GoogleVan zero tot hero, en weer terug naar zero. En dat in een paar jaar tijd. Weinig bands in de jaren negentig kenden zo’n bliksemcarrière als die van Billy Corgan en zijn maten.

Een kort historisch overzicht, omdat in de verschillende bijdrages toch al genoeg geschiedenis voorbij komt: in 1991 debuteerde de band met het album Gish, dat een culthit werd, maar niet veel meer dan dat. Twee jaar later verscheen  Siamese Dream, dat gerust legendarisch genoemd mag worden. Niet eens vanwege de singles Today en Disarm, maar gewoon omdat het een mijlpaal van de jaren negentig was.

De dubbel-cd Melon Collie and the Infinite Sadness volgde weer twee jaar later. Commercieel gezien misschien nog wel een groter succes, en de band scoorde er grote hits mee als 1979 en Tonight Tonight. Daarna ging het bergafwaarts.

Na verschillende horten en stoten verscheen in 2012 nog Oceania. Frontman Corgan heeft drie nieuwe bandleden om zich heen verzameld die een kopie lijken van de originele bezetting (qua uiterlijk althans). Toch is Oceania nog best een goed album, maar het is wel duidelijk dat ze het succes van de jaren negentig nooit meer gaan evenaren.

Enfin. Genoeg om het over oneens te zijn. Wat is het meest ondergewaardeerde liedje van The Smashing Pumpkins?

Keuze Dimitri Lambermont: Siva (1991)

Het is 1991. Lang voordat Billy Corgan eng, kaal en een Zero is, is hij nog lekker psychedelisch

We schrijven 1991. Wat een jaar! Wat een muziek! Ik ben 17 jaar oud. Ik zit stoned met mijn eerste vriendinnetje naar de film The Doors te kijken in een bioscoop in Rotterdam. We zijn totaal verliefd en totale alto’s. Ik heb lang haar en het zal nooit meer zo lang zijn als in 1991…

Het is het jaar waarin er opeens, zomaar vanuit het niets, Grunge is.

Even voor de helderheid of voor wie er niet was: in 1991 komen zowel Ten, Nevermind, Badmotorfinger als Temple of the Dog uit. Dus dan heb je ze qua Grunge-pantheon wel op een rijtje. In september van 1991 zou de bom pas echt barsten. Als Nirvana voor het eerst Here we are now, entertain us de wereld in schreeuwt. Eddie Vedder springt het jaar daarna van een kraan op Pinkpop. En de wereld is nooit meer hetzelfde…

Maar we zitten dus nog net vóór dat moment.

De stilte voor de storm, maar zeker niet minder interessant. In 1991 was ik al een beetje meer alto dan metalhead aan het worden. Ik luister The Doors kapot. Lees On the Road voor het eerst. Wat een jaar. Wat een muziek. REM komt met Out of Time. Sepultura komt met Arise. Lenny Kravitz dropt Mamma Said. Cypress Hill komt met hun debuut. We horen voor het eerst van Live. De Red Hot Chilli Peppers blazen iedereen omver met Blood Sugar Sex Magik. U2 gaat een hele eigen kant op met Achtung Baby. Death brengt Human uit.

Ik bedoel maar, dan hebben we het dus nog niet eens over Grunge.

Hetzelfde vriendinnetje maakt een bandje voor me met twee albums van de Pixies. Surfer Rosa en Doolittle. Na alle metal is het wel even wennen, maar de formule zit voor de komende jaren tussen mijn oren. Hard – zacht – hard – zacht. Van dromerig naar fel rockend.

Ik koop in een opwelling de Smashing Pumpkins. Op cd-single. Volgens mij vooral vanwege het hoesje. De John Peel sessions. Ik was 17. De komende jaren zou ik in een gescheurde jeans lopen met kistjes en een houthakkershemd en de wereld haten, maar nu was ik nog een halve alto hippie.

Het nummer van die tijd is voor mij nog steeds Siva. Net voordat de grote Grunge-golf aan land komt, zweven we rond op de psychedelische rock van Smashing Pumpkins. We luisteren Siva en roken Shiva. Lang voordat Billy Corgan eng, kaal en een Zero is, is hij nog lekker psychedelisch. En heeft hij half lang haar. Hij snapt het trucje van de Pixies. Hard – zacht – hard. Dromerig. Fel rockend.

Butch Vig produceert het debuutalbum Gish van de Pumpkins en die sound staat nog jaren. Goede productie. Het knalt nog steeds ongegeneerd de speakers uit. De harde drums. De gierende solo. Die snerende zang. Het dromerige middenstuk. I just want to get there faster… En dan weer keihard terugkomen. Hard – zacht – hard – zacht. Geen idee waar het over gaat, maar wat klinkt het lekker. En de Smashing Pumpkins verfijnen deze stijl tot ze er de wereld mee veroveren.

Ik heb het cd-singletje nog steeds. Er staat een lullig clowntje op. Heel alto allemaal. Het singeltje heeft betere dagen gezien en er zitten wat scheuren in het doosje. Het duurt jaren voor ik weet wie John Peel eigenlijk is. Doet er niet toe. De liefde was na drie maanden voorbij en ik was mentaal helemaal klaar voor Nirvana.

Smells like teen spirit? Zeker weten! Lang leve 1991!

Keuze Martijn Vet: Rhinoceros (1991):

Zwanger van onheil dat mooi genoeg toch uitblijft

Leuk, zo’n charismatische frontman, maar Billy Corgan zonder de overige (oude) Pumpkins is uiteindelijk toch maar een zielig roeptoeterend mannetje. Terecht wordt in deze battle door velen de drummer geroemd. Ook in mijn bijdrage is zijn rol niet te onderschatten.

Rhinoceros, afkomstig van Pumpkins-debuut Gish, laat horen waar de band zo verschrikkelijk goed in was: de spanning maximaal opvoeren in een nummer dat vanaf de eerste seconden zwanger is van onheil. Het mooie van dit nummer is dan weer dat het echte onheil uiteindelijk uitblijft. De climax mag dan een vrij vuige gitaarsolo zijn, ondersteund, nee, gedragen door die magistrale drums, maar het echte vuurwerk, dat je vanaf minuut één toch verwacht, blijft uit.

De spanning er in houden zonder jezelf te overschreeuwen, de Smashing Pumpkins konden het. Billy Corgan zou van zijn eigen verleden moeten leren.

Keuze Jan Drijfhout: Drown (1992)

Mist eigenlijk alles wat een ‘normaal’ liedje kenmerkt

Toen ik de oproep las over een battle om het meest ondergewaardeerde liedje van The Smashing Pumpkins, hoefde ik niet lang na te denken. Hoewel in mijn ogen meer nummers dit predikaat verdienen, met name van debuut Gish en het ‘tussendoortje’ Pisces Iscariot,  had ik direct Drown in mijn hoofd.

Het is ergens in het jaar 1992 geweest toen ik met de soundtrack cd van de film Singles uit de platenzaak huiswaarts keerde. Platenzaak ja: cd-zaak vind ik nog steeds niet bekken en internet aan huis was toen nog verre van gemeengoed, laat staan downloaden. Ik zat toen zo’n beetje in de nadagen van mijn metalperiode en midden in het grunge-geweld van die tijd. En op dit zilveren schijfje genoeg van mijn gading te vinden: waaronder Alice in Chains, Mudhoney, Soundgarden, Pearl Jam (State of Love and Trust) en… Drown van The Smashing Pumpkins als afsluiter.

Laatstgenoemde nummer was tot op dat moment nog niet op een reguliere publicatie van de band zelf verschenen en het mist eigenlijk alles wat een ‘normaal’ liedje kenmerkt: het klassieke couplet-refrein opbouw, middenstuk, begrijpelijke songtekst (Billy Corgan niet vreemd) en een behapbare songlengte. Maar wat was ik ondersteboven toen ik dit nummerr voor de eerste keer gehoord had! Tot ongeveer 4:15 kabbelt het liedje relatief rustig voort, wat rustiger passages afgewisseld met wat steviger stukken met korte gitaarsoli, het ingetogen zingen van Billy Corgan afgewisseld met het hem kenmerkende hoge ‘krijsen’, maar daarna begint het voor mij pas: het op een basis van constant voortstuwende bas en drums langzaam toewerken naar de grande finale van het aanzwellende schelle gitaargeluid/feedback, wat uiteindelijk als in een draaikolk je speakers wordt ingezogen. Wat een zindering! Wat een apotheose! Een die voor ook mij het beste werkt als het nummer op een lekker hoog volume gedraaid wordt. Dit laatste wil ik jullie dan ook van harte aanbevelen: play it loud!

Ik heb The Smashing Pumpkins verschillende keren mogen aanschouwen, maar in mijn herinnering heb ik ze dit nummer maar een keer live horen spelen (Pinkpop 1994), en helaas niet de versie zoals op de plaat.

Mede daarom voor mij het meest ondergewaardeerde nummer.

P.S. de verzamelaar Singles was voor mij aanleiding om ook de film te gaan bekijken. Deze geeft een mooi tijdsbeeld van de hoogtijdagen van de grunge. Geen cinematografisch hoogstandje, maar mede door de muziek, de cameo’s van verschillende grungers én de fraaie verschijning van Bridget Fonda de moeite van het bekijken waard.

Keuze Robert Arnold: Soma (1993)

Zelfs het gekweel van Billy Corgan is niet storend

Het begon ooit met Drown van de soundtrack van de film Singles. De film was niet zo interessant, de soundtrack des te meer (Pearl Jam, Soundgarden, Alice in Chains, Screaming Trees, Mudhoney etc). Drown was het laatste nummer en mijn favoriete van dit album (ondanks State of Love and Trust), vanwege de dynamiek en het gepiep en gekraak van de Pumpkins. Daarna raakte ik, in ieder geval tot en met Adore, verknocht aan de muziek van de Smashing Pumpkins. Siamese Dream hoort voor mij bij de beste albums ooit gemaakt, deze plaat weet mij van begin tot eind te boeien en ik heb hem denk ik al wel duizenden keren beluisterd. Absoluut hoogtepunt is voor mij het nummer Soma. Misschien  moet ik zeggen middelpunt, want Soma was het laatste liedje van kant A van het tapeje en stond zelfs niet geheel op tape (ik miste de laatste paar seconden). Daarom verzon ik zelf hele epische einden aan het liedje en viel het eigenlijke einde me zelfs een beetje tegen (Ik had hetzelfde met Faith No More’s Crack Hitler).

Soma zou eigenlijk eerst Coma heten en gaat over de scheiding van Billy Corgan. Soma is een drug uit het boek New Brave World en volgens Billy is een relatie net als drugs: it slowly puts you to sleep, it soothes you, and gives you the illusion of sureness and security. Dus. De dynamiek (zacht-hard-zacht), de gitaarsolo’s, de melodie zijn fantastisch en het gekweel (zang kun je het niet noemen) van Billy is totaal niet storend. Van de allereerste keren dat ik het hoorde tot vandaag de dag is het mijn favoriete Pumpkins liedje.

Ik kies hierbij voor een live-clipje van Soma, opdat wij de grootsheid van de Pumpkins herinneren. Een band die volgens mij in zijn geheel ondergewaardeerd wordt. The Smashing Pumpkins waren niet stoer (verre van dat), maar de muziek was en is keigoed.

Keuze Freek Janssen: Geek U.S.A. (1993)

Of eigenlijk gewoon een ode aan drummer Jimmy Chamberlin

Ik kon drie kanten op met mijn keuze. Ik had iets kunnen kiezen van het nieuwste album Oceania. Het kreeg (terecht) best aardige recensies kreeg, maar de aandacht was van korte duur. Met name het prachtige My Love is Winter had mijn voorkeur kunnen wegdragen.

Maar toch, ze hebben echt wel betere nummers gemaakt dan dat.

Als je me vraagt welk nummer nu echt het meest ondergewaardeerd is, dan twijfel ik tussen de klassiekers Soma (waar ik eerder ook over geblogd heb) en Mayonaise van Siamese Dreams en de Fleetwood Mac-cover Landslide.

Maar gelukkig kiest Robert al iets uit deze hoek.

Nee, als er iets ondergewaardeerd is aan de Pumpkins, dan is het geen liedje, maar een bandlid. Zoals altijd gaat alle aandacht uit naar de voorman. Ook Billy Corgan is het middelpunt van de belangstelling van de media. Onterecht, in my humble opinion.

Wel eens op de drumpartijen van de Pumpkins gelet? Damn, wat kan die Jimmy Chamberlin rake klappen uitdelen! Lees maar eens de scherpe analyse van I Am One (de openingstrack van Gish) van Niels Aalberts op zijn blog Eerste Hulp Bij Plaatopnames. Zo zijn er nog veel meer: liedjes die om de drumpartij heen lijken te zijn geschreven, in plaats van andersom (Quiet,  Tales of a Scorched Earth, Cherub Rock).

Geek U.S.A. is niet mijn favoriete track van de Pumpkins. Maar het is wel het beste bewijs van de kwaliteiten van Chamberlin. Zijn raggende drumpartij in de eerste twee coupletten zijn al magistraal, maar de drumbreak op 4:15 minuten is altijd al mijn favoriete Pumpkins-fragment ooit geweest.

Vroeger, op de fiets naar de middelbare school. Veel mensen zullen zich destijds hebben afgevraagd waarom die jongen met die walkman opeens zat te grijzen. Dat was te danken aan die fantastische drumbreak van een van de meest ondergewaardeerde drummers ter wereld.

Geek USA from Aural Temptations on Vimeo.

Deze jongen komt trouwens een heel eind in de buurt, met zijn versie van de drumpartij van Geek U.S.A.

Keuze Ton van Hoof: Silverfuck (1993)

De signature song van The Smashing Pumpkins

Het briljante Siamese dreams is al tien tracks verstreken als het hoogtepunt je te verwachten staat: Silverfuck.

Een track die alle perfecte ingrediënten voor mij samensmelt als een gerecht in een tweesterrenrestaurant:

  • Een vernijnig intro waarin je invloeden hoort van Dinosaur Jr
  • Tegendraadse drums van Jimmy Chamberlin
  • Gitaarerupties die het beste van Sonic Youth zelfs naar de troon steken
  • Op onconventionele abrupte wijze een rustpunt na 3.00 minuten waar de bas van D’Arcy Wretzky en de stem van Billy Corgan nagenoeg centraal
  • Een acapella fragment waar Billy Corgan op zijn kalmste wijze bang bang you’re dead, a hole in your head zegt
  • Waarna de track weer excelleert met over de top gitaren, om te verzanden in een apotheose van noise, één van de handelsmerken van producer Butch Vig

Een track die zo compleet is als Silverfuck, hebben de Smashing Pumpkins niet meer gemaakt. Daarom is voor mij Silverfuck de signature song van The Smashing Pumpkins.

Keuze Arno Buurman: Bullet With Butterfly Wings (1995)

Eerste single van hun legendarische album en toch ondergewaardeerd

Mellon Collie and the Infinite Sadness is commercieel het meest succesvolle album van de Pumpkins. Mij persoonlijk viel het (in vergelijking met Siamese Dream) nogal tegen. De interne conflicten druipen er iets teveel vanaf en het album lijkt continu te hinken op meerdere gedachten. Als je het mij vraagt was Mellon Collie in retrospect het begin van het einde of het einde van het begin, zo je wilt.

Toch staat er een aantal pareltjes op dat album. Zoals Thirty-ThreeZero en Bullet With Butterfly Wings. Dat laatste nummer is wat mij betreft een soort anthem (of misschien wel requiem) van de Pumpkins. Billy Corgan die zijn hele ziel en zaligheid (lees: depressie) in het album heeft gestoken, maandenlang praktisch in de studio heeft gewoond en bijna alle instrumenten zelf heeft ingespeeld schreeuwt in dit nummer uit dat ondanks dat hij zich nog steeds een ‘rat in a cage voelt’ (eigen interpretatie). Typisch!

Bullet With Butterfly Wings werd de eerste singel van Mellon Collie en werd in de Verenigde Staten zelfs goud. In Nederland is het ook zeker zes keer gedraaid op een mainstream radiostation, dus one may argue of het echt ondergewaardeerd is. Mijn mening is, dat als de grootste waardering die je song krijgt is dat iedereen in Tivoli opveert als het in de pauze tussen Support act (daar heb je die band weer…) en een willekeurig hoofdprogramma met een gedrukt volume wordt gespeeld, je iets heel moois hebt gemaakt, maar dat het er niet helemaal is uitgekomen!

Maar gelukkig kan dat alsnog, via dit platform: dus kiest allen Bullet With Butterfly Wings!

Keuze Dorien de Boef: The Aeroplane Flies High (1996)

‘Dit wordt nog ooit klassieke muziek, mama’

In1996 brachten The Smashing Pumpkins een cd-box uit genaamd The Aeroplane Flies High. Een prachtig hebbedingetje, met mooi artwork (een exclusief boekje met foto’s, tekst en songteksten). En natuurlijk heel veel muziek. Maar liefst 33 nummers, waarvan er 5 als single van het dubbel-album ‘Mellon Collie and the Infinite Sadness’ kwamen. Iedere cd bevatte één van die singles aangevuld met andere nummers.

De band was in die tijd óf net op hun hoogtepunt óf er net overheen. Billy Corgan leek wel nummers uit te poepen, zoveel materiaal was er. Corgan dirigeerde de band, dat is algemeen bekend. Het merendeel van het werk van de Pumpkins is volledig van zijn hand. En allemaal met dezelfde ingrediënten: dromerige, wat verstoorde, donkere teksten, een muur van gitaren, melodie, zacht, opbouw, knallen. Fluisteren, praten, zingen, schreeuwen, janken.

Het titelnummer van de boxset is voor mij het ultieme SP-nummer. Nog steeds draai ik stiekem m’n hoofd eerst naar links en dan naar rechts als het voorbij komt wanneer ik onderweg ben met de trein. En ik kijk glimlachend met een schuin hoofd naar boven, naar de lucht, als Billy Corgan zegt:

It requires an ability to judge distance
The aeroplane flies high…turns left, looks right

Het begint allemaal met een paar gitaarakkoorden, die Corgan begeleiden terwijl hij het verhaal vertelt. Al snel is daar de bekende muur van geluid, van God mag weten hoeveel gitaren die over elkaar heen zijn opgenomen. Ik zei altijd tegen m’n moeder, als die weer eens wanhopig vroeg: ‘Hoe kún je daar nou naar luisteren?’, ‘Mama, daar moet je doorhéén luisteren. Echt, dit is later klassieke muziek.’ (*grinnik*)

Corgan schreeuwt het uit, jánkt bijna als hij zingt:

I’m disconnected by your smile
Disconnect a million miles
And what you promised me
I hope will set you free
I’m disconnected by your smile

De muur van geluid wordt opgevolgd door een rustig stuk, waarna weer een nieuwe opbouw en uitbarsting van opzwepende drums en herkenbare rifs en zang. En zo maar door. Het nummer duurt ruim 8 minuten en eindigt ingetogen met:

And in the heart I know you’re there
And in my heart I know you care
And in my heart I know you’re gone

Want natuurlijk is het een getergd liefdesliedje.
Hear for yourself. Geniet, geniet, geniet.

Smashing Pumpkins – Aeroplane Flies High from Martin Holtz on Vimeo.

Keuze Victor Romijn: Tear (1998)

Een melancholisch nummer dat een jonge jongen confronteert met sterfelijkheid

De Smashing Pumpkins hadden net hun Magnum Opus afgeleverd, Mellon Collie was een succes op commercieel en artistiek vlak en ze konden op hun lauweren gaan rusten. Van de royalties van 1979 en Tonight, Tonight konden ze riant gaan leven.
En dan, een tour en een paar jaar later verrassen ze vijand maar vooral vriend met het bijzonder donkere album Adore. Twee redelijk radiovriendelijke hitjes doen het nog goed, maar de rest van het album is bijzonder apart te noemen. Een optreden op Pinkpop met een dubbele percussieset oogst weinig lof.
Zelf zat ik ten tijde van Adore midden in mijn puberteit en kon ik mezelf heerlijk onderdompelen in de muziek van Billy Corgan en consorten. Want de muziek die op Adore staat is mooi. Op het melancholische af. Prachtige pianostukken, bijzondere orkestarrangementen. Uitschieters in positieve zin zijn hierin For Martha, het ruim acht minuten durende topstuk van Adore, en Tear. Als ondergewaardeerd Pumpkins-nummer gaat mijn voorkeur uit naar de laatste.
Tear opent met een prachtige viool-hook. Een mineur-akkoord, dat hoor je meteen. Billy zingt heel slepend, of citeert bijna, want zingen kun je het soms nauwelijks noemen. Zijn klaagzang, want dat is het, neemt je mee op sleeptouw in het verhaal van iemand die verongelukt. En die associatie brengt het bij mij ook teweeg: Ik luisterde het nummer veel nadat op de middelbare school mijn Nederlands docent overleed tijdens een onschuldig potje basketbal. Voor mij is Tear dus een melancholisch nummer dat een jonge jongen confronteert met sterfelijkheid. Zo voelde het en zo voelt het nog steeds. Het Magnum Opus van de Pumpkins was voor mij niet Mellon Collie, maar juist Adore.

Keuze Gert van Harskamp: Ava Adore (1998)

Het ultieme liefdesliedje

Dat de Smashing Pumpkins een van de meest schizofrene bands is uit de jaren negentig, staat buiten kijf. Waar grunge op kisten en in ruiten overhemd hoogtij vierde, wisten de frêle bandleden van de Smashing Pumpkins die muziekstijl nog redelijk te ontwijken door tijdens optredens keiharde rock af te wisselen met zoetsappig.

Toonbeeld van Smashing Pumpkins schizofrenie is wel het album Adore uit 1998, net nadat de drummer Jimmy Chamberlin uit de band was gestapt. Een drumcomputer moest de weergaloze slagwerker doen vergeten. En dat lukte zelfs zo goed dat de tournee van Adore is bekroond met een MTV Award van beste live-optredens.

Maar nooit is het album geroemd omdat het misschien wel het meest ultieme liefdesliedje herbergt sinds decennia, Ava Adore. Dat nummer laat horen dat een echtpaar zo met elkaar vergroeid kan worden, dat negatieve en positieve emoties helemaal in elkaar vallen. De man is niet meer in staat om op een positieve manier zijn liefde te betuigen, want misschien is dat wel een teken van zwakte. You will always be my whore, you’ll be a lover in my bed and a gun to my head, zingt hij vol overgave voor zijn liefje. En heel zelfvoldaan denkt hij haar na al die jaren nog steeds naar zijn hand te kunnen zetten, I will pull your crooked theeth, you’ll be perfect just like me.

Ava Adore beschrijft de diepe liefde voor de partner in een relatie die al vele jaren duurt. Alleen zijn dan de zoenen niet zoet, maar is het In you I feel dirty, we must never be apart. Het gothic sfeertje van de clip geeft aan dat het gevoel voor elkaar misschien niet meer steriel, maar wel absoluut is. Tot de dood erop volgt.

Keuze Stefan Koopmanschap: Pug (1998)

Niet alles na Mellon Collie is rotzooi

The Smashing Pumpkins is zo’n band die twee legendarische albums heeft afgeleverd, en daarna een beetje in de vergetelheid is geraakt. Het is het schoolvoorbeeld van nooit meer iets beters kunnen afleveren dan dat die twee grote albums.

Of toch niet? Als je wat dieper duikt in de albums na Mellon Collie and the Infinite Sadness dan kom je wel degelijk pareltjes tegen. En ja, ik ben het ermee eens dat geen enkel album na ‘Mellon Collie’ ooit meer als geheel de verwachtingen heeft waar kunnen maken die hét hitalbum teweeg had gebracht, maar als je niet luistert, dan kom je de pareltjes ook niet tegen.

Het is het album na ‘Mellon Collie’ die al meteen zo’n pareltje teweeg brengt. Veel mensen vonden het album wat té emo, of vonden dat er te veel electronica in het album werd gebruikt. Het verschil in geluid werd veroorzaakt door het vertrek van de drummer, maar volgens Billy Corgan was Adore het album dat duidelijk liet zien dat de band uit elkaar viel. Persoonlijk vond ik het nieuwe geluid wel verfrissend, maar kon je in bijna ieder nummer ook nog wel duidelijk die Pumpkins-stijl herkennen.

Van Adore steekt wat mij betreft Pug met kop en schouders uit boven de rest. De combinatie van de van de electronische beats, de gitaar, het stemgeluid van Corgan en de opbouw van het nummer doet mij zelfs nu nog genieten van het nummer. Te veel Pumpkins-fans doen alles na ‘Mellon Collie’ af als rotzooi. Wat mij betreft bewijst Pug dat dat lang niet altijd het geval is.

Keuze Edgar Kruize: I Of The Mourning (2000)

Zo leuk staan praten met Jimmy Chamberlin; vragen om een handtekening zou dat verpest hebben

Smashing Pumpkins viel mij persoonlijk het eerst op met het machtige Drown, dat de soundtrack van film Singles afsluit. De track vaagt in één klap al het voorgaande muzikaal volledig van de kaart. En die uiterst puike verzameling muziek is in het geheel niet mis! Direct fan.

Veel concerten gezien. Hele goede, maar ook abominabel slechte. Dat was het mooie met die band, het kon alle kanten op. Voor de in no-time uitverkochte show in De Melkweg in 1995 had ik geen kaartje. Toch naar Amsterdam, de hoop op de zwarte markt gevestigd. Ik kom bij toeval vrijwel tegelijk aan met Billy Corgan, James Iha en D’Arcy. Als de wiedeweerga mijn schrijfblok uit mijn tas gevist. Corgan zet een mooie, van D’Arcy een maar half gelukte (rotbalpen!) en Iha een onleesbare handtekening.

Daar het voor De Melkweg vol loopt met andere hoopvol om kaartjes bedelende types, beproef ik mijn geluk op het Leidseplein. Daar loopt drummer Jimmy Chamberlin op zijn dooie gemakkie voorbij. Vriendelijke man, leuk staan praten. Vervolgens dat schrijfbok met slechts één ontbrekende krabbel onder de neus te drukken of om een gastenlijstplekje leuren, zou het moment verpest hebben. Niet gedaan dus.

Die specifieke show (kwam uiteindelijk wel binnen, lang verhaal) was ter promotie van het destijds als meesterwerk binnengehaalde Mellon Collie and the Infinite Sadness. Inmiddels klinkt dat album – ondanks enkele uitmuntende tracks – behoorlijk gedateerd. Uitgerekend het album dat door velen als ‘mislukking’ werd bestempeld, is er eentje dat anno 2013 nog steeds fris en opwindend klinkt. Machina:The Machines of God uit 2000 is een conceptalbum en wellicht daarom werd het snel verworpen door het grote publiek.

Lees de teksten van de nummers eens goed. Het kan niet anders dan dat het hele uiteenvallen van de band volgend op Machina: The Machines of God en het jaren later weer een doorstart maken een geplande actie moet zijn. Het album bevat enkele fantastische nummers. De dwars door je ziel snijdende opener The Everlasting Gaze, waarin Corgan krijst als een speenvarken en de gitaarpartijen je oorschelpen aan flarden scheuren blijft binnenkomen als een mokerslag.

Stand Inside Your Love is wellicht het allermooiste liefdesliedje ooit geschreven, of het nu voor een levend persoon is of gezongen wordt richting een hogere macht. De continue dialoog met God is naast de ‘uiteenvallen van een band’ verhaallijn een andere rode draad op het album. Deze komt ook mooi naar voren in het nummer dat wellicht de beste Pumpkins track ooit is. I Of The Mourning.

Het gekke is dat het nummer best vervelend begint. Zo’n track die je uit een reflex zou doorzappen omdat ‘ie begint met een clichézinnetje over de radio die een favoriet liedje speelt. Pffff… Hoe veel bands hebben niet zo’n liedje? Wie echter blijft hangen, wordt onherroepelijk meegezogen in de beelden die worden geschetst. Een man die de brieven van een ontvallen dierbare terugleest. En vervolgens in al zijn eenzaamheid de dialoog aangaat met de stem die uit de radio komt.

Het gekke is dat dertien jaar na de release nog steeds de vinger er niet op te leggen is wat nu exact het moment is dat je als luisteraar om gaat. Zijn het die twee wat raar maar tegelijk helemaal raak geplaatste drumtikjes en de volgende roffel na anderhalve minuut? Is het de gitaarsolo die er op volgt? Is het de rake zinsnede my tears upon the faded ink dat in al zijn eenvoud een heel spectrum aan emoties oproept? Is het de alsmaar aanzwellende muzikale draaikolk vol donker dreigende drumpartijen en gierende gitaren die met de tempoversnellingen tegen het einde meekomt?

Geen idee, maar ondanks het alles behalve opzienbarende begin van de track, zuigt I Of The Mourning me keer op keer mee en heb ik bij elke luisterbeurt tegen het einde weer pijn in de buik als Corgan what is it you want to change!? brult.

https://youtu.be/Pn4xxA3Mj8I

[polldaddy poll=6814583]

7 comments

  1. Drown en Snail,zijn mijn toppers maar de ultieme Pumpkin song voor mij is toch echt Porcelina,en zoals het hoort PLAY IT LOUD!!!
    Helaas te laat met inzenden!!!

  2. Twijfel alom hier. Soma of Mayonaise? Uiteindelijk voor Mayonaise gekozen vanwege de intro en de mooie opbouw. En natuurlijk de jeugdherinneringen! Morgen zou de keus misschien wel op Soma gevallen zijn. Verbazingwekkend dat deze nummers ondergesneeuwd zijn door het met catchy Today en de tearjerker Disarm.

  3. Mijn Pumpkins toppers:
    – Soma: alleen al voor de dromerige gitaar intro;
    – Hummer: met de mooiste outro solo ever;
    – Porcelina: de meest complete Pumpkins song. Wat mij betreft hun Stairway to Heaven. Goede opbouw.

  4. Mayonaise blijft voor mij altijd het mooiste SP nummer. Ik denk niet dat dat zal veranderen.

    Here Is No Why, Galapogos en Soma hebben ook wel een speciaal plekje.
    Set the Ray to Jerry vind ik ook wat ondergewaardeerd.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.