De Ondergewaardeerde 30 met Frank Bond

De ‘Ondergewaardeerde 30’ is onze non-hitlijst en wordt samengesteld door muzikanten. Liedjes die in hun oren nog steeds ondergewaardeerd zijn.
Elke twee weken is er een nieuwe bijdrage.

Deze keer een bijdrage van een eigenzinnig mens. Frank Bond is zanger en multi-instrumentalist bij het Volendamse AlascA. Hij heeft een mening en durft deze te ventileren.

6 jaar geleden stonden ze in de finale van de Grote prijs van Nederland en in 2012 werden we verrast door hun eerste album, Actors & Liars. En waar vele artiesten zich verslikken in de opvolger (Prospero) wisten zij deze bijna moeiteloos te overtreffen.

Het heeft er alle schijn van dat de Nederlandse radio hen negeert, net zoals vele andere Nederlandse acts, die inmiddels (vele malen) groter in het buitenland zijn dan in ons kikkerlandje. Lees en luister naar de schitterende bijdrage!

Het meest Ondergewaardeerde liedje aller tijden volgens Frank Bond (AlascA): Sufjan Stevens – Vesuvius (2011)

In een tijd waarin een liedje kan worden gestreamd voor € 0,007 per volledige stream en het grootste deel van de luisteraars dus pas na 357 liedjes te hebben geluisterd 1 ijsje van € 2,50 heeft betaald aan een veelheid van artiesten ter beloning van hun werk, is eigenlijk alle muziek ondergewaardeerd. Voor deze rubriek is dat natuurlijk iets te breed gesteld. Hoewel, inmiddels is deze pittig breed gevuld met prachtige liedjes, waarbij het voor iedere betrokkene duidelijk wordt dat één ondergewaardeerd liedje kiezen een monsterklus is.

Een ondergewaardeerd liedje moet logischerwijs niet genoeg op waarde geschat zijn, het moet het verdiende publiek en populariteit hebben gemist. Op hetzelfde moment moet het een potentiële impact hebben die het nog niet heeft gehad, maar nog wel op ieder moment kan hebben. De ondergewaardeerde liedjes die in onze lijstjes voorkomen worden en werden vaak niet begrepen door de ‘meute’, omdat het eigenzinnige liedjes zijn met kunstzinnige keuzes. Het zijn geen hits, sterker nog, in eerste instantie kun je om meerdere redenen voorbij gaan aan deze ondergewaardeerde liedjes. Dat blijkt de essentie, ondergewaardeerde liedjes blijken vaak namelijk ‘growers’: liedjes die na meerdere luisterbeurten pas echt gaan bloeien.

Na heel lang wikken en wegen en gestart te zijn aan stukjes voor verschillende nummers, ben ik toch uitgekomen bij iets recents, Vesuvius van Sufjan Stevens afkomstig van zijn Age of Adz album uit 2011. Dit album is een ronduit gedurfd album en een waarbij Sufjan Stevens duidelijk een bewuste, kunstzinnige stap weg doet bij zijn gebruikelijke publiek. Het album kan wellicht het best worden samengevat als een poging om zijn grote innerlijke worstelingen in zijn muziek weer te geven. Hiervoor gebruikt hij de twee uitersten middelen die beschikbaar zijn. Aan de éné kant de organische muziek met klassieke elementen – waarmee hij bekend is geworden – en aan de andere kant de extremen van de elektronische muziek en geluidsvervorming. Dit resulteert in een eclectisch album waarbij het mijn vermoeden is dat het net als een Starsailor van Tim Buckley pas met terugwerkende kracht op volledige waarde zal worden geschat. Het hoogtepunt van dit album, is wat mij betreft het nummer waarbij alles letterlijk en figuurlijk optimaal samensmelt: Vesuvius.

De tekst van Vesuvius is één van zijn grimmigste en zoals ook blijkt uit zijn recente meesterwerk Carrie & Lowell schuwt Sufjan Stevens het totaal niet om het persoonlijke onderdeel te maken van liedjes met universele betekenissen. Om twee scherpe passages te pakken:

Though I know I will fail,
I cannot be made to laugh.
For in life as in death,
I’d rather be burned than be living in debt

Sufjan follow your heart.
Follow the flame or fall on the floor.
Sufjan, the panic inside,
The murdering ghost that you cannot ignore

De ellende, uitzichtloosheid en lusteloosheid die hieruit spreekt is beklemmend. Om deze gevoelens ten volste te versterken pakt Sufjan Stevens een grote bekende metafoor, de vulkaan Vesuvius, haar verleden en haar altijd aanwezige dodelijke kracht. Hiermee kan hij vervolgens op meerdere niveaus poëtische beelden oproepen die in vele richtingen krachtig kunnen worden geïnterpreteerd en op die manier niet eenzijdig blijven. Ondertussen wordt deze tekst samen met Sufjan Stevens’ stem heen en weer geschud tussen de warme organische onderdelen en de snijdende geprogrammeerde beats en het mechanische van de vocoder dat soms zelfs het hele nummer lijkt te gijzelen.

Een luisteraar zal in eerste instantie flink verward zijn en de vele elementen als storend en snijdend ervaren. Meerdere luisterbeurten zullen echter worden beloond, want onder de oppervlakte ligt een diep ontroerend en aangrijpende lading die op perfecte wijze is gevangen in een genrestrijd. Samengevat is Vesuvius een buitengewoon indrukwekkend kunstwerkje dat met een gedurfde en vernieuwende productie-inslag de toekomst van de popmuziek blootlegt.

Periode	Artiest en Titel	Release jaar	(x) weken genoteerd
<70’s	The Miracles – The Track Of My Tears	1965	38
	Jimi Hendrix Experience – Red House	1966	38
	Stevie Wonder – I Was Made To Love Her	1967	38
	Fairport Convention – Who Knows Where The Time Goes	1969	24
	James Brown – Mother Popcorn	1969	38
70’s	Fields – A Friend Of Mine	1971	18
	Esther Phillips – From A Whisper To A Scream	1972	2
	Jerry Jeff Walker – Won’t You Give Me One More Chance	1976	12
	Chris Bell – I Am The Cosmos	1978	32
	Neil Young & Crazy Horse – Powderfinger	1979	8
80’s	Let’s Active – Waters Part	1984	6
	Tuxedomoon – In A Matter Of Speaking	1985	38
	Waterboys – Medicine Bow	1985	38
	Mano Negra – Mala Vida	1989	38
	Tin Machine – Under The God	1989	38
90’s	Wu Tang Clan – Wu-Tang Clan Ain’t Nuthing Ta F’ Wit	1993	20
	Morphine – Thursday	1993	16
	Bjork – Hyper-ballad	1995	36
	Tommy Castro – Lucky In Love	1999	28
	New Radicals – Someday We’ll Know	1999	14
0’s	The Gathering – You Learn About it	2003	10
	Iron & Wine – The Trapeze Swinger	2004	4
	Paul McCartney – Jenny Wren	2005	26
	LCD Soundsystem – Us Vs Them	2008	38
	Elbow – Weather To Fly	2008	36
>10’s	Sarah Siskind – Yellow And Blue	2011	36
	Sufjean Stevens – Vesuvius	2012	–
	Sukilove – Somehow Someday	2012	36
	Sir Yes Sir – Smiling	2013	36
	All Them Witches – The Death Of Coyote Woman	2014	20