Je hebt artiesten die hofleverancier zijn van de Snob 2000 (denk aan Radiohead of Porcupine Tree) en typische Top 2000-artiesten (zoals Queen en Pink Floyd). Er zijn echter ook legendarische artiesten die tussen wal en schip vallen. In Top noch Snob vragen we extra aandacht voor bands, zangeressen en zangers die in 2022 in géén van beide lijsten voorkwamen, maar die daar in 2023, volgens ons, zeker wel thuishoren.
Ian Dury (de vader van Baxter) liep in 1949 polio op door een besmet zwembad in Southend-on-Sea. Hij was toen 7 jaar oud. Sindsdien was hij verlamd. Dagelijks moest hij zijn linkerbeen in een stalen skelet (‘klauw’) hijsen en hij kon zijn linkerarm en -hand nauwelijks gebruiken. Daar kwam bij dat hij naar een internaat voor invalide jongens moest, waar pesterijen en seksueel misbruik schering en inslag waren. Logisch dus dat Dury een outsider werd, maar wel een succesvolle outsider. Hij scoorde – samen met zijn Blockheads – grote hits met Sex & Drugs & Rock ’n Roll (1977) en Hit Me With Your Rhythm Stick (1979).
De Verenigde Naties riepen 1981 uit tot International Year of Disabled Persons en de poliolijder werd overstelpt met aanvragen. Dury was ziedend. Hij vond het denigrerend dat invaliden werden weggezet als aparte groep. Hij overwoog dat jaar te gaan toeren onder de naam Spastic & The Autistics. Dat kwam er niet van, maar het bracht Ian Dury wel op het idee voor een single – zijn eerste single voor een groot label, hij was net verkast van Stiff Records naar Polydor. Samen met opper-blokhoofd Chaz Jankel pende hij in no-time Spasticus Autisticus neer. De uitroep I’m Spasticus! was een parodie op de beroemde scene uit de film Spartacus met Kirk Douglas.
Het nummer werd opgenomen in de Compass Studios in Nassau op de Bahama’s, met personeel om je vingers bij af te likken. Wat te denken van Sly Dunbar op drums, Robbie Shakespeare op bas en de zusjes Laura en Tina Weymouth (van Talking Heads) in het achtergrondkoortje? Maar Spasticus Autisticus werd geen hit… De titel was te provocerend, woorden als spast en autist konden echt niet door de beugel. Hetzelfde gold voor de tekst, terwijl er zulke fijne regeltjes in zitten als: I wibble when I piddle / Cos my middle is a riddle. Dus de BBC deed de plaat in de ban. De VN wilden er ook niks mee te maken hebben.
Zijn revanche kwam jaren later, ver na zijn dood op 27 maart 2000. Ian Dury werd postuum geëerd op de Paralympics 2012 in Londen. Tijdens de openingsceremonie bracht Orbital het nummer Spasticus Autisticus samen met een aantal gehandicapte leden van de Graeae Theatre Company. Het werd een beetje een gehypte, maar toch indrukwekkende uitvoering – al miste het de vermakelijke, cynische toon van het origineel.
