Op 25 januari 2005 brengt Bright Eyes twee albums uit. Allereerst is daar I’m Wide Awake, It’s Morning, een Indiefolk album met de nodige Alt Country invloeden. Emmylou Harris zingt op drie tracks mee. En met Lua en First Day Of My Life heb je direct al een paar nummers te pakken waar je veel mensen een ontiegelijk groot plezier mee doet. Het album is een klassieker te noemen. Het lijkt dan ook artistiek gezien niet nodig een tweede album uit te brengen op precies dezelfde dag. Maar toch denkt Conor Oberst – de stem en het gezicht van Bright Eyes – daar anders over. Elke medaille heeft twee kanten. En de andere kant van I’m Wide Awake, It’s Morning is een album met de naam Digital Ash In A Digital Urn. Dit tweede album klinkt anders. De sound is meer experimenteel en elektronischer. Oberst is in die tijd op z’n best en benut de muzikale vrijheid om – naast het maken van een meer traditioneel album – ook eens iets anders te proberen. I’m Wide Awake, It’s Morning is in 2005 het album waar Oberst muzikaal volwassen mee aan het worden is. Echter Digital Ash In A Digital Urn lijkt meer een stijloefening te zijn, en uiteindelijk ook de mindere van de twee.
Maar ja, je weet hoe dat gaat. Smaak kan veranderen. Anno nu staat I’m Wide Awake, It’s Morning nog steeds fier overeind. Maar Digital Ash In A Digital Urn is inmiddels een album dat ook meer tijdloos is geworden. Sterker nog, wanneer ik zin heb in een uurtje Bright Eyes pak ik tegenwoordig steeds vaker dat laatstgenoemde album. Op Digital Ash In A Digital Urn staan tracks die dus wat meer tijd nodig hebben, maar die uiteindelijk ook veel in huis hebben. En ook ontdek je naar verloop van tijd steeds meer bijzondere lagen bij de tracks die altijd al goed bevielen. Een mooi voorbeeld is Easy/Lucky/Free, de prachtige afsluiter van het album.
Easy/Lucky/Free is precies zo’n track waardoor je het album weer meteen aan gaat zwengelen, zodra de laatste tonen aan het wegsterven zijn. In eerste instantie lijkt het een simpel en mooi troostliedje te zijn. Maar ik heb steeds meer het gevoel dat het verder gaat dan dat. Voor mij past het steeds beter bij de huidige tijd, qua thematiek en teneur. En bij de vergankelijkheid van onze vrijheid. Oberst schetst met zijn woorden een somber beeld van het menselijk bestaan. Hij doet dit onder andere met dit soort zinnen:
Don’t be a criminal in this police state
You’d better shop and eat and procreate
You’ve got vacation days, then you might escape
To a condo on the coast
Wees gewoon een brave consument. En wees blij dat je middels escapisme een soort van vrijheid mag ervaren. Het nummer stemt je dus op momenten neerslachtig. Al probeert Oberst nog troost te bieden; je hoeft niet te huilen om het leven, of hoe het uiteindelijk zal worden volbracht. Hij lijkt te zeggen dat je niet bang hoeft te zijn voor het einde. Maar stiekem laat zijn stem pijn horen, en je voelt dat hij vooral ook zichzelf aan het overtuigen is. Al met al besef je bij elke beluistering dat Oberst iets bijzonders heeft gemaakt. Dit nummer is geen ongecompliceerde stijloefening. Niet alleen de muziek, maar ook de poëzie weet je te raken. Easy/Lucky/Free is dus onmiskenbaar een hoogtepunt in het oeuvre van Bright Eyes. Om tranen van in je ogen te krijgen.
