Het is het type vraag waar eigenlijk geen bevredigend antwoord op te geven valt: wat als Wolfgang Amadeus Mozart niet in 1756, maar in 1944 geboren was?
We wagen een poging. Als Mozart omstreeks 1944 geboren was, het liefst in Duitstalig gebied, dan is er een goede kans dat hij een exponent van de krautrock geworden was. U weet wel: van die Duitse experimentele muziekgroepen die eind jaren zestig/begin zeventig bijzonder interessante dingen maakten. Bekende namen uit die scene zijn Amon Düül, Kraftwerk en Tangerine Dream. Die laatstgenoemde band hebben mijn ouders leren kennen toen de jonge Marcus hun werk probeerde na en/of mee te spelen op zijn slecht gekalibreerde luchtorgeltje. Het kan natuurlijk ook zijn dat ik niet zo’n enorm talent was. We houden het voor nu even op de kalibratie.
Wie wél een enorm talent was: Edgar Froese. Geboren in 1944 te Tilsit, Oost-Pruisen. Het tegenwoordige Kaliningrad. Froese is de grote man achter Tangerine Dream, een band die ik vroeger schaarde in het vakje ‘synthesizermuziek’ vanwege het veelvuldig gebruik van (je raadt het al) de synthesizer. Tegenwoordig vind ik Tangerine Dream wat lastiger in een laatje te stoppen, wat er meestal op duidt dat we te maken hebben met een band die een geheel eigen, uniek geluid heeft. Een andere eigenschap van Tangerine Dream is de diversiteit in stijlen die voorbij komt op verschillende albums. Dit heeft wellicht te maken met de steeds wisselende samenstelling van de band. Froese was de enige constante factor binnen alles dat Tangerine Dream geproduceerd heeft. Froese wist trouwens prima medemuzikanten om zich heen te verzamelen. Wat bijvoorbeeld te denken van Michael Hoenig, die je wellicht kent van zijn filmmuziek voor onder andere Koyaanisqatsi en de game Baldur’s Gate. Of Klaus Schulze, de god van de elektronische muziek? Beide artiesten die waarschijnlijk zelfs uit een verrot luchtorgeltje een goed geluid weten te persen.
Dit geldt eveneens voor Christopher Franke. Voor de liefhebbers van SF: dit is de man die de muziek verzorgde voor de tv-serie Babylon 5. Naast Edgar Froese was Franke het (op één na) meest stabiele bandlid van Tangerine Dream. Hun beste werk samen? Force Majeure.
Vooral de titelsong (een hele kant van een langspeelplaat) doet erg denken aan het werk van de klassieke componisten. Force Majeure (het liedje) is een indrukwekkende samensmelting van progrock, ambient en psychedelische muziek. Het is een nummer dat je iets meer dan achttien minuten gevangen houdt, hoewel het niet bepaald een straf is om het te beluisteren. In Force Majeure wordt een sfeer opgeroepen van dreigende natuurkrachten, gekoppeld aan het gevoel van een minuscuul onderdeeltje te zijn van eeuwige wetten. De irrelevantie van de mens versus de grootsheid van het heelal. Wat dat betreft is Force Majeure een trip zonder het gebruik van drugs. Het gebruik van een koptelefoon is aanbevolen! Laat je meevoeren.
