The Battle: Kinderen voor Kinderen

Als tien volwassenen de moeite nemen om hun favoriete liedje te verdedigen, dan doe je iets goed als kindermuziekinstituut. Enigszins onverwacht liep het meteen storm na de oproep van Ilona de Bok voor een Kinderen voor Kinderen Battle. Allemaal serieuze muziekliefhebbers met een zwak voor dat éne KvK-liedje.

Kinderen voor Kinderen ging van start in 1980 en scoorde niet lang na het uitkomen van het eerste album de eerste hit: Waanzinnig Gedroomd werd opgepikt door Frits Spits en haalde ineens de top tien. Je zou het misschien niet denken, maar dat is ze daarna nooit meer gelukt: alleen Meidengroep uit 1983 kwam in de buurt (11e plek in de hitlijst). Zelfs Onbewoond Eiland, wat toch gevoelsmatig een van de grootste hits was, kwam niet verder dan 33.

Natuurlijk is Kinderen voor Kinderen niet meer wat het is geweest. Als je kijkt naar de noteringen van de albums in de hitlijsten, is het duidelijk: na 1994 is er de klad in gekomen. Het zal dan ook niet verbazen dat de meeste liedjes die door onze bloggers worden verdedigd van voor die tijd stammen.

Het zou overigens ook aan hun leeftijd kunnen liggen.

Keuze Thomas van Vliet: Vakantieliefde (1987)

Twaalf en alleen met een Fransoos in een espressobar (waar waren haar ouders eigenlijk)?

Laat ik eerst twee dingen uit de wereld helpen:

1. Ik heb zelf nooit zo’n extreme vakantieliefde gekend als die Sigrid van den Bogaard bezingt
2. Ja, ook ík wilde zó graag in het Kinderen voor Kinderen-koor, maar als zovelen woonde ik te ver weg (lees: niet in het Gooi)

Maar Kinderen voor Kinderen 8, uit 1987, die stond bij mij op m’n kamertje en ik draaide ‘m váák. En ook al kende ik het gevoel van de vakantieliefde niet (wat wil je, ik was toen drie jaar oud), het liedje blijft me bij.

Wat doet een meisje van nog geen 12 jaar oud in haar eentje met een Fransoos die ze niet kan verstaan in een espressobar? Wat dachten haar ouders! Laten we het er op houden dat het de wilde jaren ’80 waren. De lucht was nog schoon en de gulden van hout. Op dat heerlijke witte strand kocht Jean-Pierre nog in peseta’s of lires een drankje voor haar en kijken we naar de clip, dan ging het Jean-Pierre het vooral om haar innerlijk (of hij moest heel erg houden van te grote flamencojurken en de halve Keukenhof in heur haar).

Boven alles bleef de muziek me al die jaren bij. Vooral de schitterende akkoordenwisselingen in het refrein. Ze spreken boekdelen. Want Jean-Pierre, Je t’aime.. Jean-Pierre, Je t’aime! Hoop, verdriet, geluk en gemis, alle emoties komen in die simpele woorden aan bod.

Ik heb me altijd afgevraagd wat er van de liefde gekomen is. Schrok Jean-Pierre zich een hoedje van de woorden, voelde hij hetzelfde voor haar als zij voor hem? Sigrid twijfelt niet. Want Jean-Pierre zette zeven kruisjes bij zijn naam. Hij is dus heus op haar. Want kruisjes dat zijn kussen.

Keuze Dorien de Boef: Makeup (1986)

Wat waren ze mooi die meiden, vooral die ene

1986. Zo rond Sinterklaas. Tenminste, dat herinner ik me zo. Traditioneel zat er op één van de schoenzet-ochtenden een cassettebandje van Kinderen voor Kinderen in m’n schoen. Dat was eigenlijk het enige cadeautje dat ik écht wilde. Ik was blij.

Negen was ik en mama’s make up (en haar schoenen!) waren mijn speelgoed. Het kan dan ook geen toeval zijn geweest dat dit nummer op het zevende album van het koor uit Hilversum stond.

Wat waren ze mooi die meiden, vooral die ene. En zo volwassen ook. Het mooiste stukje vond ik altijd het koortje (‘eye-shadow rouge mascara’). Het verbaast me ook niets dat ik het hele nummer nog zonder moeite woord voor woord kan mee zingen. Ik wilde erbij en ik oefende hard en veel. (Zangles nam ik nooit en gek genoeg zeiden m’n ouders nooit dat ik bij een koor moest. Er werd altijd gezegd dat ik niet de goede R had. Ha!)

Dit is zonder enige twijfel het ultieme Kinderen voor Kinderen-nummer voor alle meisjes van alle leeftijden. Ik weet het nu – bijna 30 jaar later – zeker. Te groot voor het tafellaken, te klein voor het servet. Of zoiets.

Keuze Bas van Sambeek: Bang Voor De bal (1991)

Sterk herkenbare psychologische inhoud. En gewoon een swingend deuntje

Kinderen voor Kinderen is voor mij géén jeugdsentiment. Mijn zusjes hielden van Kinderen voor Kinderen, dus ik had er een pesthekel aan. Wanneer de tune startte, was ik weg. Toch hebben zich een paar nummers mijn geheugen genesteld. Naast De Kerstezel heeft Bang voor de Bal een speciaal plekje. Ik was niet bang voor de bal, ofzo. Laten we het er op houden dat ik veel respect had voor de bal.

Toen ik zeven werd, ging ik om onbegrijpelijke redenen op handbal. Bij handbal wordt je aangeleerd om de bal te mikken op de neus van je teamgenoot. Dat klinkt wreed, maar op de een of andere manier heb je het vangen dan snel onder de knie. Mijn ‘respect’ is daar snel een wederzijds respect geworden. Hoewel ik sindsdien behoorlijk bekwaam met de bal ben geworden, snap ik Bang voor de bal nog steeds. Zo’n ding op snelheid naar je kop krijgen is gewoon klote. En het helpt niet als je daar keihard op afgerekend wordt.

En naast de sterk herkenbare psychologische inhoud is het gewoon een swingend deuntje dat ook goed zou passen onder een volwassen jaren ’80 nummer.

Keuze Maud Geerbex: Drummer Worden (1982)

Energiek en rebels in mijn herinnering, maar achteraf best braafjes

Nee hoor, ik had als kind niet de ambitie om drummer te worden – ik wist toen al dat er weinig muzikaals in mij schuilt en ik beter mijn aandacht kon richten op andere zaken. Maar in mijn herinnering was dit lied energiek en rebels en ja, er zat natuurlijk toen al een kleine rebel in mij verscholen (ook al oefende ik stiekem de Gooise ‘r’ om ook ooit in Kinderen voor Kinderen te mogen zingen. Best ambitieus als je in Limburg woont).

Pas nu ik het nummer terugluister en bekijk op YouTube valt me op dat zanger Wim wel erg keurrrrig sprrrreekt en ook iets te braafjes op de toms slaat voor een jongetje dat z’n moeder gek wil maken met gedrum. Die verbeten blik in z’n oogjes bevalt me dan wel weer.

Al heeft Wim geen passie voor drummen in me kunnen opwekken, hij heeft toch de kiem gelegd voor iets moois. Ik ben bijna 30 jaar later mooi wel getrouwd met een drummer. En ik hou nog steeds erg van liedjes over drummers. Bijvoorbeeld deze van Wilco.

Keuze Jorien Hanemaaijer: Droeverig Gevoel (1989)

Jarenlang denken dat ‘droeverig’ een woord is – en ook begrijpen hoe dat voelt

Eigenlijk is het hele Kinderen voor Kinderen oeuvre ondergewaardeerd. Met uitzondering van enkele nummers die in de Top 2000 terug te vinden zijn of na de nodige alcoholische versnaperingen op een sneu feestje ter gehore worden gebracht. Toegegeven, ik ben fan van Kinderen voor Kinderen. Het voert me terug naar een vrij probleemloze jeugd, het zijn de enige songteksten die ik probleemloos meezing, maar bovenal: het maakt me gewoonweg blij. Behalve mijn favoriet, Droeverig gevoel. Een liedje uit 1989 dat ik ondanks mijn zes levensjaren dondersgoed begreep. De kracht van Kinderen voor Kinderen zit ‘m daar ook in; het geeft kinderen (en stiekem ook generatie Y) herkenning over emoties van en gebeurtenissen in het leven. Door naast vooral simpele ‘problemen’ (‘kom eet je bie ba boe ba bord nu leeg’) ook de diepgang van het leven door en voor kinderen podium te geven. Denk aan De lek, Mama is morgen van mij en Droeverig gevoel.

Ik heb jarenlang gedacht dat ‘droeverig’ ook daadwerkelijk een woord was, omdat ik precies begreep (en begrijp) hoe dat voelt. En ik dus niet kan beschrijven hoe ‘droeverig’ dan voelt, want daar is geen woord voor! Ik hou het op een combinatie tussen melancholie en een bepaalde treurigheid die je plotseling overvalt. Met een vleugje nostalgie. Maar dan iets depressiever. Hoewel dat weer wat zwaar klinkt. Snap je?

Ach, ik weet zelf niet eens wat ik bedoel…

Keuze Jasper Smit: De Lek (1986)

Een perfecte tekst, op dat éne woord na

Okee, voor de duidelijkheid: ik WEET dat Kinderen voor Kinderen wordt gezongen door Goois Oilily-tuig. En ik weet ook dat bij het horen van al die Marie-Louises en Roderikken bijna iedereen zin heeft om met een voRk zijn/haar vooRhuid te dooRboRen.

MAAR: Kinderen voor Kinderen-liedjes worden altijd al geschreven door de beste liedjesschrijvers van Nederland, vaak uit de kleinkunst. Ivo de Wijs, Harry Bannink, Willem Wilmink, Hans Dorrestijn en Franz Ehlhart schreven er allemaal voor. En de liedjes van Tonny Eyk sla je gewoon over.

Jan Boerstoel, één van de grote bijna-vergeten helden uit de kleinkunst, schreef bijna uitsluitend snoeigoede liedjes, en één van zijn beste teksten schreef hij voor Kinderen voor Kinderen: De Lek. En eigenlijk hoef je alleen het eerste couplet (hardop) te lezen om te zien hoe goed Boerstoel eigenlijk is:

Vroeger, vorig jaar nog,
ging ik met mijn vader samen
dikwijls fietsen langs de Lek,
over hele smalle dijken,
waar je altijd uit moest kijken,
want er reden ook wel auto’s en die scheurden als een gek
en soms zaten wij te rusten op een hek.
Zo met achter ons de koeien,
en voor onze neus de schepen
en we zeiden niets omdat we
dan elkaar zo goed begrepen
en mijn vader nam zo af en toe een trek,
Want mijn vader rookte altijd zware shag.

Boerstoel maakt het zichzelf gruwelijk moeilijk in deze tekst. Ten eerste met het rijmschema: Lek, gek, hek, trek, sjek (en in het volgende couplet: wacht, bracht, dacht, macht, nacht). Ten tweede met de lengte van de regels: die zijn allemaal verschillend, en ook dat houdt meneer stug drie coupletten vol.

Kijk, dat is op zichzelf niet knap. Iedereen kan het zichzelf moeilijk maken met de vorm. Maar ik wed dat je tot nu toe nooit had gezien hoe ingenieus het in elkaar zit. En dat is expres. Boerstoel laat de vorm nooit in de weg staan van de inhoud: zijn teksten rijmen nooit alleen om te rijmen, en hij sjoemelt bijna nooit met lettergrepen om elke regel vol te krijgen.

De méést gelezen en óvergewaardeerde dichter van Nederland doet dat wel altijd, en daarom mijd ik zijn dichtbundels als de IKEA in Venlo. Typisch voorbeeld:

De Sint die geeft jou deze avond mooie nieuwe sokken
Je hebt ze heel hard nodig dus ga nu niet zitten mokken
(5 dec, 2007)

Het is mij een raadsel waarom heel Nederland de ‘gedichten’ van deze prutser elk jaar hardop aan elkaar voorleest. Niet alleen is hier overduidelijk een rijmwoordenboek aan te pas gekomen, maar ook zijn meer dan de helft van de woorden in elke regel pure vulling. Als je al het overbodige uit bovenstaande regels verwijderd, knapt het al op:

Jij krijgt sokken
Niet mokken

Kijk, nu gaat het ergens over. Goed, terug naar De Lek.

De tekst is bijna perfect. Bijna.

Alleen in het laatste couplet gebruikt Boerstoel een mal rijmwoord. Ik stel me voor dat hij dagen heeft zitten puzzelen maar er echt niet uitkwam:

Bijna elke dag nog
moet ik aan mijn vader denken
en dan tel ik gauw tot tien,
doe me best me in te houën
en m’n tranen weg te douwen
want ik vind het kinderachtig als ze me verdrietig zien
maar soms merk ik al bij zeven dat ik grien.

‘Grien’. Jammer.

Keuze Annebeth Lasseur: Mama Is Morgen Van Mij (1995)

Je niet laten opjagen door Cor Bakker: dit is háár nummer, háár klacht, háár moeder

Meestal blijf ik aan een liedje hangen vanwege de tekst. Dat geldt ook voor de andere Kinderen voor Kinderen liedjes die in aanmerking komen voor deze blog. Maar dit nummer is ‘hors catégorie’. Buiten het boekje. IJzersterk.

In de eerste zin al wringen de klanken zich dwars door de tekst heen. Ik zei: je denkt misschien dat jij de enige bent, vergeet het maar – in de eerste lettergreep van ‘enige’ zit al zo’n hook die je gelijk omlegt. Wat een stem. Van die trage halen die vertragen en – goedbeschouwd – vals zijn. Dit is geen Gooise kinder-glazuur, dit is blues, dit is pure pijn. En zoals blues betaamd, hoeft de tekst niet eloquent, niet grappig, ook niet per ongeluk, niet mooier gemaakt. Wat is er mis? Dáar zing je over. En het dan menen. Dat krijgt dit meiske voor elkaar.

Nou doet zo’n binnenkomer met een partij blazers het ook altijd goed bij mij. Maar dat is persoonlijk, ik heb wat met toeters. Bovendien, er zijn veel meer Kinderen-liedjes met een lekkere sectie koper in het arrangement. Daarmee onderscheidt dit liedje zich niet. Alles zit in de stem van deze dame, Laura F. Ze hangt helemaal in elke uithaal, en laat zich niet opjagen door Cor Bakker die helemaal los gaat op de piano. Dit is háár nummer, háár klacht, háár moeder. En die mannen moeten allemaal opzouten.

Waarom dit nummer geen nummer 1-hit is geworden, verbaast me nog steeds. Kinderen voor Kinderen zelf had er ook meer van verwacht, dit was namelijk het enige nummer van plaat 16 waar een videoclip bij gemaakt is. Helaas is die online niet terug te vinden. In mijn herinnering deed die meer recht aan dit nummer dan de live show.

Keuze Freek Janssen: Mijn Broertje (1982)

Een ongemakkelijk liedje over een griezel van een mongooltje

Twee LP’s had ik van Kinderen voor Kinderen: nummer 7 en 8 (uit 1986 en 1987). Toen ik in 1987 zelf ook 8 jaar oud werd, maakte de wereld (en ik) kennis met Bad van Michael Jackson. Ik maakte definitief de overstap naar de popmuziek waar mijn oudere broer en zus naar luisterden.

Van deze twee albums is mij niet veel bijgebleven. Het was de tijd dat Henk Westbroek probeerde een moderniseringsslag te maken in de muziek (het naar rap riekende Ik ben toch zeker Sinterklaas niet) en je kunt je afvragen of dat helemaal gelukt is. Ik kan me zelfs niet herinneren dat ik erg onder de indruk was van De Lek, een liedje waar ik nu bijna tranen van in mijn ogen krijg.

Misschien ook omdat ik nu zelf vader ben.

Mijn zoontje (nu 5) ontdekte vorig jaar Kinderen voor Kinderen toen hij de Best Of-cd van de eerste 25 jaar in handen kreeg. De soundtrack van mijn zomervakantie van 2011 bestond uit Waanzinnig gedroomd, Tweedehands Jas en Treuzeltechniek. Het liedje wat ik vandaag wil verdedigen staat dan ook op een album dat echt van voor mijn tijd was – Kinderen voor Kinderen 3 uit 1982.

Flory Anstadt, de bedenker van Kinderen voor Kinderen, zei in een documentaire over het dertigjarige bestaan van het koor dat ze het jammer vond dat er de laatste jaren weinig aandacht meer is voor verdrietige liedjes. Ik ben het met haar eens, en als ik kijk naar de andere inzendingen (Verdrieterig gevoel, De Lek, Mama is morgen van mij), dan ben ik zeker niet de enige.

Maar goed, mijn keuze dus. Ook al is Mijn Broertje geschreven door Willem Wilmink, het is niet het grootste tekstuele hoogstandje. Dat komt door clichés als:

Hij blijft voor ons een lieve schat
Maar de last is soms wel zwaar

Wat me ook opvalt is hoe er hoeveel er blijkbaar in de afgelopen dertig jaar is veranderd in hoe we kijken naar mensen met het Down-syndroom: de zangeres van Mijn Broertje heeft het er nog over dat anderen schrikken van zijn stem en hem zelfs ‘griezelig’ vinden.

Het mooie aan Mijn Broertje is de melancholische melodie, dat meisje dat daar vol zelfvertrouwen met grote ogen op een kruk zit te zingen, slechts ondersteund door een piano. En jaaaa, met een Gooise R. So what.

De grootste verrassing van Mijn Broertje zit hem in het pianospel. Het doet af en toe een beetje Oosters aan, en ik verzin daar dan bij dat dat een knipoog is naar ‘mongool’ – geen idee of het ook zo bedoeld is, overigens. En die laatste noot, daarvan veer je helemaal op: komt volledig uit de lucht vallen en is een compleet andere toonsoort dan de rest van het liedje.

Mijn Broertje is een beetje een ongemakkelijk liedje, misschien vind ik het daarom wel zo mooi.

Keuze Ilona de Bok: Meidengroep (1983)

Stug doorzetten, ondanks het gezeur van je familie

Door al het X-factor, Beat the Best en TVOH geweld dat je de afgelopen jaren op de beeldbuis ziet, zou je denken dat de drang om beroemd te worden iets is dat pas recent groot is geworden. Mis! Kinderen voor Kinderen maakte hier al een liedje over in 1983 (!). Dat was ook de enige LP die ik van Kinderen voor Kinderen had en iedere keer als dat vrolijke tingelintro hoorde, begon het bij mij ook te kriebelen. Ik wilde ook in een meidengroep! Nu weet ik dat ik never nooit niet in een meidengroep terecht kan komen want ik kan voor geen meter zingen. Maar wat heb ik wat in mijn haarborstel mee staan bleren met het nummer.

De oeoeoeoeoe-uithaal vormt een schitterende opmaat tot het vervolg van de rest van het nummer. Ik kon me precies voorstellen wat voor gezeur je van je ouders en familie kreeg bij dit soort dromen. Maar het feit dat deze meidengroep-wannabe zo stug doorzette, vervulde me ook wel met bewondering. Zij ging gewoon tegen haar familie in! Ze doet toch lekker wat ze wil. Dat moet wel een superster zijn geworden met een geweldige meidengroep om zich heen. Maar zo ver ben ik eigenlijk niet de historie van het nummer in gedoken. Ik ben toch bang dat het met deze droom net zo is geëindigd als met de meeste dromen om beroemd te worden…

Keuze Martijn Vet: Ik Hou Van Hard (1994)

Subtiele verwijzing naar een klassieke scène uit This Is Spinal Tap

Ik behoor tot de gelukkigen (zeg maar gerust ouderen) die kind waren toen Kinderen voor Kinderen begon. Deel 1 was dé hit in de klas en ook van deel 2 heb ik de LP nog. Deel 3 nam ik waarschijnlijk nog wel over op een cassettebandje en van de delen daarna hoorde ik nog wel eens iets via jongere zussen of broers van vriendjes. Maar na deel 2 was het eigenlijk niet meer cool (in onze tijd zei je wijs) om naar Kinderen voor Kinderen te luisteren.

Toch hoorde ik er nog regelmatig liedjes van, onder andere omdat Henk Westbroek jaarlijks een liedje van het nieuwe KvK-deel wel een paar keer op de radio draaide. Zo stuitte ik op Ik Hou Van Hard, dat afkomstig is van deel 15. Stef Bos tekende voor de tekst en als je niet beter wist, zou je zweren dat het een klein Stefje Bos was dat het liedje zong.

Ik Hou Van Hard gaat niet over een hardrocker die vol trots over zijn passie voor metal vertelt. Nee, het is een subtiel liedje over een meisje dat gepest wordt omdat ze niet van Eros Ramazotti (kent u hem nog?) of van rap houdt. In het tweede couplet horen we het echte verhaal: ruziënde ouders zijn niet fijn om naar te luisteren. “Ik weet alleen maar dat ik dat geschreeuw niet horen wil, dus de meeste muziek vind ik te stil.”

Meesterlijk is verder de grap in het bruggetje:
Solist: Dus als ze weer schreeuwen, dan ren ik naar mijn kamer en dan zet ik de volumeknop op tien.

Koor: Of elf.
Ik moest er hardop om lachen toen ik het voor het eerst hoorde. Ook al kende ik toen deze klassieke scène uit This Is Spinal Tap nog niet.

 

[polldaddy poll=6537303]