Een klein jaar geleden namen we een podcast op over het meest ondergewaardeerde werk van rockprinses PJ Harvey. Vanwege de drukke kerstmaand deden we dat grotendeels op afstand, met vooraf ingesproken commentaren. Een van die blurbs heb ik omgewerkt tot een korte sfeervideo (hier te bekijken), net zoals ik dat vorige maand ook deed met een intens liedje van Eels. Onderstaande blog is een uitgebreide versie van mijn podcast-bijdrage.
De samenwerking met John Parish loopt als een rode draad door de carrière van PJ Harvey. Dat begon al eind jaren tachtig, toen ze zich aansloot bij zijn band Automatic Dlamini als achtergrondzangeres, gitarist en saxofonist. Toen ze eenmaal voor zichzelf was begonnen, maakte ze twee albums samen met hem, waarbij hij de muziek schreef en zij de teksten.
Beide albums zijn buitenbeentjes in haar oeuvre omdat ze net even anders klinken, maar toch ook wel weer vertrouwd. Ze kan er vrijelijk op experimenteren. Tegelijk klinken sommige nummers helemaal PJ, zoals de single Black Hearted Love van haar tweede album met Parish uit 2009, met de poëtische titel A Woman a Man Walked By.
When you call out my name in rapture
I volunteer my soul for murder
I wish this moment here forever
And you are my black hearted love
In the rain, in the evening
I will come again
Tijdens de tour voor dit album deed ze ook Paradiso aan, waar ze blootsvoets in een nachtjapon op het podium verscheen. Alles behalve de rock-chick van de jaren negentig, maar ook zonder de piano van het twee jaar eerder verschenen album White Chalk.
White Chalk is een sleutelalbum in het oeuvre van PJ Harvey. Vanaf deze zevende studioplaat ging ze extreem experimenteren. Tot dan toe opereerde ze binnen het klassieke rock-idioom. Natuurlijk stoeide ze al op Is This Desire? met atmosferische soundscapes, maar in essentie bleef ze rockplaten maken. Tot White Chalk dus. Dat is een echte pianoplaat, een beetje à la Tori Amos. Maar dan veel donkerder, richting gothic. Zo kleedt ze zich ook: de zangeres uit Dorset draagt ineens klassieke zwarte jurkjes met kant. Alsof ze is weggelopen uit een 19e-eeuws schilderij. En zo klinkt ze ook. Deze tijdloosheid, soms doorspekt met archaïsche woorden, keert ook in later werk terug, zoals haar meest recente album I Inside The Old Year Dying.
Deze afstandelijkheid klinkt ook door op A Woman a Man Walked By. Zelfs de rocksongs hebben iets sacraals. Black Hearted Love is daar een goed voorbeeld van: het nummer voelt alsof de band voortdurend de voet geklemd houdt op het rempedaal, maar de gitaar van Parish snijdt ondertussen vakkundig door je ziel, als het mes van een chirurg.
