Om stil van te worden. Dat is misschien wel de beste omschrijving van een van de mooiste kerstnummer ooit van slow-core reli echtpaar Sparhawk en Parker. Nou mag dat laatste misschien klinken als een diskwalificatie – ik heb inderdaad weinig op met het geloof, helemaal als historicus – maar zo is het niet bedoelt. En dan ben ik ook nog slecht op de hoogte van het oeuvre van Low, waarmee ik ze groot onrecht aandoe. Ik leerde ze kennen via het prachtige Two-Step, van het album Secret Name (1999), maar nam nooit de moeite me verder in hen te verdiepen. Ik ben als de door er muziek aan te treffen die nóg mooier is dan dit verstilde kerstpareltje met een hoofdrol voor de drie koningen die ‘de ster’ volgen. Het liefst zou ik hier rond de kerstdagen voor eeuwig in blijven hangen.
Probeer zelf maar, over je koptelefoon, blik op de kerstboom. Een ultiem moment van contemplatie.
Nou zal niet iedereen die associatie hebben met kerstmuziek. De afgelopen jaren ben ik er echter aan verslaafd geraakt, resulterend in een koortsachtig zoeken naar carols, die buiten de gebaande paden treden. Niks geen George, Mariah, Chris en de zoveelste crooner van de tweede garnituur uit Sky Radio’s Christmas Top 50, maar vergeten en genegeerde kersthits van weleer én nieuwe klassiekers in wording. Bij wijze van tegenwicht en geïnspireerd door de Snob 2000 stelde ik vijf jaar geleden een Spotify-playlist samen voor ondergewaardeerde kerstmuziek. Ik nam me voor die ieder jaar te wijzigen en aan te vullen, als een heuse Top 40 met nieuwe binnenkomers, stippen en superstippen en de klapper (Christmas cracker!) van de week. En die te promoten op Twitter #49BallenEn1Piek.
Het verzamelen van kerstmuziek als religie: twee jaar terug ben ik parallel met mijn lijst begonnen met het aanleggen van een collectie Kerst op vinyl. Aanvankelijk had ik alleen CD’s – voornamelijk compilaties als ‘The Best Christmas Album In The World…Ever!’, ‘Mojo’s Festive 15’ en ‘Zo, Dit Is Kerstmis’, die ik eind jaren ’90 bij de VPRO-gids aantrof – maar die kregen sindsdien gezelschap van een stuk of 100 albums en zo’n 50 singles. Zorgvuldig gecureerd: ik sluit echt niet zomaar alles in het hart. Bij voorkeur is de hoes minstens zo bijzonder als de muziek zelf en omgekeerd vind ik een bijzondere hoes alleen niet voldoende om de plaat een plekje in mijn collectie te gunnen. Maar och, wat zijn er in de loop der tijd een boel weeskinderen de straat op gestuurd met zwavelstokjes!
Van lang niet alles gaat je hart stilstaan als bij Low, moet ik er gelijk bij zeggen. Van een groot deel word ik simpelweg vrolijk: smachtende soul, stichtelijke country, uit de bocht gierende garagerock; in combinatie met een wegstuivende arrenslee, vind ik het allemaal even leuk. Klassieker in een nieuw jasje of een geheel nieuw nummer? Hypervrolijk of in-en-in triest? Zolang het klokje maar klingelt of de bel zwaarmoedig luidt. Al hebben juist die contemplatieve nummers toch een streepje voor. Er stonden er in 2020 behoorlijk wat van in de Top 10 van #49BallenEn1Piek: Bowie, Bonnie Prince Billy, Ella Fitzgerald, Nick Lowe. De komende editie plaatst me voor een dilemma: behoud Low de eerste plek of worden ze na twee achtereenvolgende jaren op nummer één afgelost door een van de vele tegenstrevers? Ik ben er eigenlijk nog niet uit.
