De battle over liedjes met een geweldige tekst, maar met matige muziek of de battle over liedjes met geweldige muziek, maar met matige tekst

Huh? Wat een lange titel…..en waar gaat het eigenlijk over?

Kijk, niet alle liedjes zijn zo briljant als Paul Simon en Ladysmith Black Mambazo’s Homeless; en dan nog zonder muziekinstrumenten ook. Maar soms hoor je een lied en het klinkt alsof er engeltjes aan het zingen zijn en de muziek is ronduit fantastisch. Mooi, denk je! Tot je de tekst hoort en de vraagtekens in veelvoud voor de ogen dansen.
Of je beluistert de tekst en bent compleet ontroerd, maar die muziek. Is dit het werk van een peuter of is de componist gespeend van elke vorm van talent?

Huh, dus!

Keuze Martijn Janssen: The Crystals – Da Doo Ron Ron (1963)

Gouden eenvoud

Als muziekfanaat gaat mijn voorkeur uit naar de muziek. Ja, goede teksten raken mij zeker en kunnen van goede liedjes geweldige nummers maken. Maar mijn eerste indruk is altijd van de muziek. Als die goed is, dan vind ik het prima als de tekst de diepgang heeft van een velletje wit papier. Dat verklaart wellicht ook mijn voorliefde voor pop divas.

Da Doo Ron Ron van The Crystals is ook een perfect voorbeeld hiervan. Tekstueel heeft het niets om het lijf. Meisje wordt verliefd op een jongen en ze gaan samen uit. Maar die tekst is ook helemaal niet van belang.
Producer en mede-componist van het nummer is Phil Spector. Het was zijn bedoeling dat het nummer ‘dom’ zou zijn, zo simpel dat het direct in je hoofd zou blijven hangen. Naast de simpele tekst, met het terugkerende Da doo ron ron omdat de schrijvers even geen betere tekst konden verzinnen, gaat het natuurlijk ook om zijn befaamde ‘Wall of Sound’. De muziek is zo massief dat je je er wel aan moet overgeven. Zoals Phil Spector het zelf zei, bij het terugluisteren van de uiteindelijke versie, “Dat is puur goud dat uit de luidspreker komt.”

En zoals het betaamt bij zo’n ‘dom’ liedje is de clip net zo elegant.

Keuze Ondergewaardeerde Liedjes-bloggerscollectief: Alessandro Alessandroni – Mah Nà Mah Nà (1968)

Sodom en Gomorra

Geachte lezer, U bent getuige van een gedenkwaardig moment. Dit is de allereerste keer, dat het bloggerscollectief een gezamenlijk standpunt inneemt. Meestal bestoken we elkaar met muzikale wetenswaardigheden en liedjes om tot de conclusie te komen, dat we het niet met elkaar eens zijn. De Engelse taal heeft er een mooie uitdrukking voor: Agree to disagree.

Deze keer was het onderwerp Mah Nà Mah Nà. Is het een leuk liedje met een slechte ‘tekst’ of is het gewoon briljant, omdat het dagenlang gebruik maakt van een deel van je hersenen? Te pas en te onpas moet je spontaan neuriën tot groot ongenoegen van de omstanders, die daarna ook met dit virus besmet raken. De uitkomst is duidelijk, want wij zijn (in alle onbescheidenheid) net als het liedje briljant met deze keuze. Over deze stelling kan overigens niet gecorrespondeerd worden!

Maar laten we het lied eens onder de loep nemen. In 1968 geschreven door de Italiaanse componist Piero Umiliani voor een Zweedse film met de titel Sweden: Heaven and Hell. Het was een documentaire over de (sexuele) gewoonten van Scandinaviërs, waarbij het Amerikaanse gesproken intro Zweden als Sodom en Gomorra neerzet. Tijdens Mah Nà Mah Nà loopt een groepje mooie vrouwen de sauna in om dan daar  – tegen alle gebruiken in – met een handdoek voor de edele delen te zitten. In de scene die daarop volgt lopen de dames de sauna uit en gaan (naakt) de sneeuw in om daarna zich daarna in het ijskoude water onder te dompelen. Natuurlijk kunnen we van deze natuurfilm genieten, maar het is niet goed duidelijk waarom Mah Nà Mah Nà hierbij gekozen is. Wel kunnen we nu de uitvoering door de harige Muppets een beter plekje geven.

Keuze Harm Eurlings: Leonard Cohen – Anthem (1992)

De onverwacht positieve uitkomst van pessimisme met een twist

Leonard Cohen vertelt zijn publiek graag dat hij slechts 4 akkoorden kent. Iedereen die zijn meest gecoverde nummer (Hallelujah) nog eens beluistert, heeft meteen door dat de Canadese bard deze claim zeker niet waar kan maken, maar het is wel duidelijk welk punt hij probeert te maken. Namelijk dat zijn muziek over algemeen niet heel ingewikkeld is. Vaak werkt die eenvoud prachtig, en voor wie van ingetogen muziek houdt, heeft hij vele pareltjes gemaakt.

Een enkele keer gaat hij in zijn hang naar eenvoud over het randje. Dan is de muziek echt te simpel en de melodie te veel een cliché. Dat is helaas het geval bij het nummer Anthem. Toch is het mijn favoriete nummer van Cohen, en dat heeft alles te maken met de wonderschone tekst.

De teksten van Leonard Cohen zijn vaak vrij somber van toon. Ook uit de tekst van dit nummer spreekt op het eerste gezicht misschien niet veel optimisme:

Ah the wars they will
be fought again
The holy dove
She will be caught again
bought and sold
and bought again
the dove is never free

I can’t run no more
with that lawless crowd
while the killers in high places
say their prayers out loud
But they’ve summoned, they’ve summoned up a thundercloud
and they’re going to hear from me

En toch is dit in de kern een buitengewoon positief lied. Niet op een heel directe manier misschien. Je hoort hem niet zingen, dat we in een prachtige wereld leven en dat alles zo fantastisch is. Maar vanuit het heel realistische besef dat we nou eenmaal allemaal in ons leven wat krassen oplopen, en dat er bij iedereen af en toe dingen misgaan, geeft de dichter een prachtige positieve twist aan het verlies. In de onvermijdelijke beschadigingen, daar zit de bezieling! Niet treuren om wat er mis ging, maar zien wat er nog wel is. Laat de drang naar perfectie varen, en je ziet dat de schoonheid juist zichtbaar wordt in de barsten en oneffenheden. De imperfectie maakt iets echt, en echt is mooi.

Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering
There is a crack in everything
That’s how the light gets in

Het zijn maar 4 regels tekst, maar er spreekt zo veel troost, hoop en milde warmte uit. Het is zo’n oorspronkelijke gedachte, en zo scherp en bondig verwoord, dat het me niet uitmaakt dat het nummer muzikaal verder niet veel voorstelt. Leonard Cohen heeft veel prachtige teksten geschreven, maar dit is wat mij betreft zijn meesterwerk.

Keuze Marèse Peters: Natasha Bedingfield – Unwritten (2004)

Een goed popliedje, maar daar is dan ook alles mee gezegd

Als tekstschrijver ben ik verzot op woorden. Als muziekliefhebber ben ik verzot op liedteksten. Een liedje dat over woorden en schrijven gaat, moet dus wel een warm plekje hebben in mijn hart.

Unwritten van Natascha Bedingfield is zo’n liedje. De tekst is prachtig, ook omdat je hem op meedere niveaus kunt lezen. En omdat-ie zo lekker wegzingt. Maar wat jammer toch dat het verder niet een heel spannend liedje is.

Eerst maar eens even over de tekst:

Staring at the blank page before you
Open up the dirty window
Let the sun illuminate the words that you could not find

Het beeld van de schrijver die voor zijn/haar witte vel zit en naar woorden zoekt, de zon die helderheid brengt: dat beeld is prachtig bedacht. Ging schrijven altijd maar zo.

En dan de opmaat naar het refrein, wat ik – tekstueel – minstens zo mooi vind:

Feel the rain on your skin
No one else can feel it for you

Natuurlijk gaat dit liedje niet (alleen) over schrijven, maar over het leven. Het is een aansporing om de ramen van je leven open te gooien, al je zintuigen te laten prikkelen, to live life to the fullest. Eruit te halen wat erin zit. En dan is dit een mooie levensles: voel wat het leven met je doet, want niemand anders kan het voor je voelen. Die slogan zou ik wel boven mijn bed gebeiteld willen hebben.

Maar het liedje? Toegegeven, het is een goed popliedje. Zonnig. Catchy. Poppy. Maar daar is dan ook meteen alles mee gezegd. Voor mij mogen nummers iets meer om het lijf hebben. Een funky baslijn. Een rauw randje. Al is het maar iets! Maar nee, in plaats van wat verdieping krijgen we een gospelkoortje als Natas voor de derde keer naar haar witte blaadje zit te staren. Jakkes. En jammer. Deze tekst had een royalere muzikale ondersteuning verdiend!

Keuze Tricky Dicky: Will Lee & Jimmy Webb – MacArthur Park (2014)

No brainer

Hier hoefde ik geen seconde over na te denken, of zoals de Engelstaligen zeggen: een ‘no brainer’. Natuurlijk, er zijn meer liedjes waar de tekst matig of onbegrijpelijk is, maar vaak is de muziek dan ook niet om over naar huis te schrijven.

Eén van de mooiste liedjes ooit is ongetwijfeld MacArthur Park. Richard Harris had er in 1967 (terecht) een megahit mee en in 1978 deed Donna Summer het nog eens dunnetjes maar perfect over door er een (overigens uitstekende) discosaus over heen te gooien. Er zijn talloze covers van dit nummer gemaakt, maar het valt mij op dat er slechts weinigen zijn die de hoge tonen goed kunnen verwerken. Harris hoorde er niet bij, maar zelfs Sammy Davis Jr. en (bij hoge uitzondering) Frank Sinatra kwamen (net iets) tekort.

MacArthur’s Park is melting in the dark
All the sweet, green icing flowing down
Someone left the cake out in the rain
I don’t think that I can take it
‘Cause it took so long to bake it
And I’ll never have that recipe again
Oh no!

Het lied is bekend voor de ‘cake out in the rain’. Componist Jimmy Webb vertelde dat het over een liefdesaffaire gaat en de cake in de regen een metafoor is. Bovendien waren surrealistische teksten eind jaren zestig de orde van de dag. Echter, Webb vertelt niet ‘The truth, the whole truth and nothing but the truth’. Het lied gaat namelijk over zijn mislukte liefdesaffaire met Susan Ronstadt (een nicht van Linda) en MacArthur Park in Los Angeles was de plaats waar ze elkaar elke dag voor lunch ontmoetten. De liefde ging over en het gerucht wil dat zij maanden later in het hetzelfde park in het huwelijk stapte met een ingenieur uit Witchita. Met een gebroken hart heeft hij zich verstopt in een tuinhuisje en tijdens de ceremonie ging het regenen en ook de bruidstaart was niet ongeschonden.

Is dat de waarheid? In ieder geval was deze gebeurtenis een inspiratiebron voor Jimmy Webb, want hij schreef de breuk van zich af in By The Time I Get To Phoenix en (toevallig?) Witchita Lineman; beiden werden hits door Glenn Campbell, die ook MacArthur Park opgenomen heeft.

De vraag is dus welke uitvoering? Richard Harris en Donna Summer staan in de Top2000; een ander mocht hier met de eer strijken. In 2014 en met Webb op de klavecimbel werd er tijdens de David Letterman’s Late Show een uitvoering met orkest gespeeld. De bassist van de Paul Schaffer band, Will Lee, nam de vocalen voor zijn rekening.

Keuze Freek Janssen: Courtney Barnett: Kim’s Caravan (2015)

We kunnen ervan uitgaan dat ze dit keer zat én dacht

Je kent haar waarschijnlijk van Pedestrian at Best, of (waarschijnlijker nog) van Nobody Really Cares If You Go To The Party. Op zich prima punkpopliedjes van deze tegendraadse, doodnuchtere zangeres. Ook best nog wel ‘catchy’ te noemen. Ze is een beetje de Roosbeef van Australië.

Het zijn de twee beste liedjes van haar goed ontvangen debuutalbum Sometimes I Sit and Think, Sometimes I Just Sit. De titel van dat album is tekenend voor haar teksten: broodnuchter, droog. Barnett lijkt vooral bang om zichzelf al te serieus te nemen.

Kim’s Caravan is het tekstuele hoogtepuntje van het album, maar het muzikale dieptepunt. We maken hier kennis met de mijmerende Courtney, die blijkbaar deze keer zat én dacht.

We either think that we’re invincible or that we are invisible
When realistically we’re somewhere in between
We all think that we’re nobody but everybody is somebody else’s somebody

Don’t ask me what I really mean
I am just a reflection
Of what you really wanna see
So take what you want from me

[polldaddy poll=9374340]