dat is veel….heel veel…. (te veel volgens mijn vrouw), want anders is het zoeken naar een speld in een hooiberg. Nu voer ik enkele commando’s in en hop….een ruime keuze op het beeldscherm. Maar deze keer was het een inkoppertje voor open doel. Geen seconde getwijfeld toen ik de battle-keuze las.
Ik ben fan van The Boss, maar heb geen uitgesproken favorieten. Hoogstens albums die ik minder vaak draai, maar Born To Run, The River, High Hopes en Hammersmith Odeon London ’75 komen gewoon vaker aan bod dan het gemiddelde. The River heeft iets magisch voor mij. Wellicht omdat ik in dat jaar mijn 21ste verjaardag mocht vieren, op kamers woonde en heel erg genoot van b.b.h.h. Dat jaar was een keerpunt in mijn leven en het startpunt van mijn latere carrière.
Om heel ander redenen was The River ook een keerpunt voor Bruce Springsteen:
It was a record that was sort of the gateway to a lot of my future writing. It was a record we made after Darkness on the Edge of Town. It was a record made during a recession—hard times in the States. It’s title song is a song I wrote for my brother-in-law and sister. My brother-in-law was in the construction industry, lost his job and had to struggle very hard back in the late 70’s, like so many people are doing today. It was a record where I first started to tackle men and women and families and marriage. There were certain songs on it that led to complete records later on.
Bovendien was dit het album waarmee hij vrouwelijke fans voor zich won.
Point Blank sprong er onmiddellijk uit; het lied was tijdens concerten al live gespeeld sinds 1978. De sfeer van het nummer is beklemmend: een lied over schaduwen, over levens die nergens heen gaan, over de sleur van de dagelijkse leven met haar teleurstellingen, over verbroken relaties en beloften. Een conflict tussen realiteit en dromen. Geboren worden om te sterven.
Once I dreamed we were together again
Baby you and me
Back home in those old clubs the way we used to be
We were standin’ at the bar
It was hard to hear
The band was playin’ loud and you were shoutin’ somethin’ in my ear
You pulled my jacket off and as the drummer counted four
You grabbed my hand and pulled me out on the floor
You just stood there and held me, then you started dancin’ slow
And as I pulled you tighter I swore I’d never let you goWell I saw you last night down on the avenue
Your face was in the shadows but I knew that it was you
You were standin’ in the doorway out of the rain
You didn’t answer when I called out your name
You just turned, and then you looked away
Like just another stranger waitin’ to get blown away
En dan te bedenken dat Point Blank, én Independance Day, The Ties That Bind, Ramrod en Sherry Darling ‘restjes’ waren van de voorloper van The River.
Keuze Martijn Vet: The Mountain Goats – No Children (2002)
Geen vrolijk verhaal, ondanks de lieflijke pianoklanken
Niks aan de hand, denk je als je het vrolijke introotje hoort. Maar dan… Dan volgt misschien wel de briljantste openingszin die ik ooit in een liedje heb gehoord.
I hope that our few remaining friends give up on trying to save us
Zo, meteen bij de les! Dit wordt een allesbehalve vrolijk verhaal, ondanks dat het hele liedje is vergeven van de lieflijke pianoklanken.
Wat moeten we hiermee? Laten we de briljante songschrijver John Darnielle, frontman en lange tijd enig lid van de Amerikaanse Mountain Goats, zelf maar even aan het woord laten: There may come a day when you’re gonna need the words to this song. You’ll be sitting there, going, What has become of my marriage? This blows! I want you to remember that I gave you a little something that you could sing, because when that time comes, there won’t be much to do besides sing.
Dat dus. No Children (de titel wordt niet verklaard) komt van een van de meest ondergewaardeerde albums die ik ken, Tallahassee.
Mensen vragen Darnielle blijkbaar nogal eens of hij het niet tijdens hun bruiloft wil komen spelen. Doet ‘ie niet. Het eerste stel dat het na hun scheiding live wil horen, moet zich nog aandienen. Dat kan hij niet weigeren.
Keuze Ronald Eikelenboom: Kern Koppen – Ed Mahl (2009)
Dagritmestoornis
Vierentwintig uur in een dag. En als je niet oppast heeft elk uur zijn eigen invulling. Om zeven uur de wekker, half acht ontbijt, acht uur de deur uit, negen uur op kantoor, half elf koffie, half één lunch, half drie thee, vier uur cup-a-soup, vijf uur naar huis, zes uur aan tafel, acht uur journaal, half elf naar bed. Dan moet er geen file zijn heen of terug, de koffie/thee/soep machine moet het niet begeven en Zaanse vloggers moeten je ’s nachts niet uit je slaap houden, of anders is het evenwicht verstoord.
Het Haagse Kern Koppen schreef er een liedje over. De kantoorslaaf en zijn dagelijkse eenheden, en wat als die eenheden verward raken.
Urenlang ergernis, tijd kwijt, obstakels
Anderhalve eenheid te laat de maaltijd op tafel
Geen tijd voor m’n vrijetijdseenheid
Dag blad, kruiswoord, morgen heb ik niet voor twee tijd
Lege vlakken in m’n puzzel, stukken van m’n dag niet af
Ed Mahl is incompleet, stukken van me afgekapt
Keuze Freek Janssen: Arcade Fire – Reflektor (2013)
We werden verliefd toen we 19 waren, nu staren we naar een scherm
Arcade Fire maakt op veel verschillende manieren indruk op mij. In de eerste plaats gewoon omdat ze hele toffe muziek maken, maar ook omdat het hen lukt om al jaren geroemd te worden door de ‘indie scene’ zonder dat ze ook maar talen naar een mainstream-status (die waarschijnlijk heel geld zou opleveren).
Wat ik nog knapper vind is dat de band weergaloze muziek maakt over hele doorsnee onderwerpen. Het album The Suburbs, over opgroeien in een buitenwijk, is daar een bekend voorbeeld van.
In de titelsong van de opvolger Reflektor (2013) heb ik altijd een klaagzang over de sleur in een relatie gehoord:
We’re still connected, but are we even friends?
We fell in love when I was nineteen
And now we’re staring at a screen
Zoals zo vaak blijkt dat ik het waarschijnlijk helemaal bij het verkeerde eind heb. Op Songmeanings zijn ze er nog niet helemaal over uit, maar een breed gedragen theorie is toch wel dat het gaat over het leven in eenzaamheid ondanks (of dankzij) social media. Wikipedia meldt dat de tekst (deels??) gaat over het verschil in leven tussen Haïti en het Westen. Die zag ik niet aankomen…
If this is heaven, I need something more. Voor mij blijft Reflektor over sleur gaan. Desnoods in Haïti, veroorzaakt door social media.
See if I care.
[polldaddy poll=9527427]
Helaas ken ik geen van de genoemde songs, dus ik stem even niet. Maar het eerste wat in me opkwam toen ik het onderwerp las, was natuurlijk The Day Before You Came van wie anders dan ABBA. Met de trein heen en weer naar je werk, Chinees halen, Dallas kijken. En dat morgen weer. Tot… je eindelijk die Ene ontmoet.
Mooie tweede: Another First Kiss van We Might Be Giants. “And we’ll run out of things to say, but we’ll be happy anyway.” Dat kan sleur ook zijn. 🙂
Ik nomineer Fisher-Z – The Worker
De sleur van het leven van een doorsnee burgerlijke arbeider.
Martijn: we zetten er niet voor niets de video’s bij, hè? Of je stemt of niet is niet zo belangrijk – vind ik in elk geval – maar we willen je graag iets laten ontdekken.