Zoals zovelen van mijn leeftijd zal Nirvana een deel van de muzikale opvoeding zijn geweest. Of minstens de openbaring. Het aanzetten van Nevermind was het openen van de doos van Pandora naar andere genres dan die in mijn pubertijd gangbaar waren. De vaandel die mij de weg wees naar metal, punkrock, hardcore, maar ook indie-rock en nog veel meer.
Ik heb Nevermind op CD gekregen voor m’n verjaardag en plat gedraaid op m’n gettoblaster (CD speler én cassette, hell yeah!). Toen kwam In Utero en moest ik even wennen aan nummers als Rape Me en All Apologies, maar waren voor mij Heart Shaped Box en Pennyroyal Tea instant klassiekers. En passant kwam ik erachter dat er ook nog een Bleach en een Incesticide waren, maar die tweede deed me niet zoveel.
En toen kwam de tour in 1994 die ze naar Ahoy zou brengen. Ik wilde graag maar mocht niet van mijn ouders, want die vonden me nog te jong (en dat begreep ik wel). Klasgenoten hadden echter wel kaartjes en ik ervoer veel fomo avant la lettre. Toen het concert langzaamaan naderde kwam echter het nieuws begin maart dat Cobain met een overdosis rohypnol en alcohol was opgenomen in Rome. Het concert in Ahoy werd gecanceld en ik hoopte op een kans als ze later nog eens zouden komen. Maar op 8 April kwam het nieuws naar buiten dat Kurt Cobain gevonden was nadat hij zich drie dagen daarvoor van het leven beroofd had.
Het was een periode die ik me herinner als eentje waarin veel leeftijdsgenoten spraken over zijn dood. Het voelde als een paar jaar daarvoor, na de dood van Freddy Mercury: een groot artiest was er niet meer en dat maakte indruk op ons. En waar bij Mercury het onderwerp aids de ontastbare elephant in the room was, was bij Cobain het onderwerp zelfmoord zowel gespreksonderwerp als het zoveel mogelijk te vermijden woord. Ik herinner het me in ieder geval niet als gangbaar thema in de plattelandsgemeenschap waar ik opgroeide.
In november 1994 kwam toen Unplugged In New York uit. De opnames en uitzending waren in december 1993 al en ik was zo slim geweest om de tv via een kabeltje op de gettoblaster (met cassette!) aan te sluiten bij de eerste uitzending, waardoor ik de muziek van de unplugged opname op cassette opnam en ruim voor de officiële release dus op bandje kon terugluisteren. Naast Where Did You Sleep Last Night was de solo uitvoering van Pennyroyal Tea een van de hoogtepunten.
De dubbele bodem in dit nummer is dat de tekst al stevig hintte op wat er allemaal mis was in het leven van Cobain. Hij verwijst naar ‘bad posture‘, de slechte houding die hij had vanwege de chronische maagpijnen waaraan hij leed en de ‘warm milk (…) antacids’ die hij daarvoor nam. De laxeermiddelen zouden een verwijzing kunnen zijn naar de heroïne die hij gebruikte die gepaard gingen met obstipatie. De Pennyroyal Tea waar de titel naar verwijst is thee van de polei plant en die gebruikt kan worden om abortus op te wekken. Is die thee en ‘distill the life that’s inside of me’ dan een verwijzing naar..? En was de B-Side van de niet verschenen single niet I Hate Myself And Want To Die? We gaan het nooit zeker weten, maar het is lastig om het niet te vermoeden.
De In Utero versie van het nummer is muzikaal gezien ook echt peak Kurt Cobain. Twee akkoorden intro/ couplet, drie akkoorden refrein (met flinke distortion), die geweldige rasp van een stem en een solo die elke beginner kan spelen. Ik zal vast niet de enige zijn die met die eenvoudige power chords en melodieën gestart is met het leren spelen van gitaar. Maar toch beklijft het en gaat het onder je huid zitten en ik ken nog altijd geen andere band of artiest die zulke eenvoudige muziek maakt(e) en die toch zó goed klinkt.
Inmiddels zijn we dus dertig jaar na de dood van Cobain en hebben we al meer dan dertig jaar zoveel plezier van zoveel goede muziek. Ook nu ontdekken nieuwe generaties pubers hun teen spirit en hopelijk hun portaal naar veel meer goede, prachtige alternatieve en harde(re) muziek. Vandaag daarom een bescheiden eerbetoon en een diepe buiging naar een muziekicoon.
