We hope that you choke. Zo eindigde eerder deze week het afgelopen jaar. Tenminste, als je naar Pinguin Radio luisterde waar twee weken lang de gehele Snob 2000 werd uitgezonden. Voor velen was het misschien niet zozeer een feest van herkenning, maar wellicht meer de verrassing van verkenning. En voor sommige artiesten was het misschien ook het genoegen van erkenning voor hun -soms wat minder bekende- werk.
Met 2000 liedjes heb je ook een berg aan gegevens. Hieruit komen soms opmerkelijke bevindingen en soms bevestigen ze ook wat we al meenden te denken. Deze feiten zullen niet het vreugdevuur- of vuurwerkdebat sturen, maar zijn interessant genoeg om over een tijdje nog aan herinnerd te worden.
Radiohead – hofleverancier
Net zoals vorig jaar is Radiohead de hofleverancier aan de Snob 2000. In totaal komen ze 19 keer voor in de lijst. Dat lijkt aardig wat, maar in vergelijking met de hofleverancier aan de Top 2000, The Beatles, valt het wel mee. Die band komt daar namelijk maar liefst 38 keer voor. Opvallend is ook dat Radiohead dit jaar minder vaak vertegenwoordigd is dan vorig jaar, toen ze maar liefst 21 keer in de lijst stonden. Hun overheersing neemt dus af, maar daarover zo dadelijk nog meer.
Na Radiohead is Nick Cave & The Bad Seeds de band/artiest met de meeste nummers in de lijst. Met 16 noteringen zijn ze in de lijst te vinden, waaronder één duet met PJ Harvey. Andere bands en artiesten die vaak in de lijst te vinden zijn, allen met 13 noteringen, zijn David Bowie, Marillion, Pink Floyd en The National.
Vrouwelijke artiesten
Een thema dat dit jaar sterk naar voren kwam was het aandeel vrouwelijke artiesten in de lijst. Net zoals de Top 2000 werd de Snob 2000 verweten en erg mannelijke lijst te zijn. En ja, bij de bovenste 100 zijn weinig nummers te vinden van vrouwelijke solo-artiesten of als frontvrouw in een band. Slechts 4 nummers komen hiervoor in aanmerking, Strange Machines en Travel van The Gathering (op een zeer verdienstelijke 7e en 23e positie), Sinnerman van Nina Simone (#42) en I’d Rather Go Blind van Beth Hart & Joe Bonamassa (#85). En net daarbuiten zijn daar nummers van Nightwish (#102), Bettie Serveert (#105) en Etta James (#108). We laten hierbij buiten beschouwing bands met vrouwelijke bandleden zoals Régine Chassagne (Arcade Fire), Kim Deal (Pixies) en Kim Gordon (Sonic Youth). Dit is iets beter dan vorig jaar, toen er slechts 3 (front)vrouwen bij de bovenste 100 stonden, maar echt geweldig kan je dit resultaat niet noemen.
Over de gehele lijst gesproken gaat het iets beter. Het Twitter-account Snob 2000 VrouwenStemmen vermeldde dat er in 2017 bij slechts 9,2% van de nummers een prominente rol weggelegd was voor een vrouw. Onze telling komt uit op 10,5% (210 nummers), maar ook dat is een magere score. Dit jaar is de verhouding iets verbeterd. Bij 293 nummers is er een prominente rol weggelegd voor een vrouw, of zo’n 14,7% van het totaal.
De discussie rondom dit onderwerp was zeker ook interessant. Want waarom zijn deze nummers in de minderheid? Worden ze genegeerd? Zijn de liedjes gewoon niet goed genoeg? Is het gewoon een kwestie van smaak? Sommige reacties gaven inderdaad aan dat men, bij het invullen van de stemlijst, alleen maar koos wat men leuk vond ongeacht of een vrouw een prominente rol had of niet. Dat is natuurlijk prima, je moet stemmen op wat je leuk vindt, maar eigenlijk beantwoordt het de vragen niet. De discussie is zeker nog niet geslecht.
Overigens kwam de diversiteit van de gehele lijst ook aan bod in de discussie of sommige artiesten de lijst wel of niet overheersten. Meer verschillende artiesten was hierbij gewenst. In dat opzicht is het interessant om te vermelden dat er maar liefst 1066 verschillende artiesten of samenwerkingsverbanden in de Snob 2000 van 2018 staan. Dit zijn er zelfs nog meer dan vorig jaar, toen er 1029 verschillende artiesten in de lijst stonden. Ook is dit zo’n 30% meer dan de Top 2000, waar 813 verschillende artiesten te vinden zijn. In dit opzicht is er meer variatie in de lijst gekomen. En dus minder Radiohead.
De liedjes
Kort of lang, oud of nieuw, de liedjes van de Snob 2000 vliegen alle kanten op. Alhoewel kort, het kortste liedje in de lijst van dit jaar is zo’n 14 keer langer dan het kortste liedje van vorig jaar. Nu was Nee’s Niks van de Raggende Manne, dat dit jaar helaas uit de lijst is gevallen, ook wel erg kort met zijn 6 seconden. En met een totale tijd van 1 minuut en 26 seconden is Pay To Cum van Bad Brains nog steeds erg kort te noemen. Nee, dan het langste nummer. Vorig jaar veroorzaakte Dopesmoker van Sleep aardig wat ophef omdat het nummer 1 uur, 3 minuten en 31 seconden duurt en toen een heel radio-uur in beslag nam (ingekort naar zo’n 58:30). Ook dit jaar was het nummer weer van de partij, al moest vanwege de tijd van de totale lijst dit keer gekozen worden voor een (kortere) live-versie van zo’n 22 minuten. In onze Spotify-lijst is echter de volledige versie te horen.
Ook in de leeftijd van de liedjes zit een grote spreiding. Het oudste nummer, Cross Road Blues van Robert Johnson, komt uit 1936. Daarentegen zijn er maar liefst 53 nummers uit 2018 te vinden in de lijst. Onderverdeeld naar decennia komt dit ook naar voren. Beginnend in de jaren ’30 is elk daaropvolgend decennium populairder dan het voorafgaande, met de ‘twenty-tens’ het populairst met bijna 25% van alle nummers. Dit is een interessante verdeling, zeker ook in vergelijking met de Top 2000. Daar is een zogenaamde normale verdeling te zien met het zwaartepunt in de jaren ’80 en elk decennium verder wat minder populair.
Op en neer
De lijst laat ook altijd een groot aantal verschuivingen zien in vergelijking met het jaar ervoor. Liedjes komen en liedjes gaan. In totaal zijn er 649 liedjes in de lijst te vinden die er vorig jaar niet in stonden. Een aantal was in een voorgaande editie van de Snob 2000 al eens voorgekomen, maar 457 liedjes zijn geheel nieuw in de Snob 2000. De hoogste nieuwe binnenkomer is Time To Give van White Lies op positie 26. Dit nummer heeft ook in de Top 2000 een plaatsje weten te veroveren, dus volgend jaar zal het nummer ook gelijk niet meer in de Snob 2000 (keuzelijst) te vinden zijn. Verder hebben zowel Bruce Springsteen als Florence + The Machine 4 nummers nieuw in de lijst weten te krijgen.
Met 649 nieuwe liedjes zijn er dus ook net zoveel verdwenen uit de lijst in vergelijking met vorig jaar. Voor 195 liedjes was dit omdat ze werden opgenomen in de keuzelijst (of is het ‘inspiratielijst’ of ‘voorselectie’?) van de Top 2000. En daarvan kwamen 41 nummers zelfs direct in de Top 2000 zelf. Dit waren niet alleen duidelijke kandidaten zoals Munich van Editors, Even Flow van Pearl Jam of Crime Of The Century van Supertramp, maar ook Riverside van Agnes Obel of Woman van Wolfmother bereikten de Top 2000. Toch mooi om te zien dat zij waardering krijgen van het grote publiek. Van de nummers die uit de lijst verdwenen omdat ze niet genoeg stemmen kregen is Bronze Minds van The Mudd de grootste uitglijder. Stonden ze in 2017 nog op de 27ste
positie, dit jaar zijn ze eruit gevallen. Verder kwam Gruppo Sportivo erachter dat disco toch echt verleden tijd is, want Disco Really Made It haalde de lijst niet meer (#288 in 2017). En voor olifanten geldt misschien dat ze een goed geheugen hebben, maar soms vergeten fans er misschien voldoende op te stemmen, want Elephant Talk van King Crimson (#295 in 2017) haalde de eindlijst ook niet meer. En zowel Iggy Pop als Talk Talk zagen hun aandeel in de Snob 2000 met 4 nummers verminderen.
Tenslotte zijn er nog de stijgers en de dalers. Luisteraars zijn vorig jaar blijkbaar goed wakker geschud door Sleep, want Dopesmoker is ook de grootste stijger met een winst van 1573 posities. Nu nam Sleep natuurlijk ook ruim de tijd om de mensen wakker te schudden. De spacey stoner rock band Monomyth was echter een heel stuk minder succesvol, want hun nummer LHC zakt maar liefst 1566 posities. Zij hadden hun publiek waarschijnlijk in een soort van trance gekregen, waardoor die niet op het nummer konden stemmen. Ook opmerkelijk, in de hele lijst hebben slechts 4 liedjes hun positie weten te behouden. Dat is bovenaan Exit Music (For A Film) van Radiohead en Rebellion (Lies) van Arcade Fire op #1 en 2, Where Is My Mind van Pixies op #11 en Thru The Eyes Of Ruby van The Smashing Pumpkins op #873. De lijst is dus voor bijna iedereen volop in beweging.
De lijst
Het was trouwens een erg succesvol jaar voor de Snob 2000 en wij zijn dankbaar voor alle getoonde interesse. Met 2.907 stemmers zijn er meer dan ooit op de lijst uitgebracht. Ook was de afgelopen maand de best bezochte maand op Ondergewaardeerde Liedjes ooit. Het was geinig om te zien dat er interesse was van kranten zoals het AD, Eindhovens Dagblad, de Telegraaf en de Volkskrant. En ook op de site van Hart Van Nederland werd aandacht besteed aan de Snob 2000.
Als je alles nog eens verder na wil kijken dan is er ook een Snob 2000 van 2018 Excel-lijst inclusief de noteringen van de afgelopen jaren.
Luisteren naar de Snob 2000 kan natuurlijk ook. Het is tenslotte een lijst met prachtige liedjes die meer aandacht verdienen. De lijst is te vinden op Spotify (user snob_2000). Hart Van Nederland merkte al op dat er niet 2000 maar 1976 liedjes in staan, maar dat komt omdat sommige liedjes nog steeds niet te vinden zijn op Spotify (we kijken onder andere naar Tool). Pinguin Radio heeft wel alle nummers in de lijst laten horen en hier kan je alle uitzendingen nog eens terugluisteren. Maar via welk medium het ook gaat, veel plezier met het verder ontdekken van de Snob 2000.
