65 jaar geleden verscheen Kom Van Dat Dak Af van Peter Koelewijn. De start van de Nederlandstalige rock- en popmuziek. In al die jaren is veel prachtige Nederlandstalige muziek verschenen. De bloggers van Ondergewaardeerde Liedjes kiezen deze zomer de in hun oren mooiste en meest ondergewaardeerde Nederlandstalige liedjes uit die 65 jaar.
Hij trok er een vies gezicht bij. Nederland is het land van de drie C’s: calvinisme, carnaval en cabaret. Die eerste twee zijn al erg, maar vooral tegen cabaret had de oprichter en naamgever van Neerlands Hoop in Bange Dagen een gezonde aversie. Het wordt parodie, satire genoemd. Dat is het niet eens. Het is een nep-nek uitsteken, aldus Bram Vermeulen. Daar was de bard wars van… Er doet weer eens iemand André Hazes na. Dan denk ik: André Hazes ís niet na te doen, je moet zo zíjn wil je zo zingen. Het is cultuur. Geen geintje! Zo fulmineerde hij in 1991 in het onvolprezen tijdschrift Mens & Gevoelens.
Niks geen nadoen of slag om de arm bij Bram. Zijn liedteksten zijn doorleefd en écht en dat is keer op keer te horen. Ik zou deze twee maanden Nederlandstalige muziek op Ondergewaardeerde Liedjes moeiteloos kunnen volschrijven met iedere dag een vergeten Bram Vermeulen-klassieker. Kijk Dat Is Kees… Pauline… Politiek… Testament… Het Is Een Wedstrijd… De Steen… Rode Wijn… (Het gaat maar door. Pak mijn Spotify-lijstje er maar eens bij.) Bram Vermeulen was net zo doorleefd en echt als André Hazes. Alleen schreef hij heel wat betere teksten.
Muzikaal stond alles ook mijlenver verwijderd van cabaret. Bram Vermeulen’s rauwe stem en doordringende piano klonken heftig, melancholisch en bluesy. Jacques Brel, Tom Waits en Sonny Boy Williamson keken om het hoekje mee. En natuurlijk ook Thé Lau, met wie hij halverwege jaren zeventig speelde in de voorstelling Neerlands Hoop Express. Begin jaren tachtig formeerde hij de band Bram Vermeulen en de Toekomst, met topmuzikanten Jakob Klaasse, Jan de Hont, Peter Warnier, Frans Hendriks en Erik Mooijman. Ze maakten drie fantastische Nederrock-platen, die jarenlang in de vergetelheid raakten totdat ze ergens vorig jaar weer op Spotify opdoken. Het tweede Toekomst-album heet Doe Het Niet Alleen. Persoonlijk vind ik de plaat uit 1981 de beste van de drie.
De toen 35-jarige Vermeulen was eigenlijk nog een jongeman, maar in Alles Is Voor Niets Geweest zong hij over het verstrijken van de tijd en het verval van zijn lichaam. Zeer melodramatisch, maar het was hem vergeven.
Lang geleden heb ik afgesproken:
gaat het achteruit, dan maak ik mij van kant.
Blijkbaar wil ik dat niet meer weten.
Ik sta al aan de rand
Maar even verderop klonk het alweer:
Denk niet dat ik ben uitgevochten
De strijd is niet voorbij
Ik merk alleen, hoe langer het duurt
Dat ik steeds meer vecht tegen mij
Die strijd duurde nog wat langer, maar helaas ook weer niet te lang. Bram Vermeulen stierf aan een hartstilstand in zijn slaap, op 4 september 2004 tijdens een vakantie in Pomarance, Italië. Hij werd maar 57 jaar. Was alles voor niets geweest? Nee!! Naast dat geweldige oeuvre had de bluesman nog wat wapenfeiten op zijn naam staan: Hij was topvolleyballer (landskampioen en 53 interlands in het nationale team), componist (hij schreef voor het Flanders Fields Museum over de Eerste Wereldoorlog), televisiemaker en interviewer, schilder en mentor van mensen als Paul de Munnik, Niet Uit Het Raam en Jochem Myer. Hij was altijd doorleefd en echt. Na twintig jaar missen we Bram nog steeds…
(Is het je trouwens opgevallen dat het me is gelukt dit stuk te schrijven zonder de F-naam ook maar één keer te noemen? Het zou hem denk ik wel bevallen.)
