In 1992 zong Bruce Springsteen al dat hij 57 kanalen had, maar dat er geen zak op de TV was; dat gevoel heb ik ook al jaren. Vroeger had je buiten de vakanties om tenminste nog nieuwe series, maar los van de banale programma’s en de oude koeien van stal is bijna alles herhaling van de klok slaat. Of een remake van een oude serie of film.
We kunnen het ons bijna niet meer voorstellen, maar tot 1989 waren er maar twee nationale televisiezenders. Commerciële televisie kwam pas in 1992. Even een paar hoogtepunten uit de geschiedenis van de Nederlandse kijkdoos.
1956: eerste NTS-journaal en eerste Eurovisiesongfestival
1959: eerste Sport In Beeld, de voorloper van Studio Sport
1964: eerste uitzending van de piratenzender TV Noordzee (latere TROS) vanaf het REM-eiland in de Noordzee en een tweede publieke zender
1967: eerste STER-reclame en het eerste bloot op de Nederlandse televisie: de actrice Phil Bloom vertoont haar onbedekte lichaam in het VPRO-programma Hoepla
1974: eerste uitzending van het Simplisties Verbond met Van Kooten en De Bie (tot 1999)
In mijn pubertijd waren er veel detectiveseries op de buis waaronder Baretta, Colombo, Derrick, Kojak, Mannix, McCloud, Pepper, Starsky & Hutch, Tatort en The Streets Of San Francisco. Toegegeven, de meesten waren weinig realistisch.
Wat maakte de series in die dagen zo spannend? In ieder geval het hoofdpersoon of personen en soms de titelmuziek, want men stapte langzaam af van de instrumentale intro’s. Neem Baretta, een rauwe onorthodoxe agent die veel vermommingen draagt en een niet-brandende sigaret achter zijn oor. Het thema was oorspronkelijk instrumentaal, maar Sammy Davis Jr. schreef de tekst, verhoogde het tempo en had er in de V.S. een zeer kleine hit mee. In Nederland bereikte het de hoogste positie.
De hoofdrol in Kojak was voor Telly Savales, die al in ettelijke voornamelijk oorlogsfilms gespeeld had en in On Her Majesty’s Secret Service (James Bond). Kojak heeft geen prettig humeur, is cynisch, snauwt regelmatig zijn ondergeschikten af en en geeft een eigen draai aan de regels, maar is onomkoopbaar en zorgt voor resultaten. Vaak gezien met een lolly in zijn mond; dezelfde lolly die in een aflevering van Two And A Half Man ter sprake kwam, maar in een heel andere context. Savales heeft een donkerbruine stem en werd daarom gevraagd een paar liedjes te ‘zingen’. Het leverde hem twee hits op: covers van Bread’s If en Don Williams’ Some Broken Hearts Never Mend. Met name If is zeer geschikt voor de late avond en wanneer je even genoeg hebt van Barry White op de draaitafel. Schitterende playback van Savales hier in de clip overigens. Who loves ya, baby?
Een andere politiedetective die hoge ogen op de vaderlandse beeldbuis gooide was Starsky & Hutch (Paul Michael Glaser & David Soul). Piratenzender Veronica werd in 1974 gedwongen hun uitzendingen van het zendschip Norderney te staken en was aan land gekomen. In 1976 hadden ze uitzendrechten voor 2 à 3 uur per week, waarin Starsky & Hutch de publiekstrekker was. Een vlotte serie vol actie en een vlammend instrumentaal intro gespeeld door jazzfusiongigant Tom Scott (Gotcha). Door het succes van de serie onder met name de jeugd kreeg Veronica uiteindelijk de dubbele A-status. David Soul kon dankzij de bekendheid een oude droom realiseren en ging zingen. Het leverde hem vijf softpop top 15 hits op, waarvan twee keer de toppositie in de V.S. met Don’t Give Up On Us en Silver Lady. Hij zou vier albums maken plus een nageboorte in 1997.
De series S.W.A.T. en Hawaii 5-0 werden pas in de remake in de 21ste eeuw op de Nederlandse televisie uitgezonden. In de V.S. werd het agressief klinkend instrumentale thema van S.W.A.T. in 1976 een vette nummer 1-hit, gespeeld door de disco-funkband Rhythm Heritage. Ze zouden vier albums maken, maar waren ook verantwoordelijk voor het originele intro van Baretta. Sammy Davis Jr. (alweer) maakte zijn versie met tekst wat in Nederland onder de naam You Can Count On Me een piepklein hitje werd.
De enige serie die Nederland nooit haalde is Shaft. De film was een doorslaand succes en word gezien als de allereerste film met uitsluitend zwarte acteurs. Niet gezien? Verplichte kost. De opvolgers waren commercieel beduidend minder en dus probeerde men een televisieserie ervan te maken. De hoofdrol werd net zoals in de film door Richard Roundtree gespeeld. Uiteindelijk werd het maar een seizoen gemaakt (1973-1974: 7 afleveringen), mede doordat de producenten in al hun wijsheid besloten hadden dat Shaft niet tegen maar met de politie moest werken. En daarmee verviel juist de aantrekkingskracht van de dwarse Shaft.
Het titellied van de film werd door Isaac Hayes gemaakt en was een doorslaand succes. Hayes had sinds 1965 al vier Top 50 single-hits op zijn conto geschreven en zijn albums waren ‘hot’ en zouden tot en met 1974 steevast de hoogste positie in de R&B lijst bereiken en een top 20 positie in de Billboard albumlijst. Shaft zou in alle lijsten wel de top bereiken, maar dit is dan ook een tijdloze (soul)klassieker over een black private dick, who’s a sex machine to all the chicks.
