Powerpop, het is een beetje een raar genre dat zich maar moeilijk laat afkaderen. Het zijn Beatleque melodieën, maar dan met een scherp rafelrandje. Maar dan is weer niet elk poppy liedje met een luide gitaar powerpop. Om maar bij The Beatles zelf te blijven. Day Tripper? Ja, da’s powerpop. Ticket To Ride? Nee, dan weer net niet. Zo kan je ook op bandniveau doorgaan. Crowded House? Meestal niet. Daryll Ann? Meestal wel. Maar waar dan precies de grens ligt?
Als je er dan toch een muziekhistorisch kadertje omheen wil plaatsen, kom je al snel uit bij Big Star. Die band wordt door velen als de moeder aller powerpopbands gezien en vanuit hun werk kan je rechte lijntjes trekken naar enerzijds de wat hardere powerpoppers (Cheap Trick, The Knack) en anderzijds de iets meer bedeesde (Weezer, Teenage Fanclub) en terug de tijd in richting The Beatles en Badfinger.
Dus wat is powerpop? Nattevingerwerk. En met hun natte vingers wijzen de bloggers van Ondergewaardeerde Liedjes naar deze liedjes:
Keuze Peter van Cappelle: Badfinger – Baby Blue (1971)
Een sneue geschiedenis die niet beter had kunnen eindigen dan bij Breaking Bad
Naar mijn mening is Badfinger lang een ondergewaardeerde band geweest. Het is dan ook een vrij triest verhaal hoe het met die bandleden is verlopen. Terwijl hun toekomst zo rooskleurig leek te zijn toen ze eind jaren zestig getekend werden bij Apple Records (het platenlabel van The Beatles). Paul McCartney gaf ze ook nog eens een nummer cadeau waarmee ze hun eerste hit als Badfinger scoorden: Come And Get It. Een betere start voor de carrière van een band is bijna ondenkbaar.
Toch verliep het niet zo glorieus als verwacht. Ondanks dat het niet aan de kwaliteit van hun platen lag. Zonder dat de twee voornaamste bandleden Pete Ham en Tom Evans het zelf realiseerden hadden ze een wereldhit geschreven met Without You. Waarmee Harry Nilsson een jaar later een grote hit mee had. En helaas twintig jaar later ook ene Mariah Carey.
Het verhaal van hun carrière is bijna een dramaserie op zich geworden. Apple Records was na de breuk van The Beatles in een financiële crisis geraakt, waardoor hun manager Stan Polley een miljoenencontract bij Warner Bros Records tekenden voor Badfinger. Vervolgens ging hij er met miljoenen vandoor, de bandleden van Badfinger berooid en bedrogen achterlatend. Dit leidde er op 24 april 1975 ertoe dat Pete Ham een einde aan zijn leven maakte in zijn garage. Hierdoor viel de band uit elkaar.
In 1977 besloten zowel Tom Evans als Joey Molland weer een band te beginnen, maar onder druk van de platenmaatschappij werd dat weer onder de naam Badfinger gedaan. Dat resulteerde vervolgens weer in een mislukte reünie. Uiteindelijk pleegde ook Tom Evans in 1983 zelfmoord. Weinig carrières van succesvolle bands zijn zo pijnlijk en wrang geëindigd als die van Badfinger.
Het nummer Baby Blue verscheen op hun derde album ‘Straight Up’ in 1971. Pete Ham schreef het over een verbroken kortstondige relatie die hij had met een vrouw tijdens een Amerikaanse tournee, Dixie Armstrong was haar naam. De tekst gaat overduidelijk over een verbroken relatie. Maar het wrange is dat de tekst ook heel goed had kunnen gaan over het aankomende lot van de band en Pete Ham.
Dankzij de laatste aflevering van de tv serie Breaking Bad kwam het nummer 42 jaar later weer onder de aandacht. Het nummer leende zich perfect voor de finale van de serie. Alsof het op het lijf van Walter White geschreven was. Door deze aflevering werd het nummer vooral in Amerika massaal gedownload en beluisterd via Spotify. Helaas staan er op Spotify veel later ingespeelde opnames die onder de naam Badfinger erop staan, terwijl het niet echt Badfinger is. Gelukkig is de originele versie van Baby Blue op Spotify te vinden op de soundtrack van de film The Departed van Martin Scorsese, die het nummer in 2006 ook nog heeft gebruikt voor die film.
Dankzij die serie kwam Badfinger opeens weer in de belangstelling te staan. En hebben ze misschien wel eindelijk echt de erkenning gekregen die ze veertig jaar eerder eigenlijk al hadden verdiend.
Keuze Frans Kraaikamp: Big Star – Thirteen (1972)
Hier haalde R.E.M. haar powerpop-mosterd
Big Star is een unieke band. In 1972 kwam debuutplaat #1 Record uit; een albumtitel die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat: dit is een band met ambitie! Alex Chilton and Chris Bell schreven het album samen. Het album kent prachtig akoestisch gitaarwerk en mooie koortjes. Het album werd in eerste instantie geen groot succes door gebrekkige distributie. Chris Bell verliet Big Star en bouwde aan een solocarrière voordat hij in 1978 op 27 jarige leeftijd omkwam bij een noodlottig auto-ongeval. Postuum kwam in 1992 zijn plaat Chris Bell – I Am The Cosmos uit met daarop materiaal dat hij midden jaren 70 had opgenomen. Ook een album dat zeer de moeite waard is!
Een van de mooiste liedjes van Big Star is Thirteen. Rolling Stone beschrijft het als: ‘een van de mooiste muzikale vieringen van de jongvolwassenheid’. En dat is het. Luister zelf maar! Chilton zingt de mooie eerste stem. Op de achtergrond hoor je de rondzingende stem van Bell.
Won’t you let me walk you home from school?
Won’t you let me meet you at the pool?
Maybe Friday I can
Get tickets for the dance
And I’ll take you.Won’t you tell your dad, ‘Get off my back’?
Tell him what we said about ‘Paint it, Black’.
Rock ‘n Roll is here to stay
Come inside where it’s okay
And I’ll shake you.Won’t you tell me what you’re thinking of?
Would you be an outlaw for my love?
If it’s so, well, let me know
If it’s ‘no’, well, I can go
I won’t make you.
Het nummer is simpel en doeltreffend. Onnodige opsmuk is niet aanwezig. De band laat een basic en toch rijk geluid horen. Big Star is een band die veel latere bands beïnvloed heeft en toch nogsteeds zwaar ondergewaardeerd is. De band krijgt nu in ieder geval een verdiende plek in deze Powerpop blog!
Keuze Martijn Vet: The Smithereens – A Girl Like You (1989)
Niks ingewikkelds, maar je zou de brede grijns op mijn gezicht moeten zien als ik ze hoor.
De Amerikaanse Smithereens (niet te verwarren met de Nederlandse) wisten in ons land maar één radiohit te scoren, met In A Lonely Place, een duet met Suzanne Vega. Opvallend, want hoe suikerzoet dat nummer ook is, bijna al hun andere liedjes lijken mij hitgevoeliger.
De albums Especially For You (1986) en Green Thoughts (1988) staan bol van de onweerstaanbare powerpop. Niks ingewikkelds, maar je zou de brede grijns op mijn gezicht moeten zien als ik ze hoor. Toen ik die twee albums een paar jaar geleden weer eens terugluisterde, kon ik niet anders dan ze integraal naar mijn persoonlijke Arbeidsvitaminen-playlist slepen.
The Smithereens bleven het trucje nog jarenlang herhalen. Zonder succes en zonder zich noemenswaardig te ontwikkelen. Het album 11 (1989) vond ik al een stuk minder, behalve dan het openingsnummer A Girl Like You. Powerpop volgens de Powerpop-formule: herkenbare openingsriff + een drummer die precies mee gaat doen wanneer je het verwacht + subtiele samenzang + niet te moeilijk solootje. Ramen open en knallen. Het is lente!
Keuze Eric van den Bosch: Dan Reed Network – Mix It Up (1991)
Genre-overstijgende bands, daar weten platenmaatschappijen geen raad mee
Dan Reed Network is zo’n geval van ‘het had zo mooi kunnen zijn’; getalenteerde muzikanten die grenzen opzochten en ook nog iets te vertellen hadden. Maar ja, zoals in Amerika vaker gebeurt bij bands die genres overstijgen, had de platenmaatschappij geen flauw idee hoe Dan Reed Network in de markt te zetten.
Zo kon het gebeuren dat de band drie uitstekende albums maakte met goede reviews in overvloed en toch geen poot aan de grond kreeg in het thuisland. Bij het derde album, The Heat, waren ze op hun best en daarmee het meest onbegrijpelijk voor de platenmaatschappij. Mix It Up is de perfecte samenvatting van de ondergang van deze wereldband: funky rock, met samples en min of meer gerapte zang, ritmisch tot in de vezels, een pianootje dat de hele song lang meetingelt en op een bijna achteloze manier alles aanstuurt en een maatschappijkritische tekst die weinig aan de verbeelding overlaat. Dat kón ook niets worden, natuurlijk.
Maar tot op de dag van vandaag gaat mijn hart iets sneller kloppen van dit nummer…
Keuze Edgar Kruize: The Posies – Throwaway (1996)
De band die altijd in de marge is blijven doormodderen. Zó onterecht…
De rechte lijn van Big Star naar andere powerpoppers waar in het intro over wordt gesproken ligt er nergens zo dik op als bij The Posies. Want Posies-boegbeelden Jon Auer en Ken Stringfellow schoven begin jaren negentig aan bij de destijds twee nog levende Big Star leden Alex Chilton en Jody Stephens om samen met hen de band – die bij leven en welzijn nooit de waardering kreeg die ze nu hebben – levend te houden. Sinds Chiltons overlijden in 2010 houden ze samen met Stephens het vuurtje brandend.
Neemt niet weg dat Auer en Stringfellow net als Big Star ook zelf lekker in de marge door blijven modderen. Want hun band The Posies heeft tussen 1988 (hun debuut Failure) en eerste afscheid in 1998 (het ironisch getitelde Success) de stap naar een groter publiek niet weten te maken. En in de jaren dat The Posies daarna af en aan weer proberen is hun status ondanks een paar prima nieuwe albums niet veranderd.
Zonde, want ze hebben een aantal prachtige Powerpopklassiekers op hun naam staan en het was echt even goed nadenken welke te kiezen om mee te strijden in de battle. ‘Hits’ als Dream All Day, Flavour Of The Month en Everybody Is A Fucking Liar vallen af vanwege ‘iets te bekend om ondergewaardeerd te zijn’. Het prachtige Apology of het lekker voortdenderende Solar Sister dan? Ja! Of…
En zo schuift de hele discografie meerdere malen langs in huize Kruize. Op cd en lp, want Spotify negeert het oeuvre van The Posies goeddeels. Uiteindelijk gekozen voor het machtige Throwaway, vanwege het atypische karakter. De studioversie start met een overstuurde gitaarsolo. Ik kan zo snel geen ander nummer bedenken dat dit ook doet. Waarna gas terug wordt genomen en zich een uitermate depressief maar wonderschoon liedje ontvouwt van iemand die het helemaal niet meer ziet zitten. Maar wel over een prachtige melodie met piepknorrende gitaren als break en stuwende drums die de tekst kracht bijzetten.
Laten we hopen dat voor The Posies ooit dezelfde waardering als voor Big Star in het verschiet ligt. Dan is dit Throwaway ongetwijfeld een toekomstige klassieker.
Keuze Freek Janssen: Carolina Liar – Show Me What I’m Looking For (2009)
Als dan die échte climax komt… Oh boy!
Je hebt van die liedjes die van begin tot einde klinken als een brug. Daarmee bedoel ik niet dat ze over troubled water gaan, maar een brug in een liedje. Het stukje dat meestal volgt na het tweede refrein en waarin de spanning wordt opgebouwd.
Just van Radiohead heeft het, Just A Flirt van Miss Montreal ook (heeft het iets te maken met dat ene woord?). Een wonderlijke compositie: aan het eind van de eerste zin heb je het gevoel dat je al bij de brug bent. In de tweede zin weer. De derde zin weer. Eén doorlopende cliffhanger.
In Show Me What I’m Looking For is de drummer verantwoordelijk voor dezelfde climax-ervaring. Poweriger wordt pop niet. En als dan de échte climax komt, op 2:48… Oh boy!
Het kan natuurlijk zijn dat dit helemaal geen powerpop is. Ik zou het eigenlijk ook niet weten. In dat geval bied ik mijn excuses aan en bied ik als alternatief aan: Not Enough van Wes Cunningham, The Way van Fastball, Space Queen van 10 Speed of (en deze is zelfs volgens Wikipedia goed) Sink To The Bottom van Fountains Of Wayne.
[polldaddy poll=7867256]
