Al decennialang moest je af en toe aan hem denken. Dan schoot het door je hoofd: leeft ‘ie eigenlijk nog, het is toch een wonder. Soms moest je voor de zekerheid zelfs even googelen. Sinds 30 november hoeft dat niet meer. Nu weet je het. Shane MacGowan is dood.
I’m not singing for the future
I’m not dreaming of the past
I’m not talking of the first times
I never think about the last
Markante kop, grote oren, nauwelijks tanden in zijn bek. In 1977 leerde de wereld hem kennen door een foto bij een concert van The Clash. We zagen een soort wild beest met een hoofd vol bloed. Een deel van zijn oor was afgebeten door ene Jane Crockford (jaren later werd zij bassiste bij The Mo-dettes). Cannibalism at Clash gig stond er boven de foto. In de Londense scene stond hij bekend als Shane O’Hooligan. Zuipen had hij al op jonge leeftijd geleerd. Zijn ouders gaven hem vanaf zijn derde jaar Guiness bier, opdat hij een beetje rustig bleef.
O’Hooligan begon een eigen punkband: The Nipple Erectors. Van daaruit ontstond de band Pogue Mahone, een verbastering van het Keltische póg mo thóin oftewel lik m’n reet. Dat mocht natuurlijk niet van de BBC en daarom werd het afgekort tot The Pogues. Ze speelden eigen punknummers aangevuld met Ierse traditionals.
Als je The Pogues afdoet als een Ierse folkband, dan bega je twee keer een fout. Ten eerste was het geen folkband, verre van dat, ook niet een op speed. Ten tweede was het geen Ierse band, maar door en door Londens. En minder dan de helft van de leden was van Ierse afkomst. Shane Patrick Lysaght MacGowan werd op Eerste Kerstdag 1957 geboren in Tunbridge Wells in het Engelse Kent. Zijn ouders waren wel Ierse immigranten. Ze keken niet erg naar hem om, hadden geen weet van zijn depressies en angsten. Shane voedde zichzelf op met stapels literatuur, vooral Ulysses van James Joyce was favoriet.
Dat betaalde zich uit. Shane MacGowan had een gouden pennetje! Tussen al het punkgeweld klonk de ene parel na de andere door. Zodoende werden vooral het tweede album (Rum, Sodomy & The Lash uit 1985) en het derde album (If I Should Fall From Grace With God uit 1988) geweldige Pogues-klassiekers. Die laatste natuurlijk ook vanwege het alternatieve kerstnummer Fairytale Of New York, met de in 2000 overleden zangeres Kirsty MacColl. Hun optredens – ook in Nederland – waren legendarisch. Maar ondertussen ging het al bergafwaarts met Shane MacGowan. Zijn drank- en druggebruik werd excessief. Hij vergat zijn teksten, kwam vaker niet dan wel opdagen. Tot The Pogues niet meer met hem wilden, of hij niet meer met hun. Nota bene Joe Strummer van The Clash moest de honneurs waarnemen.
We watched our friends grow up together
And we saw them as they fell
Some of them fell into heaven
Some of them fell into hell
Shane MacGowan vormde een nieuwe band met de slappe naam The Popes. Muzikaal was het ook tweederangs. Het dieptepunt van zijn carrière was het optreden tijdens Pinkpop 1995. Het was halverwege de middag. De straalbezopen zanger kon niet meer op zijn benen staan, mompelde wat onverstaanbare teksten en werd na twee nummers schuifelend van het podium gehaald, voor het oog van het hele festivalpubliek plus tv-kijkend Nederland. Het was een van de laatste wapenfeiten van de dronken bard, op een kleine Pogues-reünie rond de eeuwwisseling na.
De drank bleef stromen, net als de drugs (voornamelijk heroïne) en de aftakeling ging dieper en dieper. In 2015 brak Shane MacGowan zijn heup en belandde in een rolstoel. De foto’s die je sindsdien googelde werden steeds schrikbarender.
Oh, wat verlangde je terug naar die Londense punktijd en de jaren vlak daarna. Naar de prachtige pareltjes die hij maakte. Naar regenachtige avonden in Soho, uit een liedje dat Shane ooit schreef voor zijn grote liefde Shanne Bradley. Jaren daarvoor was hij met haar The Nipple Erectors begonnen. Zij had die naam bedacht. Nog één keer hijs je het glas en je denkt terug aan die poëtische punker in goeie doen. Aan het eind zingt Shane voor Shanne.
Still there’s a light I hold before me
You’re the measure of my dreams
En dan hou je het niet meer droog.
