Tori Amos. Je houdt van haar of je vindt haar verschrikkelijk. Ik zit in het eerste team: in mijn studententijd draaide ik haar debuutalbum Little Earthquakes (uit 1992) grijs. Ook de albums die ze daarna maakte, hebben een warm plekje in mijn hart.
Ergens las ik dat Tori Amos het gat opvult tussen Kate Bush en Joni Mitchell. Zo had ik het nog nooit bekeken, maar het klopt wel: al deze vrouwen kenmerken zich door sterke vocalen, fantasierijke teksten, een haast symbiotische relatie met de piano (als je Tori een keer live hebt zien spelen, begrijp je wat ik bedoel) en hoogst persoonlijke en eigenzinnige nummers.
Verrassend genoeg is het Amos-album dat de tand des tijds het beste heeft doorstaan (althans, in mijn platenkast) een album vol met covers: Strange Little Girls. Amos bracht het uit in 2001, als zesde in een rij sterke en succesvolle albums. Waarom ze voor een coveralbum koos, is niet helemaal duidelijk; haar eigen bron voor het schrijven van nummers lijkt namelijk onuitputtelijk. Zelf vertelde ze bij het uitbrengen van dit album dat ze een aantal ‘mannelijke’ nummers uit de pop/rockgeschiedenis van een vrouwelijk perspectief wilde voorzien. Dat deed ze door de nummers niet alleen in een nieuw jasje te steken en ze met haar eigen stem in te zingen, maar ook door soms de tekst aan te passen.
Haar ambities werden door muziekcritici behoorlijk neergesabeld (lees bijvoorbeeld dit commentaar op Allmusic). Maar de verkoopcijfers waren hoog – en wat een geweldig album is dit! Juist het nieuwe Amos-perspectief op deze bekende nummers maakt het heel verfrissend en opwindend.
Welke nummers vond Amos het waard om eens vanuit een vrouwelijk perspectief te bekijken? Niet de minste:
- New Age (oorspronkelijk van The Velvet Undergound)
- ‘97 Bonnie & Clyde (oorspronkelijk van Eminem)
- Strange Little Girl (oorspronkelijk van The Stranglers)
- Enjoy The Silence (oorspronkelijk van Depeche Mode)
- I’m Not In Love (oorspronkelijk van 10cc)
- Rattlesnakes – (oorspronkelijk van Lloyd Cole & the Commotions)
- Time (oorspronkelijk van Tom Waits)
- Heart Of Gold (oorspronkelijk van Neil Young)
- I Don’t Like Mondays (oorspronkelijk van The Boomtown Rats)
- Happiness Is A Warm Gun (oorspronkelijk van The Beatles)
- Raining Blood (oorspronkelijk van Slayer)
- Real Men (oorspronkelijk van Joe Jackson)
Het is moeilijk te zeggen welk nummer hiervan mijn favoriet is. Allemaal hebben ze iets spannends of bijzonders. Sommige nummers blijven redelijk dicht bij het origineel, zoals Real Men en New Age. Maar omdat de tekst door een vrouw wordt gezongen, kantelt de betekenis. Andere nummers hebben een behoorlijke transformatie ondergaan. Luister maar eens naar Heart Of Gold, Raining Blood of Happiness Is A Warm Gun.
Happiness Is A Warm Gun is trouwens een verhaal apart: van het beroemde Beatles-nummer maakt Amos een regelrechte aanklacht tegen het recht op wapenbezit in de VS. Ze mengt uitspraken van oud-presidenten (waaronder George W. Bush) met berichtgeving over de dood van John Lennon. (In een interview vertelde Amos: Yoko Ono had to approve ‘Happiness Is A Warm Gun,’ and she was absolutely divine.) Ook muzikaal permitteert ze zich hier een hoop vrijheden, maar wat mij betreft komt ze er glansrijk mee weg.
Amos zou Amos niet zijn als ze niet ook had nagedacht over haar imago bij dit album. Of beter: imago’s. Voor elk nummer creërde ze een apart personage. In het boekje bij de cd komen alle personages met prachtige foto’s voorbij. Het album werd uitgebracht met verschillende covers: als fan/luisteraar kon je zelf beslissen welk personage de voorkant van jouw exemplaar mocht sieren.
Maar uiterlijkheden zijn natuurlijk maar bijzaak. Het gaat om de muziek. Luister maar: