In 2001 speelde de legendarische band Tröckener Kecks een afscheidstournee door heel Nederland. In Theater Romein in Leeuwarden zag ik ze voor het eerst – en dus voor het laatst. Ik kende de band, ik kende de bekende nummers, ik kende de hitjes, maar één voor mij onbekend nummer bleek het hoogtepunt van de avond te zijn. Het overgrote deel van het publiek kon dat nummer woord voor woord meezingen en Rick de Leeuw werd overstemd door de duizend kelen in de zaal.
Dat nummer was Achter Glas, uit 1987 van het album Eén Op Een Miljoen. Het was een jaar later op single uitgebracht, maar had helemaal niets gedaan. Geen hitnoteringen, geen airplay en (godzijdank) nooit de Top 2000 gehaald. Het werd het lievelingetje van zowel band als fans, en het stond op zowat iedere setlist van elk concert. Rick de Leeuw zei in 2000 in een interview: Dit is de mooiste tekst die Leo ooit voor ons heeft geschreven. Het roept niet alleen een beeld op, maar een heel verhaal, geen woord te veel, en het rijmt ook nog eens. Dat zou ik niet kunnen. Ik ben er zo trots op dat ik vergeet dat ik jaloers ben.
Achter Glas is het verhaal van een man die zijn vrouw en kinderen heeft verlaten en doelloos door het nachtelijke Amsterdam doolt. Hij wordt verleid door Bleke Jet, een prostituee, die zijn zorgen aanhoort en hem overhaalt terug te keren naar zijn gezin. Als de hoofdpersoon later weer op zoek gaat naar Jet om haar te bedanken, kan hij het betreffende bordeel niet meer vinden. Navraag in een café leert dat Jet al jaren geleden is omgekomen bij een brand.
Uiteindelijk ben ik een oud café binnengegaan
En vroeg: Kent iemand hier soms Bleke Jet?
Een doodse stilte viel en men keek mij geschrokken aan
En iemand prevelde een kort gebed
Overigens is het gegeven van een overledene die iemand te hulp schiet geen nieuw fenomeen. In 1967 bracht Red Sovine het nummer Phantom 309 uit, over een man die midden in de nacht in de stromende regen wordt opgepikt door Big Joe in zijn vrachtwagen Phantom 309. Joe zet de hoofdpersoon af bij een wegrestaurant en geeft hem wat geld voor koffie. De klanten in het restaurant vertellen dat Big Joe tien jaar geleden is omgekomen, toen hij zijn vrachtwagen crashte in een poging een bus vol schoolkinderen te ontwijken. Phantom 309 werd later nog gecoverd door Tom Waits. In 1981 kwam de Nederlandse Bill Bradley Band met een vertaling: Stille Willie.
En dan was er natuurlijk nog Camouflage van Stan Ridgway. Daarin raakt een jonge soldaat verdwaald in Vietnam en omringd door de vijand wordt hij gered door een grote marinier die zich Camouflage noemt. Terwijl ze zich een weg terugvechten naar de thuisbasis, merkt de soldaat dat Camouflage niet gewond raakt door kogels. Later hoort hij dat Camouflage al een week op zijn sterfbed lag en de nacht ervoor is overleden.
