65 jaar geleden verscheen Kom van dat dak af van Peter Koelewijn. De start van de Nederlandstalige rock- en popmuziek. In al die jaren is veel prachtige Nederlandstalige muziek verschenen. De bloggers van Ondergewaardeerde Liedjes kiezen deze zomer de in hun oren mooiste en meest ondergewaardeerde Nederlandstalige liedjes uit die 65 jaar.
Nu onze serie over 65 jaar Nederlandstalige popmuziek op z’n einde loopt, kan ik wel een kijkje in de keuken, of appgroep, van Ondergewaardeerde Liedjes geven. Geen hiphopartiest bleek zo gewild om over te schrijven als Fresku. Dat de keuze uiteindelijk op mij viel, kwam simpelweg omdat ik de eerste was. Nou ja, misschien ook omdat ik net als Fresku uit Eindhoven kom.
Het is een zware last op mijn brede schouders. Want over welke Fresku te schrijven? De openhartige Fresku, die de meeste bijval krijgt? Omdat kwetsbaarheid in de hiphop nog steeds zeldzaam is? De Fresku die Pa van Doe Maar coverde, en daar enkele zeer persoonlijke coupletten aan toevoegde? En de Fresku van Twijfel die zingt over z’n jeugd (met díe vader), en over z’n onzekerheid als het muzikale succes te lang op zich laat wachten?
Geen wonder dat ik tegenwoordig zo onzeker ben
Ik geef mezelf bloot als ik een track tot leven breng
Geef een pen en ik beschrijf voor jou wat ik beleef en denk
Er is de boze Fresku. De Fresku die het onrecht in de wereld als een last met zich meedraagt en zich in Donkere Gedachtes (op de hoes staat hij afgebeeld met een bord met de hashtag #BLM) uitspreekt over racisme, en z’n alter ego Willy Keurig Zwarte Piet laat verdedigen. Of, meer recent, de Fresku die in OW2 rapt over de oorlog in de Gaza, en de hypocrisie van het westen.
Een omgekeerde wereld
Waar de droom is om gewoon te leven onder een systeem waar onrecht en haat normaal is
Je zet families op straat en mag hun huizen overnemen
En doet of God jouw persoonlijke makelaar is
En er is de satirische Fresku. De hofnar die durft z’n mond open te doen waar anderen zwijgen. De Fresku van Hedde Druksop, vol van zelfspot, met een cameo van Theo Maassen in de videoclip. Het is de Fresku van Op De Hoogte, waarin hij de rol van überhipster speelt.
Want heel m’n leven is echt een feestje ‘k heb geen probleem
Nee nee
Ik voel me beter dan jullie negers
Je telt niet mee nee nee
Ik hou van die Fresku, die zo goed uit de verf komt op het album Maskerade. Een treffende titel, omdat veel hiphop een maskerade ís. Maar onder de zorgeloze humor gaat een disstrack schuil over hipsterhiphop. Je kunt Op De Hoogte (‘Alles nieuw, niks afgeprijsd’) best zien als een sneer naar Hollereer van De Jeugd van Tegenwoordig (‘Je kijkt o zo zuur naar m’n haute couture want m’n haute couture is o zo duur’); Eindhoven vs. Amsterdam.
Het is de Fresku die het dichtste bij het typetje Gino Pietermaai staat, waarmee hij aan het begin van z’n carrière furore maakte op YouTube en waarmee hij de kijker een spiegel voorhoudt: lach je om mij? Of lach je omdat je je vooroordelen ziet bevestigd?
Maar ik hou ook van Op De Hoogte omdat het een ode aan Eindhoven is. Kiek um goan op de hoes van Maskerade: verkleed als superheld met de skyline van de Lichtstad op de achtergrond. In de videoclip komen diverse spots uit Eindhoven voorbij. En in de tekst namecheckt Fresku producer Y’skid, een van de unsung heroes van de lokale hiphopscene.
Een held die de last van de wereld op z’n schouders draagt, maar die in Op De Hoogte afwerpt. En zelfs dan hou je nog voldoende substantie over. Dan ben je met recht een superheld.
