Ons ben zûnig en wat is er dan mooier iets gratis in de zak te mogen steken? Natuurlijk, je kunt een CD/LP op allerlei manieren online afluisteren, maar iets helemaal voor nop aan je verzameling kunnen toevoegen is voor ons Nederlanders onweerstaanbaar.
Het is ook slim van de muzikant. Kom maar eens luisteren en als beloning krijg je een gratis track of tracks van mijn laatste boreling, die je kunt delen met vrienden en kennissen. Zien Luisteren doet tenslotte kopen.
We hebben een paar lokkertjes verzameld.
Keuze Martijn Janssen: Danger Mouse – 99 Problems (2004)
Alles behalve grijze middelmaat
De eerste jaren van het vorige decennium waren de hoogtij jaren van de mash-up. Het idee was erg simpel, neem de muziek van een nummer en de tekst van een geheel ander nummer (en ook andere artiest), leg ze over elkaar en voilá, je hebt weer een nieuw nummer. Dat klinkt eigenlijk best wel gemakzuchtig. En vele van die mixen waren dat ook.
En toen was daar ineens The Grey Album, van de dan onbekende producer Danger Mouse. Het idee klonk nog steeds erg simpel, neem de a-capella vocalen van Jay-Z‘s The Black Album en de muziek van The White Album van The Beatles en samen krijg je een mengeling van hip hop en rock op The Grey Album. Waar The Grey Album in opviel was dat het resultaat allesbehalve gemakzuchtig was.
Dit was niet zomaar een instrumentaal stukje loopen om het te strekken tot 4 minuten. Nee, de nummers van The Beatles werden geheel uit elkaar gehaald en weer opnieuw opgebouwd om zo te passen rondom de raps van Jay-Z. Sommige nummers van het album zijn misschien geslaagder dan andere, maar het geheel klinkt als een volwaardig album.
Er kwam zelfs een onofficiële promotievideo uit voor dit project, The Grey Video voor het nummer Encore. Ook hier worden The Beatles gemixt met Jay-Z. En dan blijkt Ringo ineens de creatiefste van het viertal te zijn, als hij begint te scratchen!
Mijn favoriet van dit hele album is echter 99 Problems. De muziek van Helter Skelter blijkt zo goed te passen, dat het toch al rockende origineel in de schaduw wordt gezet. Het nummer is een voortdurende achtbaan van stuiterende beats, stijgende stemmen en neergaande gitaren. De riffs van Helter Skelter klinken vertrouwd, maar de combinatie is een verfrissend nieuw geluid. Dit nummer verdient het om overal gehoord te worden!
Er was echter een lastig detail, het album was officieel niet te krijgen. Platenmaatschappij Parlophone/EMI was namelijk meteen een offensief begonnen om haar melkkoe The Beatles te beschermen en verdere verspreiding van dit materiaal tegen te gaan. Niet dat de Internet-wereld daar veel gehoor aan gaf. In februari 2004 vond dan ook Grey Tuesday plaats waarin vele websites, blogs en andere pagina’s 24 uur lang het album aanboden. Want zo’n meesterwerk mag niet in de vergetelheid raken door de grillen van een platenmaatschappij.
Met The Grey Album zette Danger Mouse zichzelf in een keer op de kaart als producer. Opeens was hij een gewilde naam geworden en wilde iedereen van Gorillaz tot Norah Jones en U2 met hem werken. Met Gnarls Barkley, Broken Bells en het Rome project met Daniele Luppi brengt hij ook nog steeds erg interessant werk uit. Hoewel het begon met The Grey Album is het vervolg erg kleurrijk gebleken.
P.S. Na al deze jaren is het album nog steeds niet officieel te krijgen. Je kan hier echter een ‘geremasterde versie’ downloaden: http://www.mediafire.com/?codvoo0asqrnzzf
(via Slate)
Keuze Danny den Boef: Radiohead – House Of Cards (2007)
Ongemakkelijk gevoel
Ik heb een vreemde relatie met sommige bands. Van die bands waarvan je denkt ‘hou op’, maar die toch aan de andere kant briljante muziek uitbrengen. Ik ben niet kapot van ze, maar sommige nummers zijn gewoon van ongekend niveau. Vaak wint de nieuwsgierigheid het toch van de afkeer, en als er een nieuw album verschijnt van de band in kwestie, luister is maar al te graag als een muzikale Dr. Jekyll en Mr. Hyde naar dat nieuwste werk.
Ik heb zo’n vreemde verhouding met Radiohead. Ik zou willen zeggen dat ik er weinig tot niks mee heb, maar dan lieg ik. Ze maken gewoon zoveel van die muziek waardoor ik me ongemakkelijk voel. Maar misschien is dat wel het ultieme bewijs van genialiteit. Ik weet het gewoon niet.
In 2007 deed de band iets wat ik wel kon waarderen. Ze dropten zo ineens op internet hun nieuwe album In Rainbows. Het was een zogenaamde pay-what-you-want download, want iedereen kon hem downloaden, of je nu niks betaalde of € 1000; het maakte niets uit. Ik heb hem gedownload. Gratis denk ik.
Ik begon te luisteren en was niet bijster onder de indruk. Vlak voordat ik hem vroegtijdig af wilde zetten, hoorde ik echter de eerste tonen van House of Cards. Ik was weer bij de les. Dit was wat ik wilde horen. Waarom weet ik niet, maar dit was mooi. Geboeid luisterde ik. En bleef ik luisteren. Twee keer. Drie keer. Zelfs een vierde keer verveelde niet. Wat was dit weergaloos goed. Helemaal zo luisterend via de koptelefoon.
Luisteren met een koptelefoon is vaak de meest ultieme manier van muziek luisteren, zeker een eerste keer. Ik hou van muziek door (een goede) koptelefoon. Nieuwe muziek luister ik eigenlijk het liefst op twee manieren. Door een koptelefoon of in de auto. Heerlijk.
House of Cards stoomde door om mijn favoriete nummer van Radiohead te worden. Al rennen bepaalde stemmetjes in mijn hoofd daar hard voor weg.
Ach, zo hebben we allemaal wel iets toch? Muziek is nou eenmaal vrij complex. En over Radiohead heb ik gewoon niets te vertellen. Ik laat het liever aan de muziek over.
Keuze Martijn Vet: Yesterday’s Men – Julia (2011)
We vinden het zó tof dat je naar onze muziek wilt luisteren dat we je belonen
In de tijd dat ik voor de lokale radio een programma maakte, viel het me al op: juist Nederlandse bands hadden al vroeg de neiging hun muziek op internet gratis aan te bieden. En dat in een tijd waarin Spotify nog in de kinderschoenen stond en The Pirate Bay nog hip was. Bandcamp was in opkomst, een platform dat artiesten een makkelijke manier bood om hun muziek, gratis of betaald, ter download aan te bieden. Nederlandse bands wisten blijkbaar hoe zuunig hun potentiële afnemers waren en pionierden er op los.
Sommige artiesten maakten het nog gekker. De band Yesterday’s Men stelde niet alleen zijn debuutalbum gratis beschikbaar op de eigen site, ze moedigden het zelfs aan door zelfgebrouwen biertjes en andere prijzen te verloten aan liefhebbers. Natuurlijk, een e-mailadres achterlaten is ook een vorm van betalen, maar vijf jaar geleden was het nog tamelijk uniek om uit te dragen: wij vinden het zó tof dat je naar onze muziek wilt luisteren dat we je ervoor belonen!
Niet alleen de actie was uniek. Yesterday’s Men maakte ook een tamelijk originele vorm van theatrale popmuziek, geïnspireerd door vaudeville, oude literatuur en schilderkunst. Niet gespeend van pretenties, zoals de albumtitel The Awesome Grandeur of the Cosmic Cycle al doet vermoeden. Wel behoorlijk goed en schromelijk ondergewaardeerd.
Juist bij zo’n plaat stel je je eerder een luxe verpakking voor dan een klinische reeks bestandjes. Die fysieke uitvoering kwam er ook, een paar maanden na de computerrelease.
De band staat op een laag pitje en de site is uit de lucht. Wel is er nog de Bandcamp waar je de muziek van Yesterday’s Men op alle mogelijke manieren kunt beluisteren. En de plaat staat op Spotify.
Keuze Tricky Dicky: Andrew Combs – Worried Man (2012)
Figuring Out Shit
Ik was op zoek naar een specifiek liedje op het web. Kennelijk dermate specifiek dat ik het nooit gevonden heb. Maar in deze dagendurende zoektocht kwam ik op de vreemdste sites terecht, waaronder sommigen waar ik rode oortjes van kreeg. Vraag me niet wat de zoekwoorden waren, want ik weet het niet meer.
Maar zoals tijdens elke verkenning van de oneindige reis naar muziek stuitte ik op iets onverwachts en ongekend goed: Andrew Combs. Deze Texaanse componist van americana bespeelt de gitaar en heeft een diamanten stem met een snik. Hij wordt vergeleken met grootheden als Mickey Newbury, Guy Clark en Jim Croce. Hij gebruikt dramatische teksten in zijn liedjes, omdat hij niet de bekende wegen wil bewandelen en het poëtischer vindt. Dus over vurige relaties die stranden. Soms schuurt hij tegen Bob Dylan aan, maar er zijn slechtere voorbeelden te bedenken.
Zijn 2012 (digitale) debuut album Worried Man is een schitterende plaat, afwisselend met gevoelige ballads als Too Stoned To Cry en rockers als Big Bad Love en het titelnummer. Grappig feit is dat hij dit lied in 30 minuten schreef, terwijl hyper van de cafeïnepillen. Neemt niet weg, dat ook het instrumentale gedeelte op meer dan uitstekende wijze ingevuld is; twangy gitaarwerk, lekker orgeltje en her en der een stukje steelgitaar (zonder irritant op de voorgrond te treden).
In vergelijk met de opvolger (All These Dreams uit 2015) is het album Worried Man het geheel van verhalen van een verbroken liefde, geen geld en slapend op de bank bij vrienden. ‘Figuring Shit Out’, zoals hij zelf in een interview vertelde.
I had a vision about baby holding another man
She can run, but she cannot hide,
I’m gonna find my baby, I’m gonna make things rightAnd when I find my baby
I’m gonna aim real low,
I’m gonna shoot out her ankles,
She won’t be dancing no more
Op bandcamp kun je beide juweeltjes beluisteren, maar de track Worried Man is gratis te downloaden.
Keuze Edgar Kruize: The Afghan Whigs – Lovecrimes (2012)
Majestueuze herbewerking van een Frank Ocean-track
Als er één band is die rock en soul/r&b als een bedwelmende cocktail weet te mixen, is het The Afghan Whigs. Greg Dulli en de zijnen hebben na een lange pauze in 2012 een doorstart gemaakt en daarbij was het aanvankelijk nog even een beetje het water testen of de wereld nog wel op de band zat te wachten. Zodoende werd er een oriënterende tour opgezet (die in 2012 Pinkpop aandeed) en strooide de band met wat vers opgenomen covers, die zij gratis verspreidde op internet. De eerste was in mei 2012 bijvoorbeeld een spookachtige cover van See And Don’t See, origineel van Marie Queenie Lyons uit 1970.
Nu is de manier waarop The Afghan Whigs het werk van anderen interpreteert altijd interessant te noemen. Covers vormen al sinds de vroege jaren negentig hoogtepunten in hun optredens en ook tijdens die reünietournee. Daarin werd dan ook dat See And Don’t See opgevoerd, maar ook een aangrijpend (en soms wat uit de bocht vliegend) Purple Rain als verlengd outro van hun eigen Faded. Een absoluut hoogtepunt echter, was de cover van de r&b-artiest die in 2012 door iedereen als het megatalent van de toekomst gebombardeerd werd; Frank Ocean. Hoewel die hype rond Ocean weer is gaan liggen, blijft zijn werk tof en is diens Lovecrimes een puike track waarin muzikaal hiphop en soul op pakkende wijze bijeen komen. The Afghan Whigs hebben er op hun beurt alle hiphop uitgesloopt, alle mechanische beats in de vuilnisbak gemikt en er een nieuw bedje van strijkers en gitaren onder gelegd. De gruizige stem van Dulli doet de rest, het is in één effectieve klap een volledig ander nummer geworden. Deze majestueuze ver/herbouwing ontging maar weinigen, zeker omdat het nummer met zijn langzaam aanzwellende gitaarlagen veel meer naar de keel grijpt dan het origineel. Daar de band op dat moment nog helemaal niet aan een langdurige comeback bezig was, laat staan een album, werd er niet al te zuinig mee gedaan. Ook deze majestueuze track werd in juli 2012 gewoon maar gratis weggegeven.
Keuze Eric van den Bosch: iamthemorning – Scotland (2012)
De kracht van gratis
Je zou het niet zeggen bij iemand die schrijft over ondergewaardeerde liedjes, maar ik heb niet zoveel met afzonderlijke liedjes. Ik ben een albummens, omdat ik houd van de spanningsboog en de dynamiek bij een goed album. Mijn tip voor een gratis download betreft dan ook een volledig album. De naam is ~. Inderdaad, het is er een uit de categorie min of meer onuitspreekbare namen.
De band in kwestie heb ik hier al eens eerder voorgesteld. Het Russische iamthemorning noemt hun genre chamberprog. Dat is best een logische benaming, want de band kent een melodische benadering die veel overeenkomsten heeft met klassieke kamermuziek. De band bestaat uit zangeres Marjana Semkina en pianist Gleb Kolyadin. De laatste speelt voornamelijk op een vleugel en op veel tracks zijn ook strijkers te horen. Helemaal klassiekerig is het niet, want van tijd tot tijd wordt er een flinke partij rock uit de kast getrokken.
Een van de meest opvallende tracks op ~ is Scotland. In vier minuten tijd krijg je iamthemorning in samenvatting. Het start met een klassiek aandoende pianoriedel en de ijle zang van Semkina en na een minuutje volgen strijkers, drums én gitaren die gaandeweg het volume opvoeren.
Die gratis download deed overigens zijn werk: bij de volgende EP Misery en het album Belighted kregen ze hulp van onder andere Porcupine Tree-drummer Gavin Harrison en Tori Amos-engineer Marcel van Limbeek. De laatste heeft inmiddels zelfs twee Kickstartercampagnes voor ze gerund. iamthemorning heeft bovendien intussen een contract bij het gerenommeerde proglabel Kscope. Dat is de kracht van gratis.
[polldaddy poll=9303068]